Να ξανασκεφτούμε τον φεντεραλισμό
* του Thomas Piketty
Απέναντι στη γεωπολιτική και κλιματική κρίση, το ζήτημα της εθνικής κυριαρχίας είναι και πάλι στο προσκήνιο. Κάθε χώρα προσπαθεί να πάρει τις τύχες της στα χέρια της. Μιλάμε όμως και για ευρωπαϊκή κυριαρχία, για κυριαρχικό φεντεραλισμό ή για ομόσπονδο κυριαρχισμό. Οι όροι αυτοί είναι αντιφατικοί; Όχι απαραιτήτως, αρκεί να συμφωνήσουμε στο τι σημαίνουν. Θα πρέπει, με άλλα λόγια, να ξανασκεφτούμε το θέμα του φεντεραλισμού, που πρέπει να γίνει ένα εργαλείο στην υπηρεσία του κοινού κοινωνικού, δημοσιονομικού και περιβαλλοντικού καλού, όχι ένα μέσο περιορισμού της εξουσίας
Ας γυρίσουμε λίγο πίσω. Στις αρχές της, η ευρωπαϊκή ενοποίηση είχε αντλήσει μέρος της έμπνευσής της από τις συντηρητικές φεντεραλιστικές ιδέες του Χάγεκ και της σχολής του Φράιμπουργκ. Μετά την κρατική εξουσία χωρίς όρια και τις καταστροφικές επιπτώσεις του φασισμού, του μπολσεβικισμού και του ναζισμού, ο στόχος ήταν να περιοριστεί η εθνική κυριαρχία και να προωθηθεί η ανοικοδόμηση της Ευρώπης στη βάση των οικονομικών συναλλαγών. Την περίοδο 1950-1980, η Ευρώπη στηρίχθηκε επίσης σε ρεαλιστικές μορφές βιομηχανικού σχεδιασμού, κεντρικού δανεισμού και ελέγχου της ροής κεφαλαίων. Η Γαλλία, η Γερμανία και οι γείτονές τους κατάφεραν με τον τρόπο αυτό να χτίσουν τα κοινωνικά τους κράτη, επενδύοντας στην παιδεία, την υγεία, την κατοικία, τις υποδομές και την κοινωνική προστασία. Έδειξαν έτσι στον υπόλοιπο κόσμο ότι δεν είναι μόνο δυνατό, αλλά και να αναγκαίο να συνδυαστεί η οικονομική ευημερία με την κοινωνικοποίηση του πλούτου, τον σεβασμό των ατομικών δικαιωμάτων και τον έλεγχο του κράτους από τους ψηφοφόρους και τους πολίτες.
Τη δεκαετία 1980-1990, επιταχύνθηκε η μετακίνηση προς τις ελεύθερες συναλλαγές και την ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων, με αποκορύφωμα τη συνθήκη του Μάαστριχτ, το 1992. Οι Γάλλοι σοσιαλιστές έπαιξαν σημαντικό ρόλο σε αυτή την εξέλιξη, ανταλλάσσοντας με τους Γερμανούς χριστιανοδημοκράτες την απελευθέρωση των ροών κεφαλαίων με το ενιαίο νόμισμα. Το στοίχημα ήταν ότι με μια Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα που θα έπαιρνε αποφάσεις με πλειοψηφία, θα άνοιγε νέος χώρος για την κοινή κυριαρχία.
Το στοίχημα κερδήθηκε μόνο κατά ένα μέρος: χωρίς τη δράση της ΕΚΤ μετά τις κρίσεις του 2008 και του 2020, είναι πιθανό οι ευρωπαϊκές χώρες να είχαν εμπλακεί σε έναν ανταγωνισμό υποτιμήσεων και να είχαν παραδοθεί στις αγορές. Το πρόβλημα είναι ότι δεν μπορεί να ρυθμιστούν όλα μέσω του νομίσματος (όπως δείχνει ο σημερινός πληθωρισμός), αλλά και ότι θεοποιήθηκαν οι αγορές. Κι αυτό, σε ένα πλαίσιο όπου ο κινεζικός και παγκόσμιος ανταγωνισμός άλλαζε τα δεδομένα και ευνοούσε τις μετεγκαταστάσεις των επιχειρήσεων.
Σε τι θα μπορούσε να μοιάζει ένας φεντεραλισμός του κοινού καλού; Μερικές απαντήσεις δίνει το Μανιφέστο για τον εκδημοκρατισμό της Ευρώπης, που προβλέπει τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής εθνοσυνέλευσης. Η εθνοσυνέλευση αυτή θα προκύπτει από τα εθνικά κοινοβούλια και θα μπορεί να συντάσσει έναν προϋπολογισμό επενδύσεων για το μέλλον, ο οποίος θα χρηματοδοτείται από φόρους στα κέρδη των επιχειρήσεων, τα υψηλά εισοδήματα και τις εκπομπές άνθρακα.
Η δυσκολία είναι να αναπτυχθεί στους κόλπους της ΕΕ ένας σκληρός πυρήνας που να στηρίζεται σε αυτές τις αρχές, χωρίς να αποσταθεροποιηθεί όλο το οικοδόμημα. Το εγχείρημα είναι εφικτό, εφόσον στηριχθεί στο προηγούμενο της γαλλογερμανικής Εθνοσυνέλευσης που ιδρύθηκε το 2019. Ένας τέτοιος πυρήνας θα αποτελούσε το έμβρυο μιας μελλοντικής ευρωπαϊκής κοινοβουλευτικής ένωσης, που θα μπορούσε να περιλάβει τις 27 χώρες της ΕΕ, ή ακόμη και τις 43 χώρες που βρέθηκαν την περασμένη εβδομάδα στην Πράγα.
* O Τομά Πικετί είναι Γάλλος οικονομολόγος
Πηγή: Le Monde
The post Να ξανασκεφτούμε τον φεντεραλισμό appeared first on The President.
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Ειδήσεις
- Τζον Άνιστον: Πέθανε ο πατέρας της Τζένιφερ Άνιστον - Είχε γεννηθεί στα Χανιά της Κρήτης
- Μποτιλιάρισμα στη λεωφόρο Κηφισίας λόγω τροχαίου
- Ερωτήματα για το αν η Αμαλία Κωστοπούλου έγινε ειδική σύμβουλος στο υπ. Τουρισμού
- Βάνα Μπάρμπα για Κυριάκο Μητσοτάκη: «Τον ευχαριστώ πολύ που με άκουσε»
- Μάνος Παπαγιάννης: Ένοχος στη διαμάχη του με τη Σοφία Παυλίδου – Ποια ποινή του επιβλήθηκε
- Ο Παναθηναϊκός ενισχύεται με μεταγραφές
- Χήρα δανειολήπτρια έσωσε το σπίτι και την περιουσία της!
- Κεντρικό αμυντικό και για τα επόμενα χρόνια ψάχνει ο Ολυμπιακός
- Τροχαίο στο Μαρούσι - «Ουρές» χιλιομέτρων στη Λεωφόρο Κηφισιάς
- “Έδεσε” τον Λύρατζη ο ΠΑΟΚ
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις The President
- Σημαντική υπερκάλυψη στην δημοπρασία του 10ετούς ομολόγου
- Περισσότεροι από 5.500 αστυνομικοί στα μέτρα για την επέτειο του Πολυτεχνείου
- Ρίσι Σούνακ, ένας μη λευκός στη Ντάουνινγκ Στριτ
- Τα αμερικανικά κόμματα επανεξετάζουν το 2024
- Το Ρωσικό υπ. Άμυνας ανακοίνωσε την κατάληψη μιας κοινότητας στην ανατολική Ουκρανία
- Σύλληψη 66χρονου για κακοποίηση γάτας στην Χαλκιδική
- Να ξανασκεφτούμε τον φεντεραλισμό
- Απέδρασε 19χρονος Αλγερινός κατά τη μεταγωγή του
- Ελ.Λύση: Η κυβέρνηση πετάει τον Έλληνα στο «καλάθι των άχρηστων»
- Η IAEA καλεί την Ρωσία να τερματίσει όλες τις ενέργειες κατά πυρηνικών σταθμών
- Τελευταία Νέα The President
- Να ξανασκεφτούμε τον φεντεραλισμό
- Ρίσι Σούνακ, ένας μη λευκός στη Ντάουνινγκ Στριτ
- Τα αμερικανικά κόμματα επανεξετάζουν το 2024
- Σημαντική υπερκάλυψη στην δημοπρασία του 10ετούς ομολόγου
- Το Ρωσικό υπ. Άμυνας ανακοίνωσε την κατάληψη μιας κοινότητας στην ανατολική Ουκρανία
- Σύλληψη 66χρονου για κακοποίηση γάτας στην Χαλκιδική
- Ελ.Λύση: Η κυβέρνηση πετάει τον Έλληνα στο «καλάθι των άχρηστων»
- Απέδρασε 19χρονος Αλγερινός κατά τη μεταγωγή του
- Περισσότεροι από 5.500 αστυνομικοί στα μέτρα για την επέτειο του Πολυτεχνείου
- Η IAEA καλεί την Ρωσία να τερματίσει όλες τις ενέργειες κατά πυρηνικών σταθμών
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Ειδήσεις
- ΣτΕ: Απορρίφθηκε η προσφυγή των κατοίκων για το Μετρό στα Εξάρχεια
- «Διάλειμμα» στην πρώτη γραμμή του πολέμου έκανε Ουκρανός στρατιώτης ταΐζοντας ένα κουτάβι στο στόμα
- “Gig Time”: Ο Αντώνης Κωνσταντάρας, οι παράλληλοι μουσικοί του κόσμοι και μια δυνατή φεστιβαλική εμπειρία στα Midlands | Αποκλειστικά στο ERTecho από 16.11.2022
- Χάρισον Φορντ και Έλεν Μίρεν στo τρέιλερ του «1923», πρίκουελ του «Yellowstone»
- Business deal: Η Εθνική Τράπεζα επενδύει στην Epsilon Net – Σε εξέλιξη οι διαπραγματεύσεις
- Η νικήτρια του Αυθεντικού Μαραθωνίου στέλνει μήνυμα... ζωής! «Δεν μπορώ να φανταστώ ότι θα περνούσε ημέρα που θα το έβαζα κάτω με τον καρκίνο»
- Μυτιλήνη: Πρόσκοποι διέσωσαν σπάνιο αρπακτικό πουλί, έναν απειλούμενο στικταετό – «Περήφανος ταξιδιώτης των αιθέρων»
- Μουντιάλ 2022: Ο Μακρόν θα πάει στο Κατάρ εάν η Γαλλία φτάσει τελικό ή ημιτελικά
- Θέμα στο Variety η σειρά Maestro και η ενίσχυση της κινηματογραφικής βιομηχανίας από την κυβέρνηση
- UNESCO: Στους Δελφούς ο εορτασμός των 50 χρόνων της Σύμβασης για την Προστασία της Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς