Ηλίας Μαλανδρής

11:44 17/10/2022 - Πηγή: Diastixo

Μεγάλωσα σε μια συνθήκη, που τα κατοπινά χρόνια θα ονομάζαμε χυδαίως «περιβάλλον ανάπτυξης». Η περίφημη Γενιά του ’30 είχε αφήσει την παρακαταθήκη της και οι επίγονοι ζούσαν και δημιουργούσαν ακόμη, μπροστά στα έκπληκτα παιδικά μάτια μου. Άλλωστε, ο πατέρας μου ήταν πολύ προοδευτικός άνθρωπος και αρκετά πεισματάρης, ώστε θα γευόταν οτιδήποτε ενδιαφέρον και νεωτεριστικό, ιδιαίτερα αν του το... απαγόρευαν. Έτσι, ποτέ δεν μας έλειψε από το σπίτι ο Θεοδωράκης, αλλά ούτε και ο Χατζιδάκις, αποδιωγμένοι και κατάπτυστοι από άλλα σπίτια της «σειράς» μας, που λέγανε τότε, αν και για διαφορετικές

αιτίες ο καθένας. Από την πλευρά της μητέρας μου τα ακούσματα ήταν σύννομα και συναφή με το πνεύμα των ημερών και οι «ελαφρείς» καλλιτέχνες ποτέ δεν ήχησαν στα αυτιά μου ως αντιδραστικοί και θιασώτες της «επανάστασης», που δεν ήταν άλλωστε οι άνθρωποι. Αντίθετα, ορισμένοι άφησαν έντονα το στίγμα τους στην ιστορική μνήμη και στην καρδιά μου.

Τα αντικρουόμενα ρεύματα πάλευαν σε όλη τη διάρκεια του βίου μου για το ποιο θα επικρατήσει και κατά καιρούς, ομολογώ, σχεδόν όλα πήραν την πρωτοκαθεδρία, ανάλογα με τα φεγγάρια μου. Στην πρώιμη εφηβεία μου αυτό κυριολεχτικά εκτινάχτηκε στη στρατόσφαιρα, πράγμα «φυσικόν», εφόσον άλλωστε ο στρατός κυριαρχούσε ακόμα. Την περίοδο της επταετούς δραματικής προσπάθειας για την αποκατάσταση της δημοκρατίας, εγώ ήμουν μωράκι κι έτσι έχασα την ευκαιρία να ενταχθώ στους αντιφρονούντες αντιστασιακούς και στη συνέχεια να επωφεληθώ από τους κομματικούς αδάμαντες της εγχώριας απελευθέρωσης. Το αντίθετο, γευόμουν με αληθινή λαιμαργία όλα τα αγαθά της ελεύθερης ζωής, αφού οι γονείς μου ελάχιστα έμεναν στην Ελλάδα.

{jb_quote}Ωστόσο, ένιωθα τη θάλασσα να κυλάει στο αίμα μου, κι έτσι αυτό το βιβλίο είναι μάλλον μια κατάθεση προς εξιλέωση της προδοσίας μου.{/jb_quote}

Ο πατέρας μου ήταν ναυτικός και η μητέρα μου που στερείτο εκείνου του αγαθού αισθήματος μεγαλοψυχίας που ονομάζεται «εμπιστοσύνη», αδιαφορούσε για την ταλαιπωρία που υφίστατο τόσο εκείνη όσο και ο γόνος της, ακολουθώντας τον ως γνήσια Κασιώτισσα καπετάνισσα εις τας εξόχους εκείνας θαλασσοταραχάς που ακολουθούσαν μια περιπετειώδη ναυτική ζωή, η οποία περιείχε απ’ όλα: Πολύβουα λιμάνια, θαλασσοδαρμένους ναύτες, έγχρωμους μηχανικούς, πολλά φτηνά ψώνια, λαθρεμπόριο ποτών, που ήταν και της μόδας τότε, εφόσον η ποτοαπαγόρευση δημιουργούσε τεράστιες περιουσίες και την ευκαιρία να προσέχει και να παρακολουθεί από κοντά κάθε του στραβοπάτημα. Ταξίδευα λοιπόν μαζί τους στις απέραντες θάλασσες, για τις οποίες ελάχιστα θυμάμαι κι ακόμα λιγότερα επιθυμώ να θυμάμαι.

Φαίνεται όμως πως στα παιδιάστικα μάτια μου μια εμπειρία μού έκανε εντύπωση. Κάπου στις αρχές του ’70, για να είμαστε ακριβείς, όταν ακόμα δεν υπήρχαν περιβαλλοντολογικοί σύλλογοι να αφυπνίζουν την οικολογική μας συνείδηση, πάνω στην κουβέρτα του καραβιού ήταν μαζεμένο σχεδόν όλο το πλήρωμα. Με λίγα κομμάτια ωμό κρέας που πέταξαν στη θάλασσα, αμέσως φάνηκαν από μακριά δυο-τρεις καρχαρίες. Ήταν η πρώτη φορά που έβλεπα αυτό το ζώο από κοντά. Μου έκανε εντύπωση πως ήταν μαύροι κι όχι τεράστιοι, όπως τους βλέπαμε στις ταινίες τύπου Φλίπερ. Τα σαγόνια του καρχαρία δεν είχαν γυριστεί ακόμα. Μόνο στη ράχη τους ασήμιζε στο φως του ήλιου το πτερύγιο. Ένας από τους ναύτες του Μάριον μ’ ένα μακρύ καμάκι τρύπησε την ουρά ενός από τους καρχαρίες κι αυτός, τρελός από τη μυρουδιά του αίματος, άρχισε να δαγκώνει δεξιά κι αριστερά, τυφλά, ακόμα και το ίδιο του το σώμα. Γρήγορα έπεσαν πάνω του και οι άλλοι κι από παντού έρχονταν κι άλλοι κι όλους τούς κατέλαβε μια φρενίτιδα κι η θάλασσα ως εκεί που έφτανε το μάτι μου γέμισε καρχαρίες, που δάγκωναν με λύσσα ο ένας τον άλλο. Γενοκτονία σωστή, σε μια κατακόκκινη θάλασσα.

Από τότε οι καρχαρίες ασκούσαν μέσα μου μια περίεργη γοητεία. Στα κατοπινά χρόνια της ζωής μου έψαχνα ερασιτεχνικά, με μανία όμως και πάθος, στοιχεία γι’ αυτά τα υπέροχα ζώα. Φωτογραφίες, κείμενα, μαρτυρίες επιζώντων από επιθέσεις, ταινίες. Πρόδωσα, δίχως ενδοιασμούς ομολογώ, την επιθυμία των γονιών μου να ακολουθήσω τη θαλασσινή οδό ως βιοπορισμό και ασχολήθηκα με το θέατρο. Ωστόσο, ένιωθα τη θάλασσα να κυλάει στο αίμα μου, κι έτσι αυτό το βιβλίο είναι μάλλον μια κατάθεση προς εξιλέωση της προδοσίας μου.

40 οργυιές
Ηλίας Μαλανδρής
Φίλντισι
σ. 330
ISBN: 978-618-5456-75-7
Τιμή: 14,84€