Έξι συνέπειες από τη συρρίκνωση της βιοποικιλότητας

16:22 29/11/2011 - Πηγή: Econews

Οι εκτιμήσεις για τον αριθμό των  ειδών χλωρίδας και πανίδας που είτε έχουν αφανιστεί τα τελευταία χρόνια είτε φλερτάρουν σοβαρά με την προοπτική της εξαφάνισης προκαλούν δέος.

Το 2007 ακόμα, ο τότε υπουργός Περιβάλλοντος της Γερμανίας Σίγκμαρ Γκάμπριελ, είχε αναφερθεί σε προβλέψεις που έκαναν λόγο για εξαφάνιση του ενός τρίτου όλων των ειδών ως το 2050.

Στις 10 Νοεμβρίου δε, η Διεθνής Ένωση Προστασίας της Φύσης (IUCN) ενέταξε στον Ερυθρό Κατάλογο (Red List) περισσότερα από 62.000 είδη πανίδας και χλωρίδας που κινδυνεύουν με εξαφάνιση (διαβάστε σχετικά εδώ).

Ωστόσο, οι εξαφανίσεις ειδών, ακόμα και οι μαζικές, δεν αποτελούν πρωτοφανές φαινόμενο. Παρότι αυτές στις μέρες μας οφείλονται στην ανθρώπινη δραστηριότητα -λαθροθηρία, καταστροφή βιοτόπων, ρύπανση και κλιματική αλλαγή- έχουν καταγραφεί μαζικές απομειώσεις της βιοποικιλότητας χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση.

Το ερώτημα που τίθεται είναι, τι έχει να χάσει ο άνθρωπος αν “φτωχύνει” η βιοποικιλότητα: η απάντηση είναι “πολλά”.

1. Υψηλό οικονομικό κόστος
Το κόστος τεχνητής ανασύστασης φυσικών λειτουργιών όπως η επικονίαση, η άρδευση, η ανασύσταση των εδαφών θα ανερχόταν σε τρισεκατομμύρια. Μόνο η αποψίλωση των δασών σε όλο τον κόσμο υπολογίζεται ότι κοστίζει από 2 έως 5 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως.

2. Μειωμένη ασφάλεια τροφίμων
Η εισαγωγή νέων ειδών αυξάνει τον ανταγωνισμό με τα ενδημικά και συχνά οδηγεί στην εξαφάνιση τοπικών πληθυσμών. Αυτό συμβαίνει ακόμα και σε κτηνοτροφικές μονάδες όπου ξενικά είδη κτηνοτροφίας “διώχνουν” τα ντόπια. Αυτό συνεπάγεται περιορισμό του κτηνοτροφικού πληθυσμού γεγονός που τον καθιστά ποιο ευάλωτο σε ασθένειες, ξηρασία και αλλαγές κλιματικών συνθηκών.

3. Αυξημένη προσβολή από ασθένειες
Η μείωση της βιοποικιλότητας έχει δύο σημαντικές συνέπειες στην ανθρώπινη υγεία και την εξάπλωση ασθενειών. Πρώτον, αυξάνει τον αριθμό των άρρωστων ζώων στους τοπικούς πληθυσμούς. Η έρευνα δείχνει πως τα είδη που είναι καλύτερα προσαρμοσμένα να επιβιώνουν σε “περιχαρακωμένους” βιότοπους είναι οι αποτελεσματικότεροι κομιστές παθογενών ιών. Όταν οι βιότοποι διασπώνται και μειώνονται σε μέγεθος, τα είδη αυτά αναμειγνύονται και προσβάλλουν τα υγιή που δεν φέρουν ασθένειες, ενώ οι άνθρωποι έρχονται σε συχνότερη επαφή μαζί τους.

4. Απρόβλεπτες καιρικές συνθήκες
Το ζήτημα του καιρού δεν έχει να κάνει με το αν θα πάρουμε ομπρέλλα ή όχι, αλλά είναι ζήτημα ζωής και θανάτου για ολόκληρες αγροτικές -και όχι μόνο- κοινωνίες σε όλο τον κόσμο. Η αλλαγή των κλιματικών συνθηκών συνεπάγεται ξηρασίες, καταστροφές και ξεριζωμό για δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπων.

5. Κόστος σε ανθρώπινες ζωές
Από τη διατήρηση της βιοποικιλότητας εξαρτάται η ζωή αλιέων, αγροτών κλπ. Η επιβίωση του ανθρώπου είναι αδιάρρηκτα συνδεδεμένη με τα οικοσυστήματα που τον περιβάλλουν.

6. Απώλεια της εικόνας της Φύσης
Η φύση δεν είναι κάτι μη χειροπιαστό για το οποίο διαβάζουμε στα βιβλία και τις εγκυκλοπαίδειες. Όταν θα έχουμε καταστρέψει το φυσικό περι