Jonathan Fetter-Vorm: «Τρίνιτι»

01:09 27/9/2024 - Πηγή: Diastixo

Στη περσινή απονομή των Όσκαρ, το magnum opus του Κρίστοφερ Νόλαν, Οπενχάιμερ, κατάφερε να αποσπάσει επτά αγαλματίδια και να αναδειχτεί σε μια από τις κορυφαίες ταινίες της χρονιάς τόσο εισπρακτικά, όσο και καλλιτεχνικά. Τον Μάρτιο του 2024 εμφανίστηκε στην ελληνική αγορά του βιβλίου το graphic novel με τον τίτλο Τρίνιτι: η ιστορία της πρώτης ατομικής βόμβας,

που όπως υποδηλώνει και ο υπότιτλος έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον. Δεν γνωρίζω αν είναι συμπτωματική η έκδοση του Τρίνιτι έναν χρόνο μετά τον θρίαμβο του Οπενχάιμερ, αλλά και τα δύο ασχολούνται με τον Τζ. Ρόμπερτ Οπενχάιμερ, τον επιστήμονα που ηγήθηκε του Σχεδίου Μανχάταν και ο οποίος αποκαλείται «πατέρας» της ατομικής βόμβας.

O Jonathan Fetter-Vorm , δημιουργός και εικονογράφος του Τρίνιτι, ξεκινάει την αφήγησή του με την είσοδο του Οπενχάιμερ στη μυστική τοποθεσία του Λος Άλαμος, εκεί όπου έμελλε να υλοποιηθεί η κατασκευή της πρώτης ατομικής βόμβας. Κατόπιν κάνει μια αναδρομή στο παρελθόν αναφέροντας τη Μαρία Κιουρί και τον σύζυγό της, που το 1898 ανακάλυψαν το πολώνιο και το ράδιο, τον Βρετανό Ράδενφορντ, ο οποίος ανακάλυψε το 1911 μια σημαντική πληροφορία που έχει να κάνει με τη δομή των ατόμων και κατόπιν το 1932 ο μαθητής του, ο Τζέιμς Τσάντγουικ, ανακάλυψε το νετρόνιο.

Το νήμα περνάει στη χρονική στιγμή όπου οι ΗΠΑ, μετά την είσοδό τους στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αποφασίζουν να κατασκευάσουν την ατομική βόμβα. Επιλέγεται ο στρατηγός Γκροβς γι’ αυτό το μεγάλο εγχείρημα, ο οποίος καταλήγει με τη σειρά του στον Τζ. Ρόμπερτ Οπενχάιμερ. Βλέπουμε τις συζητήσεις τους στο πού θα πρέπει να στηθεί μια μυστική πολιτεία για την κατασκευή της και πώς το φιλόδοξο σχέδιο προχωράει, καταλήγοντας στη στιγμή της δοκιμαστικής έκρηξης. «Τα προστατευτικά μάτια των παρατηρητών στο κέντρο, οκτώ χιλιόμετρα πιο πέρα, είδαν μια ξαφνική αστραπή. Τη λάμψη της ατμόσφαιρας που καιγόταν σαν το νημάτιο ενός γλόμπου. Η πύρινη σφαίρα ήταν πιο λαμπερή από τρεις ήλιους. Τόσο λαμπερή, που 80 χιλιόμετρα πιο πέρα ένα τυφλό κορίτσι ρώτησε: “Τι είναι αυτό;” Η σφαίρα έβραζε στον ουρανό, τινάζοντας ραδιενεργά πέπλα από μοβ, πορφυρό, πράσινο χρώμα».

{jb_quote}Τώρα δηλητηριαζόμαστε ολοένα και περισσότερο από τα κατάλοιπα των πυρηνικών όπλων, σε σημείο που το σώμα όλων μας περιέχει κάποια ποσότητα ραδιενεργού υλικού. {/jb_quote}

Μετά την ήττα της ναζιστικής Γερμανίας επιδιώκεται η άνευ όρων παράδοση της Ιαπωνίας. Η άρνησή της θέτει σε εφαρμογή το μυστικό όπλο που πλήττει τη Χιροσίμα. «Πριν ένα μήνα, στις ερήμους του Νέου Μεξικού οι επιστήμονες θαύμαζαν την έλευση ενός δεύτερου ήλιου. Στη Χιροσίμα όμως ο ήλιος χάθηκε, τον έκρυψε ένας λαμπυρίζων πύργος από τεράστιες ποσότητες καπνού, στάχτες, ερείπια. Η Χιροσίμα είχε γίνει έρημος». Κι ακολούθησε η δεύτερη βόμβα στο Ναγκασάκι. Η Ιαπωνία παραδίδεται, ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος τελειώνει, όμως: «Στις βομβαρδισμένες πόλεις, άνδρες, γυναίκες και παιδιά που έμοιαζαν υγιείς, που νόμιζαν ότι είχαν ξεφύγει από τη μανία της ατομικής βόμβας [...] πέθαιναν ξαφνικά και μυστηριωδώς. Πολλοί επιζώντες ήλπιζαν ότι οι δημιουργοί της βόμβας ίσως είχαν αντίδοτο για την ασθένεια Χ. Με τον καιρό έγινε αντιληπτό ότι η ασθένεια Χ ήταν αποτέλεσμα της έκθεσης σε έντονη “ιοντίζουσα” ακτινοβολία».

Το Τρίνιτι εξιστορεί με εικόνες επιτυχώς την ιστορία της ατομικής βόμβας, ενσωματώνοντας πολλά χημικά και φυσικά στοιχεία που μπορεί να κουράσουν τον αναγνώστη, αλλά είναι απαραίτητα για να τον εισαγάγουν στον πυρήνα της ιστορίας. Επιμορφώνει και είναι ένα απόλυτα κατατοπιστικό graphic novel για το πώς μπήκαμε σε μια ατομική εποχή μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο δίχως επιστροφή, που όπως αναφέρεται πολύ σωστά στο τέλος: «Ο κόσμος που κληρονομήσαμε από το Σχέδιο Μανχάταν εγκυμονεί κινδύνους που δεν υπήρχαν πριν από το 1945. Τώρα έχουμε τη δύναμη να αφανιστούμε με τις ίδιες τις δυνάμεις μας. Τώρα δηλητηριαζόμαστε ολοένα και περισσότερο από τα κατάλοιπα των πυρηνικών όπλων, σε σημείο που το σώμα όλων μας περιέχει κάποια ποσότητα ραδιενεργού υλικού, αρκετά εναπομείναντα ίχνη των ατομικών δοκιμών».

Τρίνιτι
Η ιστορία της πρώτης ατομικής βόμβας
Jonathan Fetter-Vorm
μετάφραση: Χριστόδουλος Λιθαρής
Εκδόσεις Παπαδόπουλος
σ. 160
ISBN: 978-618-232-004-4
Τιμή: 16,50€