Βασίλης Κατσικονούρης: «Ο δρόμος του κεραυνού»

08:17 11/3/2022 - Πηγή: Diastixo

Θεατρικός συγγραφέας ο Βασίλης Κατσικονούρης, έχει πλουτίσει τη σύγχρονη ελληνική δραματουργία με σημαντικά έργα, που έχουν βραβευτεί πλειστάκις και έχουν θερμά αγαπηθεί από το κοινό και την κριτική. Παράλληλα με τη δραματική τέχνη θεραπεύει με επιτυχία και την πεζογραφία. Στο ενεργητικό του καταμετρά ένα μυθιστόρημα (Μπάμπουσκα, Κέδρος, 2012) και δυο συλλογές διηγημάτων (Η Ρωγμή των 7:45, Καστανιώτης, 2016 και Καρό παιδιά, ριγέ πατεράδες από τον ίδιο εκδοτικό οίκο, το 2018).

Πρόσφατα από τις Εκδόσεις Αίολος κυκλοφόρησε ένα ακόμη μυθιστόρημά του, η ωριμότερη μέχρι σήμερα πεζογραφική του δημιουργία, Ο δρόμος του κεραυνού. Ένα ζεν αστείο για τον χρόνο. Πρόκειται για ολική αναθεώρηση ενός παλαιότερου και αρκετά συντομότερου μυθιστορήματος με τον τίτλο Ντίντλο, το σωματίδιο του χρόνου (Ένα γρήγορο μυθιστόρημα για το σωστό timing) που είχε εκδοθεί το 2014 στις Εκδόσεις Γαβριηλίδης.

{loadmodule mod_adsence-inarticle-makri} {loadposition adsence-inarticle-makri}

Στο Δρόμο του κεραυνού ο συγγραφέας διαλέγει μια γραφή κινηματογραφική. Παρακολουθούμε την εξέλιξη της ιστορίας με επιτυχή φλας μπακ και λειτουργικές εναλλαγές στη διάρκεια, αλλού η ταχύτητα της γραφής παρασύρει τον αναγνώστη κι αλλού μια σίγουρη και δημιουργική επιβράδυνση του επιτρέπει να σκεφτεί τι παίζεται πίσω από την επιφάνεια της ιστορίας. Το μυθιστόρημα αφηγείται το όνειρο δυο φίλων να ξανανοίξουν ένα σπουδαίο (όπως πιστεύουν) μπαρ. Μέσα από απρόσμενους έρωτες, χωρισμούς, απερισκεψίες, αγάπες, φιλίες, προδοσίες, ταξίδια που μένουν σχέδια στον νου, φόνους και αποτυχίες, θα βρεθεί ο καθένας μπροστά στην αλήθεια της ζωής του και θα επιλέξει τον δρόμο του. Έχοντας συνειδητοποιήσει ότι δεν πρέπει κανείς μόνο να θέλει αλλά και να είναι έτοιμος να θέλει, να είναι σίγουρος πως θέλει πραγματικά αυτό που νομίζει ότι θέλει, όπως και να είναι έτοιμος να υπερασπιστεί το όνειρο και την πραγμάτωσή του.

Το μυθιστόρημα κινείται γύρω από την έννοια του χρόνου, την αναζήτηση της κατάλληλης στιγμής, που αν τη βρει κανείς, τότε θα πετύχει όσα επιθυμεί. Την ονομάζει ντίνλο, το σωματίδιο του χρόνου. Η δημιουργημένη από τον συγγραφέα λέξη ανακαλεί θαμπά ξεχασμένους από τα σχολικά χρόνια όρους της σύγχρονης φυσικής, και έτσι αποκτά αληθοφάνεια που της προσδίδει υλική ύπαρξη. Τα ντίνλο πετάνε γύρω μας, αλλά πρέπει να είναι κανείς έτοιμος μόλις τα δει να τα αρπάξει, γιατί χάνονται σε χρόνο όσο το ανοιγόκλεισμα των βλεφάρων. Οι άνθρωποι τα κυνηγάμε, τους στήνουμε καρτέρι –όπως σ’ εκείνο το παλιό παιχνίδι με τα πόκεμον που είχε τρελάνει πριν από μερικά χρόνια την ανθρωπότητα– αλλά λίγοι είναι εκείνοι που έχουν την ετοιμότητα να τα αναγνωρίσουν μόλις τα δουν και να τα αρπάξουν. Το ερώτημα που βάζει ο συγγραφέας είναι λοιπόν μήπως αναζητώντας τη στιγμή, την ευκαιρία, χάνουμε τελικά την ουσία; Μήπως το απρόοπτο καραδοκεί επειδή ακριβώς αρνούμαστε να το υπολογίσουμε μέσα στην εγωιστική σχέση μας με τα γεγονότα;

{jb_quote}Μήπως το απρόοπτο καραδοκεί επειδή ακριβώς αρνούμαστε να το υπολογίσουμε μέσα στην εγωιστική σχέση μας με τα γεγονότα;{/jb_quote}

Ο υπότιτλος είναι αποκαλυπτικός για τις προθέσεις του μυθιστορήματος: «Ένα ζεν αστείο για τον χρόνο». Το ζεν είναι όρος του μαχαγιάνα βουδισμού και σημαίνει την «πνευματική περισυλλογή». Σύμφωνα με τη θεωρία του ζεν, η φώτιση πρέπει να έρθει από μέσα μας, η πηγή της να είναι η καρδιά μας και δεν υπάρχει μια ιδιαίτερη μέθοδος για να πετύχει κανείς τη φώτιση, μπορεί να έρθει εκεί που κανείς δεν την περιμένει, ξαφνική σαν αστραπή, σαν το ξύπνημα του γέλιου από ένα αστείο που ακούσαμε και ξέρουμε ότι κρύβει όχι μόνο την έκρηξη της χαράς, αλλά και μια σοβαρή αλήθεια. Ποια είναι η σοβαρή αλήθεια που ανακαλύπτουν τελικά οι ήρωες του Δρόμου; Ίσως ακριβώς αυτή που λέει η θεωρία του ζεν: πως φώτιση από εξωτερική πηγή δεν υπάρχει, πως τελικός σκοπός είναι να καταλάβουμε τον κόσμο όπως τον βλέπουμε, να ζήσουμε τη ζωή μας. Το ντίνλο και το ζεν ταυτίζονται κατά κάποιο τρόπο, το ζήτημα είναι αν είναι κάποιος ικανός να συνειδητοποιήσει την αποκάλυψη και να γευτεί τους καρπούς της.

Ο Δρόμος του κεραυνού συνεχίζει την προβληματική του γνωστού θεατρικού έργου του συγγραφέα Καλιφόρνια Ντρίμιν. Μια νουάρ εκδοχή του με χιούμορ, πικρό χιούμορ τις περισσότερες φορές. Η ελληνική κοινωνία γλιστρά έξυπνα μέσα στην πλοκή σαν πινελιά που διαρρηγνύει καταλυτικά τον στενό ατομικό κόσμο των ηρώων. Οι περιπέτειες της μεταδικτατορικής Ελλάδας, η βίαιη αποκόλληση από την Ιστορία, η σταδιακή απογύμνωση των οραμάτων και το γλίστρημα στον κόσμο της ψευδούς ευμάρειας και της χρηματιστηριακής φούσκας, ο εκφασισμός της κοινωνίας, είναι εδώ, χωρίς να φωνάζουν αλλά δηλώνοντας την παρουσία και τη σημασία τους.

Το μυθιστόρημα του Κατσικονούρη μιλά επίσης για μια γενιά, τη γενιά που ήρθε στον κόσμο μέσα στη δεκαετία του ’60 και που στην ανατολή της χιλιετίας δεν είχε καταφέρει να ωριμάσει και να διαχειριστεί τα αιτήματα της ζωής της. Ποτισμένο από ροκ μουσική, γεμάτο από ευθείες ή έμμεσες αναφορές στον κινηματογράφο του δεύτερου μισού του εικοστού αιώνα που εξέθρεψε αυτή τη γενιά, την κοσμοθεωρία της, τον τρόπο της να βλέπει τον κόσμο, τις ουτοπίες της, τους φόβους της, αλλά και την απροθυμία της να δει τη μεγάλη εικόνα και την ανάγκη της ανατροπής, μιας γενιάς που μίλησε πολύ αλλά έπραξε λίγο, που χάθηκε στα μεγάλα λόγια χωρίς να συνειδητοποιήσει ότι, στην πραγματικότητα, το κάθε μέλος της έβαζε στο κέντρο του κόσμου το υπερτροφικό «εγώ» του. Οι χαρακτήρες των ηρώων είναι καλά σμιλεμένοι, ιδίως οι αντρικοί, και φυσικά περισσότερο οι χαρακτήρες των κεντρικών ηρώων μέσα στην παρατεταμένη τους εφηβεία. Ο συγγραφέας κάνει μια τρυφερή αλλά διεισδυτική βουτιά μέσα τους, στα αδιέξοδά τους, στις σχέσεις τους που αντιμετωπίζουν με επιπολαιότητα και μαστορεύει διαρκώς μικρές ανατροπές που οδηγούν στη μεγάλη τελική ανατροπή.

Ο δρόμος του κεραυνού
Ένα ζεν αστείο για τον χρόνο
Βασίλης Κατσικονούρης
Αίολος
176 σελ.
ISBN 978-960-521-317-6
Τιμή €13,46