Manja Präkels: συνέντευξη στον Ελπιδοφόρο Ιντζέμπελη

00:56 5/3/2024 - Πηγή: Diastixo

Η Μάνια Πρέκελς γεννήθηκε στο Τσέντενικ της πρώην Ανατολικής Γερμανίας το 1974. Είναι τραγουδίστρια του δημοφιλούς συγκροτήματος Der singende Tresen και συγγραφέας της ποιητικής συλλογής Tresenlieder. Συμμετείχε στην ανθολογία διηγημάτων Kaltland: Eine Sammlung, που θεωρείται κλασική για τη λογοτεχνία της μετά την πτώση του Τείχους εποχής. H Πρέκελς έχει λάβει πολλές διακρίσεις για το έργο της. Για το πρώτο της μυθιστόρημα, Όταν έτρωγα κεράσια με τον Χίτλερ, τιμήθηκε το 2018 με την υποτροφία νεανικής λογοτεχνίας Kranichsteiner, με το Γερμανικό Βραβείο Νεανικής Λογοτεχνίας, καθώς και με

το Βραβείο Anna Seghers. Το μυθιστόρημα αυτό, που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις Εκδόσεις Σκαρίφημα, σε μετάφραση της Ευαγγελίας Τόμπορη, μας έδωσε την αφορμή για την ακόλουθη συνέντευξη.

Πώς γίνεται η προετοιμασία για τη συγγραφή ενός μυθιστορήματος;

Είναι σαν το ψάρεμα – πρέπει να περιμένεις κάνοντας ησυχία. Και να μη σε νοιάζει αν βρέχει.

Ποια ήταν η αφορμή για να γράψετε το μυθιστόρημα Όταν έτρωγα κεράσια με τον Χίτλερ;

Στα νιάτα μου ήμουν μάρτυρας ενός φόνου. Τους γνώριζα όλους, τόσο το θύμα όσο και τους θύτες. Είχαμε σχεδόν την ίδια ηλικία, ήμασταν παιδιά. Έπρεπε να τα γράψω όλα αυτά για να θυμάμαι τον Λούντβιγκ, τον νεαρό που δεν κατάφερε να επιβιώσει εκείνη τη νύχτα, αλλά και το νεοναζιστικό κίνημα που επανεμφανίστηκε θριαμβευτικά εκείνη την περίοδο.

Ο τίτλος σας είναι συμβολικός ή δηλώνει κάτι κυριολεκτικά;

Στις αρχές της δεκαετίας του ’90 ήταν ένα συνηθισμένο, βρομερό ανέκδοτο που κυκλοφορούσε ανάμεσα στους ακροδεξιούς για να περιγράψουν τον εαυτό τους και τα πρότυπα που είχαν.

Η Μίμι και ο Όλιβερ ζουν σε μια μικρή πόλη στην Ανατολική Γερμανία. Πώς ήταν να μεγαλώνεις σε μια επαρχιακή πόλη της Ανατολικής Γερμανίας εκείνη την εποχή;

Ήταν συναρπαστικό, επικίνδυνο και καταθλιπτικό την ίδια στιγμή. Μπορούσαμε να νιώσουμε την αλλαγή του συστήματος στα κεφάλια και στα κόκαλά μας.

Παίζουν ποδόσφαιρο και ψαρεύουν. Γιατί όμως η καθημερινότητά τους μοιράζεται μεταξύ πλήξης και δίψας για ζωή;

Η περίοδος λίγο πριν από την πτώση του Τείχους του Βερολίνου μπορεί να χαρακτηριστεί σαν μια φάση ακινησίας – σαν μια αίθουσα αναμονής, όπου περιμένεις μια καινούργια ζωή. Κι όταν ξεκίνησε η διαδικασία της αλλαγής, χρειάστηκε κάποιος καιρός ώσπου οι δυνάμεις της επιτάχυνσης να φτάσουν στην ενδοχώρα.

Οι μικροί πιονιέροι στις γιορτές τρώνε κεράσια και μεθούν άσκοπα. Ποια ήταν τα όνειρα των παιδιών εκείνης της εποχής;

Ονειρεύονταν ειρήνη για όλους, έναν κόσμο όπου οι ενήλικες είναι πιο χαρούμενοι και αντιμετωπίζουν εμάς τα παιδιά σαν ανθρώπινα όντα, χωρίς να μας επιβλέπουν όλη την ώρα.

{jb_quote} Η περίοδος λίγο πριν από την πτώση του Τείχους του Βερολίνου μπορεί να χαρακτηριστεί σαν μια φάση ακινησίας – σαν μια αίθουσα αναμονής, όπου περιμένεις μια καινούργια ζωή. {/jb_quote}

Ο Όλιβερ μεγαλώνει, γίνεται αρχηγός μιας συμμορίας και αποκτά το προσωνύμιο Χίτλερ. Γιατί έχει ξεφύγει τελείως από την κανονικότητα της κοινωνίας;

Θέλει να νιώσει τον ίδιο του τον εαυτό. Να πολεμήσει την αδυναμία, τον φόβο και τον φόβο για τους φόβους του, έτσι γίνεται σκληρός σαν τανκ. Και χρησιμοποιεί τη μια ιδεολογία ενάντια στην άλλη.

Όταν πέφτει το Τείχος, όλα αλλάζουν. Ποια ήταν τα σημαντικότερα πράγματα που άλλαξαν στην κοινωνία;

Ο ρυθμός της ζωής. Ήταν σαν κάποιος να πυροδότησε μια μηχανή τούρμπο. Κι ακόμα, οι υπαρξιακοί φόβοι. Κάθε οικογένεια ένιωσε το πλήγμα της ανεργίας. Κι έπειτα, ήταν τα χρήματα. Ξαφνικά χρειαζόσουν πολλά χρήματα.

Τα χρόνια έχουν περάσει, αλλά ακόμη υπάρχουν νοσταλγοί της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας. Γιατί νομίζετε ότι συμβαίνει αυτό;

Από κείνη την εποχή, ο κόσμος συνεχίζει να αλλάζει δραματικά. Οι φόβοι δεν έχουν εξαλειφθεί. Κι όλο αυτό το διάστημα, οι εν λόγω φόβοι έχουν γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης από τους συντηρητικούς και τους ακροδεξιούς εξτρεμιστές. Υπάρχουν πολλά φαντάσματα του παρελθόντος. Έχουν αυξηθεί. Αυτό που μετρά είναι ν’ ανακαλύψουμε ξανά όσους κοιτάζουν μπροστά κι όχι αυτούς που τρέφονται από κάποια επερχόμενη Αποκάλυψη.

Πώς νιώσατε όταν το μυθιστόρημά σας βραβεύτηκε με το βραβείο Anna Seghers;

Ήταν τιμή μου και ταυτόχρονα μ’ έκανε να νιώσω υποχρέωση και ευθύνη.

Πέρα από τη συγγραφή, ασχολείστε με το τραγούδι. Μπορείτε να μας πείτε δυο λόγια γι’ αυτή τη δραστηριότητα;

Στην αρχή υπάρχουν πάντα κάποιοι στίχοι, ένα κείμενο που χρειάζεται να ολοκληρωθεί. Έπειτα ξεκινούμε μια περιοδεία όλοι μαζί, στη διάρκεια της οποίας γεννιέται ένα τραγούδι. Ως συγγραφέας πέρασα μεγάλα διαστήματα μοναξιάς. Δεν ανήκα σε καμιά ομάδα. Αυτή την έλλειψη μπορώ να την ξεπεράσω με τους μουσικούς με τους οποίους συνεργάζομαι και με τους φίλους μου. Αυτό σημαίνει πολλά πράγματα για μένα.

Τι θα απευθύνατε στους αναγνώστες που θα διαβάσουν τη συνέντευξή σας;

No pasarán!

Μετάφραση από τα αγγλικά: Απόστολος Σπυράκης

Όταν έτρωγα κεράσια με τον Χίτλερ
Μάνια Πρέκελς
μετάφραση: Ευαγγελία Τόμπορη
Σκαρίφημα
288 σελ.
ISBN 978-618-5564-02-5
Τιμή €18,02