Βασίλης Κατσικονούρης – Ευσταθία: «Η τύχη της χοντρούλας»
Θυσία, αφοσίωση, θυσία!
Των γυναικών ο βίος είναι μια θυσία.
Σε μας παγκόσμιο μας έλαχε το χρέος,
ανατριχίλα να σε πιάνει κι ένα δέος. […]
Ιφιγένεια, Ιωάννα της Λωραίνης
και η Αντιγόνη, η ηρωίς της οικουμένης
και η Κασσάνδρα και η δόλια η Ανδρομάχη,
του Αχιλλέα η Βρισηίδα μες στη μάχη,
μια θυσία.
[Από το τραγούδι «Θυσία», Πράξη Β’, Σκηνή 2η]
Η πανδημία έβαλε μια τελεία ή μια άνω τελεία σε πολλές, αν όχι τις περισσότερες, εκφάνσεις της ζωής μας. Άλλα σχέδιά μας αναβλήθηκαν
{loadmodule mod_adsence-inarticle-makri} {loadposition adsence-inarticle-makri}
Δεν ξέρω αν θα μάθουμε ποτέ πόσες παραστάσεις ήταν ν’ ανέβουν την περασμένη χρονιά και δεν ανέβηκαν, πόσα νέα έργα Ελλήνων και ξένων δημιουργών θα είχαμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε, πόσα παλιότερα ή κλασικά έργα να ξαναδούμε και να προσεγγίσουμε εκ νέου. Αυτό που ξέρω είναι ότι τα κλειστά θέατρα μας κόστισαν πολύ, περιόρισαν το οξυγόνο της ψυχής μας. Μια μικρή θεατρική ανάσα ίσως πήραν κάποιοι από ορισμένες διαδικτυακές παραστάσεις. Ωστόσο πολλοί, ανάμεσά τους κι εγώ, δεν καταφέρνουν να απολαύσουν τη θεατρική εμπειρία μέσα από την οθόνη του υπολογιστή. Κατάφερα, όμως, πρόσφατα να μεταφερθώ σε μια θεατρική σκηνή διαβάζοντας ένα βιβλίο: τη διασκευή που έκαναν ο Βασίλης Κατσικονούρης και η Ευσταθία στη νουβέλα Η χοντρομπαλού του Γκι ντε Μοπασάν, που κυκλοφορεί ως θεατρικό κείμενο με τον τίτλο Η τύχη της χοντρούλας (Κάπα Εκδοτική, 2021).
Ο Γκι ντε Μοπασάν (1850-1893), ένας από τους κορυφαίους Γάλλους διηγηματογράφους, ήταν είκοσι ετών και σπούδαζε νομικά όταν ξέσπασε ο Γαλλοπρωσικός πόλεμος του 1870-71. Διέκοψε λοιπόν τις σπουδές του, για να καταταγεί εθελοντικά στον στρατό, και η εμπειρία του στον πόλεμο του έδωσε έμπνευση και πρώτη ύλη για ορισμένα από τα σπουδαιότερα κείμενά του. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγεται η νουβέλα του Η χοντρομπαλού (1880).
Σύμφωνα με την υπόθεση, ενώ μαίνεται ο Γαλλοπρωσικός πόλεμος το 1870, μια άμαξα ξεκινά από την κατεχόμενη από τους Πρώσους Ρουέν για τη Χάβρη – ανάμεσα στους 10 επιβάτες, που είναι ως επί το πλείστον αξιοσέβαστα μέλη της κοινωνίας, είτε λόγω αριστοκρατικής καταγωγής, είτε λόγω οικονομικής κατάστασης, είτε λόγω σχέσης με την Εκκλησία, υπάρχει και μια νεαρή πόρνη. Οι υπόλοιποι επιβάτες τη σνομπάρουν φοβερά, ώσπου πέφτουν στην ανάγκη της: λόγω του χιονιού καθυστερούν πολύ να φτάσουν στον πρώτο τους σταθμό, όπου υπολόγιζαν ότι θα γευμάτιζαν, ενώ λόγω του πολέμου η περιοχή έχει ερημώσει και δε βρίσκουν πουθενά ούτε ψίχουλο. Η πείνα γίνεται σιγά σιγά ανυπόφορη, ώσπου αποδεικνύεται ότι η μόνη που είχε προνοήσει να πάρει μαζί της φαγητό, και μάλιστα εκλεκτό, για ν’ αποφύγει το φαγητό των πανδοχείων, είναι η νεαρή πόρνη. Η οποία μοιράζεται το γεμάτο καλάθι της μαζί τους. Κι έτσι ανεβαίνει πλέον στην εκτίμηση των συνταξιδιωτών και συμπατριωτών της. Λίγο αργότερα, όμως, οι Πρώσοι σταματούν την άμαξα σ’ ένα χωριό και ο επικεφαλής αξιωματικός βάζει στο μάτι τη Χοντρομπαλού, όπως αποκαλούν όλοι την κοπέλα. Και δεν επιτρέπει να συνεχιστεί το ταξίδι τους, εάν εκείνη δεν ενδώσει στις σεξουαλικές ορέξεις του. Η Χοντρομπαλού ως γνήσια πατριώτισσα τον απορρίπτει ασυζητητί, τότε όμως όλη η συντροφιά των ευυπόληπτων πολιτών την πιέζει με πολλά και διάφορα επιχειρήματα να ενδώσει…
{jb_quote} Πολλές οι εικόνες, οι σκέψεις, τα συναισθήματα που γεννά το ολοζώντανο αυτό κείμενο. Ανυπομονούμε να το ζήσουμε και στο θέατρο. {/jb_quote}
Τη διασκευή που κρατάμε στα χέρια μας τη συνυπογράφουν ο Βασίλης Κατσικονούρης και η Ευσταθία. Ο Βασίλης Κατσικονούρης είναι καταξιωμένος θεατρικός συγγραφέας, με έργα-σταθμούς στο σύγχρονο ελληνικό θέατρο (Καλιφόρνια Ντρίμιν, Το γάλα), και η Ευσταθία είναι καταξιωμένη τραγουδοποιός, που τα τελευταία χρόνια έχει δημιουργήσει κείμενα και μουσική για αξιολογότατες παραστάσεις (Η απολογία της Μαρί Κιουρί, Εφημερίς των Κυριών). Στην παρούσα διασκευή τους, η υπόθεση αρχίζει από το πανδοχείο στην Τοτ, όπου η άμαξα είναι σταματημένη κατ’ εντολή του Πρώσου αξιωματικού.
Σύμφωνα με τις σκηνικές οδηγίες, μέσα στο σκοτάδι ακούγεται ένας επαναλαμβανόμενος ήχος, σαν κάποιος να χτυπάει κάτι πάνω σε δέρμα. Αποδεικνύεται ότι είναι ο αμαξάς, που χτυπάει το καμτσίκι του κι αρχίζει την εξιστόρηση, με λόγο λαϊκό και ρέοντα, απολύτως πειστικό κι ενδιαφέροντα: «Ε, τι να κάνω κι εγώ; Να περάσει η ώρα; Μόνο αυτό μου έμεινε. [Δείχνει το καμτσίκι.] Ένας αμαξάς χωρίς άμαξα. Ένας αλογάρης χωρίς άλογα. […] Όχι ότι με νοιάζει και πολύ εμένα. Αλλά τα μιστά μου; Ποιος θα μου δώσει τα μιστά μου αν δε φτάσουμε στη Χάβρη;» Κι αρχίζει να μιλά για το ταξίδι από τη Ρουέν και για τους επιβάτες και τις επιβάτισσες της άμαξάς του. Κάθε που αναφέρει το όνομα ενός προσώπου και δυο λόγια για τη ζωή του, το πρόσωπο αυτό εμφανίζεται και παίρνει τη θέση του στη σκηνή. Κι αφού εμφανιστούν όλοι οι επιβάτες –εφτά τον αριθμό εδώ– βλέπουμε από την αρχή το ταξίδι τους μέχρι να φτάσουν στην Τοτ. Σημειωτέον ότι οι τρεις επιβάτες που λείπουν, σε σχέση με τους δέκα της νουβέλας –δηλαδή ένα ζευγάρι ευγενών και μία καλόγρια–, δεν αφαιρούν κάτι από την ουσία της υπόθεσης, αφού τόσο οι ευγενείς όσο και ο κλήρος εκπροσωπούνται από τους υπόλοιπους επιβάτες. Τα επικριτικά βλέμματα στη Χοντρούλα, όπως αποκαλούν τη νεαρή πόρνη ο Βασίλης Κατσικονούρης και η Ευσταθία, συνοδεύονται άλλοτε από παγερή σιωπή, άλλοτε από πικρόχολα και υποτιμητικά σχόλια κι υπονοούμενα για το ποιόν της:
– Έφτιαξαν ένα αξιολάτρευτο νοικοκυριό. Άμα η γυναίκα είναι κυρία…
– Πράγματι. Μεγάλο πράγμα η υπόληψη…
Και φτάνουμε στο σήμερα, στο τώρα της Τοτ και στον στυγνό εκβιασμό του Πρώσου αξιωματικού: εάν η Χοντρούλα δεν κοιμηθεί μαζί του, η άμαξα δεν θα αναχωρήσει ποτέ για τη Χάβρη. Κι εκεί είναι που οι μάσκες πέφτουν – ηθική, αξιοπρέπεια, εντιμότητα, πατριωτισμός, αλτρουισμός, όλα πάνε περίπατο μπροστά στο μικρότερο ή μεγαλύτερο συμφέρον του καθενός. Και η Χοντρούλα αποδεικνύεται η μόνη τελικά που δε φορά μάσκα, γι’ αυτό και είναι ίσως τόσο εύκολο να την πληγώσουν οι υπόλοιποι. Ούτε η κοινωνική τάξη, ούτε η οικονομική επιφάνεια, ούτε η θρησκευτική ευλάβεια, ούτε το επάγγελμα παίζει ρόλο εδώ.
Αποφεύγοντας τον πειρασμό να μπούμε σε άλλες λεπτομέρειες για τη διασκευή, τις σκηνικές οδηγίες, το παιχνίδι των αναχρονισμών και τις μικρές ή μεγαλύτερες διαφοροποιήσεις σε σχέση με το πρωτότυπο κείμενο της νουβέλας, αξίζει να αναφέρουμε τη σημείωση των δημιουργών για τα τραγούδια της παράστασης, εφτά τον αριθμό: δεν είναι ένθετα, δεν υπογραμμίζουν απλώς την υπόθεση, αλλά αποτελούν συστατικά μέρη της δραματουργίας. Οι στίχοι των τραγουδιών, τους οποίους –όπως και τη μουσική– υπογράφει η Ευσταθία, βρίσκονται συγκεντρωμένοι στο τέλος της έκδοσης. Κι ενώ δεν μπορούμε να φανταστούμε τη μελωδία, το βέβαιο είναι ότι νιώθουμε έναν κόμπο στον λαιμό από τους παραλλαγμένους στίχους στο «Αντίο, Ρουέν», το πρώτο και το τελευταίο τραγούδι της παράστασης, όταν η ζεστασιά της ελπίδας παραχωρεί τη θέση της στην παγερή διάψευση. Πείνα, φόβος, λαγνεία, μισογυνισμός… Πολλές οι εικόνες, οι σκέψεις, τα συναισθήματα που γεννά το ολοζώντανο αυτό κείμενο. Ανυπομονούμε να το ζήσουμε και στο θέατρο.
Η τύχη της χοντρούλας
Βασισμένο στη νουβέλα Boule de suif (Η χοντρομπαλού) του Γκι ντε Μοπασάν
Βασίλης Κατσικονούρης – Ευσταθία
Εισαγωγικό σημείωμα: Βασίλης Βασιλικός
Κάπα Εκδοτική
86 σελ.
ISBN 978-960-628-122-8
Τιμή €8,48
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Ψυχαγωγία
- Φάρμα: Ποιος αποχώρησε – «Εδώ έμαθα να εκτιμάω το απλό» (Video)
- Βασίλης Καρράς: «Δεν μπορείς να φανταστείς πόσο πολύ πόλεμο έφαγα»
- Αντιδράσεις για το νομοσχέδιο που προβλέπει νέες απαγορεύσεις στο ερασιτεχνικό ψάρεμα. Έκκληση των ψαροτουφεκάδων για συνεννόηση (βίντεο)
- Τι είναι η δερματιλλομανία που εμφάνισαν πολλά παιδιά κατά την πανδημία;
- Φάρμα: Αποχώρησε οριστικά
- Πουλάει Χακίμι η Ίντερ, θέλει Κλάους από Λανς
- Οι φετινές νικήτριες των βραβείων Jhalak
- Βασίλης Κατσικονούρης – Ευσταθία: «Η τύχη της χοντρούλας»
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Diastixo
![Βασίλης Κατσικονούρης – Ευσταθία,vasilis katsikonouris – efstathia](https://images32.inewsgr.com/4143/41432739/vasilis-katsikonouris--efstathia-i-tychi-tis-chontroulas-160.jpg)
- Τελευταία Νέα Diastixo
- Βασίλης Κατσικονούρης – Ευσταθία: «Η τύχη της χοντρούλας»
- Οι φετινές νικήτριες των βραβείων Jhalak
- «Όμως δεν χάνομαι» της Αλεξάνδρας Μπακονίκα
- «Μάρτιν Ίντεν» της Πέρσας Σούκα
- «Τα τάπερ της Αλίκης» της Έλενας Ακρίτα στη μεγάλη οθόνη
- Έφυγε από τη ζωή ο συγγραφέας και εικονογράφος Έρικ Καρλ (1929-2021)
- Valentin Groebner: «Retroland»
- Στράτος Φουντούλης: «Σημειωματάριο βαρύτητας»
- Ηλίας Κεφάλας: «Τα χάικου των αιώνιων εποχών»
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Ψυχαγωγία
- Η Millie Bobby Brown φόρεσε το τέλειο αξεσουάρ μαλλιών που προστατεύει και από τον ήλιο
- Στο τέλος μίλησε η ποιότητα των Τζαζ, 2-1 τους Γκρίζλις
- E – αποδείξεις: Ποιοι κερδίζουν από τις αλλαγές
- Φάρμα: Ποιος αποχώρησε – «Εδώ έμαθα να εκτιμάω το απλό» (Video)
- «Ακροβατικό» από Μίτσελ, καλάθι και φάουλ (vid)
- Μειωμένα ενοίκια: Καταβάλλονται οι αποζημιώσεις Απριλίου – Τι ισχύει για τους μήνες Μάιο, Ιούνιο
- Σε εγρήγορση η Αθήνα για την παρουσία Τσαβούσογλου στη Θράκη – Γιατί δεν πήγε στα πομακοχώρια
- Γκάβιν Μακλάουντ: Πέθανε ο καπετάνιος της σειράς «Το πλοίο της αγάπης»
- Αποζημίωση ειδικού σκοπού: Σε εξέλιξη οι πληρωμές Απριλίου – Ποιοι είναι οι δικαιούχοι
- Τρίτος στην λίστα των «triple double» στα πλέι οφ ο Ουέστμπρουκ (vid)