Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η χαμένη μεγάλη ιδέα

10:27 12/1/2021 - Πηγή: The President

Η σημερινή εικόνα της Ευρωπαϊκής Ενώσεως (Ε.Ε.) για όσους την έζησαν σε καλύτερες εποχές αφήνει μια πικρή γεύση απογοήτευσης και, ίσως, έναν θυμό. Όταν ξεκίνησε το ευρωπαϊκό εγχείρημα, στη βάση του βρισκόταν μια μεγάλη ιδέα η οποία οδήγησε την Ε.Ε. στην ολοκλήρωσή της και την περαιτέρω ανάπτυξή της. Με τα χρόνια εξελισσόταν, μεταρρυθμιζόταν και περνούσε με επιτυχία στο επόμενο στάδιο. Κατάφερε να συναγωνιστεί τιτάνες της διεθνούς σκακιέρας επάξια, αν και με μερικά λάθη.

Της Ειρήνης Μυλωνά

Όπως, όμως, και σε καθετί στη ζωή φτάνει μια στιγμή που αρχίζει να ορθώνεται ένα αλλά… Η Ε.Ε.

εμφανίζεται πλέον διχασμένη και σχεδόν ανίκανη να διαχειριστεί με επιτυχία τις απανωτές κρίσεις και προκλήσεις οι οποίες έχουν παρουσιαστεί την τελευταία δεκαετία. Για πολλούς το μέλλον της Ένωσης φαντάζει μουντό, καθώς τα εμπόδια και η ανικανότητα να υπάρχει μια ομοφωνία έχουν προκαλέσει τριβές τόσο στο εσωτερικό μεταξύ κρατών-μελών, ενώ ανά διαστήματα έχουν φέρει μια αμφισβήτηση από τους συμμάχους της.

Σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα της Ε.Ε. οι βασικοί στόχοι για την περίοδο 2019 – 2024 είναι οι εξής: προστασία των πολιτών και των ελευθεριών, ανάπτυξη μιας ισχυρής και δυναμικής οικονομικής βάσης, οικοδόμηση μιας κλιματικά ουδέτερης, πράσινης, δίκαιης και κοινωνικής Ευρώπης και προαγωγή των ευρωπαϊκών συμφερόντων και αξιών στη διεθνή σκηνή. Αν αυτοί οι τέσσερεις βασικοί στόχοι ήταν κουτάκια σε ένα ερωτηματολόγιο, όπου θα έπρεπε να διαλέξουμε ποιοι έχουν εφαρμοστεί σωστά για όλες τις χώρες τις Ε.Ε. άραγε πόσα κουτάκια θα επιλέγαμε;

Τα τελευταία χρόνια η Ε.Ε. λειτουργεί με διαφορετικές ταχύτητες με αποτέλεσμα πολλά κράτη-μέλη να θεωρούν πως δεν υπάρχει μια δίκαιη αντιμετώπιση προς όλους. Μια από τις μεγάλες ιδέες στην όποια βασίστηκε η Ε.Ε. ήταν η αλληλεγγύη, ωστόσο την τελευταία δεκαετία δεν εφαρμόστηκε ιδιαίτερα… Αντιθέτως, αντί τα κράτη-μέλη να είναι πιο ενωμένα απέναντι στις δύσκολες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ε.Ε., όπως η οικονομική κρίση ή το μεταναστευτικό, είναι όλο και πιο διχασμένα. Είναι σαν οι διαφορετικές κρίσεις που χτύπησαν την Ευρώπη να την αποδομούσαν κάθε φορά και λίγο περισσότερο.

Η Ε.Ε. έχει απομακρυνθεί από τους Ευρωπαίους πολίτες, έχει μεταμορφωθεί σε ένα δυσκίνητο μονόλιθο που δυσκολεύεται να κινητοποιηθεί αλλά και να λάβει μια ενιαία απόφαση απέναντι στις αυξανόμενες προκλήσεις που απειλούν της συνοχή της. Ως πολίτες δεν καταλαβαίνουμε πλέον ποια είναι η μεγάλη ιδέα της σύγχρονης Ε.Ε. Είναι πρωτίστως η οικονομική ολοκλήρωση; Είναι οι πολίτες και η ευημερία τους; Είναι η προώθηση τους ευρωπαϊκού μοντέλου; Κανείς δεν μπορεί να δώσει μια σαφή απάντηση πλέον ούτε καν οι ίδιοι οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι…

Για μερικούς το Brexit αποτελεί ενδεχομένως την αρχή του τέλους. Κάθε δυσκολία όμως κρύβει και μια ευκαιρία για μια αναγέννηση, έναν νέο αυτοπροσδιορισμό. Η Ε.Ε. πρέπει να βρει μια νέα μεγάλη ιδέα που να είναι προσαρμοσμένη στις προκλήσεις του σήμερα χωρίς ωστόσο να ξεχνάει τις βασικές αξίες που οδήγησαν στη γέννησή της.

Η Ιστορία μας έχει διδάξει ότι κάποιος που δεν γνωρίζει το παρελθόν του, δεν θα είναι σε θέση να αντιμετωπίσει το παρόν και το μέλλον του, όπως είχε πει ο Ουίνστον Τσώρτσιλ «όσο πιο μακριά κοιτάς πίσω, τόσο πιο μακριά μπορείς να κοιτάξεις μπροστά». Ίσως η μεγάλη ιδέα που χρειάζεται η Ε.Ε. για να αναγεννηθεί να κρύβεται εν μέρει στο παρελθόν.

The post Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η χαμένη μεγάλη ιδέα appeared first on The President.