Γιάννης Καστρίτης: «Αθήνα 2222»

00:56 2/1/2024 - Πηγή: Diastixo

Ο Γιάννης Καστρίτης με το δυστοπικό μυθιστόρημά του Αθήνα 2222 προκαλεί αντικρουόμενα συναισθήματα. Η γραφή του από τη μια μεριά είναι κυνική, με ρεαλιστικές περιγραφές, λες και θέλει να σε προσγειώσει στην πραγματικότητα, και από την άλλη είναι γεμάτη συναισθήματα λες και σου δίνει την ελπίδα πως όλα θα αλλάξουν. Είναι σαν να προσπαθεί να σε κάνει να συνειδητοποιήσεις κάποια κατάσταση και μετά να σε χαϊδέψει για να σου δώσει κουράγιο και δύναμη να την αντιμετωπίσεις.

Η πλοκή της ιστορίας του αποφεύγει τα κλισέ. Πάντα βρίσκει τον τρόπο να

αποφύγει το προβλεπόμενο και σε πολλά σημεία μάς εκπλήσσει με τις ανατροπές. Δεν διστάζει να τσαλακώσει τους πρωταγωνιστές του, ακόμα κι αν αυτό τους κάνει στιγμιαία αντιπαθείς. Όμως, μέσα από αυτή τη διαδικασία, μας δείχνει και μας πείθει πως αυτοί οι χάρτινοι ήρωες είναι αληθινοί, είναι ανθρώπινοι με αδυναμίες και πάθη. Έχει τη γνώση, λόγω επαγγέλματος, να τους χειριστεί με τέτοιο τρόπο ώστε οι ενέργειές τους να είναι απόλυτα δικαιολογημένες και πιστευτές στον αναγνώστη.

Γενικότερα έχει μια ανθρωποκεντρική προσέγγιση. Πάντα στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος ο άνθρωπος, ο άνθρωπος που διώκεται, ο άνθρωπος που υποφέρει, αυτός που ερωτεύεται, που αγαπά, που αδικείται. Ο άνθρωπος ο επαναστάτης που θα ξεσηκώσει και θα δώσει την ελπίδα στους υπόλοιπους πως, ακόμα κι αν δεν κερδίσουν τη μάχη, αξίζει να πολεμήσουν. Σίγουρα το αντικείμενο των σπουδών του, στον τομέα της ψυχιατρικής, του έδωσε και θα του δίνει τη δυνατότητα να δημιουργεί ήρωες που να είναι ολοκληρωμένοι.

Το μυθιστόρημα Αθήνα 2222 είναι ένα βιβλίο επιστημονικής φαντασίας ή ακόμα θα μπορούσε να είναι και ένα προφητικό βιβλίο. Η ιστορία εξελίσσεται σε ένα δυστοπικό περιβάλλον. Σε μια κοινωνία τρομακτική. Οι άνθρωποι έχουν χάσει την ταυτότητά τους. Η εξουσία χρησιμοποιεί κάθε μέσον για να τους χειραγωγεί. Και τι μπορεί να τους σώσει; Κανείς δεν αντιδρά, εκτός από τον πρωταγωνιστή της ιστορίας μας. Φτάνει όμως ένας ρομαντικός για να οργανώσει μια επανάσταση;

Οι ρεαλιστικές σκηνές βίας συνυπάρχουν με τον ρομαντισμό. Μέσα σε αυτές τις σελίδες του βιβλίου θεωρώ ότι αποκαλύπτεται πως η ηθική του συγγραφέα και οι ευαισθησίες του τον οδήγησαν στη συγγραφή αυτού του έργου και πως πίσω από κάθε σελίδα βρίσκεται ο ίδιος, που επιθυμεί τη δικαιοσύνη, την ισότητα, την ατομική και συλλογική ελευθερία.

{jb_quote} Tο θέμα της ιστορίας είναι ο έρωτας, αλλά ο έρωτας για την ελευθερία, για τον σεβασμό, για την αλήθεια. {/jb_quote}

Η γραφή του είναι στρωτή, λιτή, χωρίς να πετάει τον αναγνώστη έξω από το ταξίδι που του προσφέρει. Οι συγκρούσεις είναι δυνατές και ανεβάζουν την ένταση της ιστορίας. Τα διλήμματα για τους ήρωες πολλά και, φαινομενικά, ανυπέρβλητα. Με κινηματογραφικό τρόπο κάνει τις περιγραφές του και τις ζωντανεύει στα μάτια των αναγνωστών. Το βιβλίο του αγγίζει τον αναγνώστη, γιατί πολύ έξυπνα απευθύνεται στις αισθήσεις και στο συναίσθημα.

Οι ήρωες είναι καλοστημένοι και ο καθένας υπηρετεί τον ρόλο για τον οποίο δημιουργήθηκε. Είναι εκρηκτικοί. Είναι πιστευτοί. Ο πρωταγωνιστής είναι ένας ευαίσθητος και ρομαντικός επαναστάτης, ένας τελευταίος ρομαντικός θα έλεγα σε μία υπερκαταναλωτική κοινωνία. Ευαισθητοποιημένος. Αρνείται να δεχτεί το καθεστώς που εκμεταλλεύεται τους ανθρώπους. Η εξουσία με τεχνητά ναρκωτικά και βία καταστέλλει κάθε αντιδραστικό στοιχείο. Παρότι βρισκόμαστε στο απόγειο της τεχνολογίας, που λειτουργεί σαν μέσο εκμετάλλευσης από την άρχουσα τάξη η οποία ελέγχει τα πάντα, ο ίδιος είναι έτοιμος να τα βάλει μαζί τους στρέφοντας τα όπλα τους εναντίον τους.

Το στοιχείο του έρωτα είναι έντονο μέσα στην ιστορία, χωρίς όμως να εστιάζει το ενδιαφέρον του αναγνώστη μόνο σε αυτό. Γιατί το θέμα της ιστορίας είναι ο έρωτας, αλλά ο έρωτας για την ελευθερία, για τον σεβασμό, για την αλήθεια.

Οι συγκρούσεις, όπως προανέφερα, είναι έντονες, τα διλήμματα το ίδιο. Οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζει ο πρωταγωνιστής μεγάλοι. Οι αλήθειες που αποκαλύπτονται τραγικές, δείχνουν μέχρι πού μπορεί να φτάσει ο ανθρώπινος νους για να κρατήσει την εξουσία. Ζητήματα βιοηθικής θίγονται και οι ήρωες δεν μπορούν να διαχειριστούν αυτές τις πρωτόγνωρες αλήθειες. Από την άλλη, τίθεται και το ερώτημα αν μια μηχανή θα μπορούσε να αναπτύξει συναισθήματα.

Η ανάγνωση του βιβλίου αυτού ήταν καθηλωτική. Προσωπικά με ταξίδεψε, με τρόμαξε, με προβλημάτισε, με ευαισθητοποίησε και με συγκίνησε.

Αθήνα 2222
Γιάννης Καστρίτης
Εκδόσεις 24γράμματα
392 σελ.
ISBN 978-618-201-549-0
Τιμή €20,00