Ελλάδα: Ποιος ήταν ο πρώτος αυτοκινητόδρομος στην ιστορία, πότε δημιουργήθηκε

09:35 16/6/2024 - Πηγή: Car & Motor

Ο «πατέρας» των ελληνικών αυτοκινητοδρόμων ενώνει τις δύο μεγαλύτερες πόλεις της Ελλάδας, καθιστώντας ασφαλέστερες και γρηγορότερες τις μετακινήσεις των πολιτών.

Αδιαπραγμάτευτα είναι τα οφέλη που προσφέρουν οι αυτοκινητόδρομοι, μιας και μειώνουν τα τροχαία ατυχήματα, καθιστούν γρηγορότερες τις μετακινήσεις, και δίνουν μεγάλη αναπτυξιακή στις τοπικές οικονομίας, επηρεάζοντας θετικά τη δραστηριότητα τόσο των επιχειρήσεων όσο και κάθε πολίτη χωριστά.

Δεν πρέπει επίσης να ξεχνάμε ότι τόσο κατά τη διάρκεια κατασκευής

όσο και κατά τη διάρκεια παραχώρησης των αυτοκινητόδρομων η απασχόληση ενισχύεται σημαντικά, καθώς οι απαιτήσεις σε ανθρώπινο δυναμικό καλύπτονται από τους κατοίκους των κατά τόπων περιοχών.

Πρώτος αυτοκινητόδρομος στην Ελλάδα λογίζεται ο «Α1», γνωστός και ως Αθηνών-Θεσσαλονίκη-Εύζωνοι, ο οποίος αποτελεί τμήμα της ευρωπαϊκής διαδρομής E75 και έχει μήκος 550 χλμ.

Πρόκειται για τον κυριότερο οδικό άξονα της Ελλάδας, διασχίζοντας κατακόρυφα και συνδέοντας την πρωτεύουσα, Αθήνα, με τις περιοχές της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας, καθώς και τη Θεσσαλονίκη.

Ο «Α1» ξεκινά από από το Νέο Φάληρο στην Αττική (μέχρι τη Μεταμόρφωση ονομάζεται Λεωφόρος Κηφισού) και καταλήγει στο συνοριακό σταθμό Ευζώνων, στα σύνορα της χώρας με τη Βόρεια Μακεδονία. 

Σχεδόν όλος ο αυτοκινητόδρομος είναι με δύο ή περισσότερες λωρίδες άνα ρεύμα κυκλοφορίας και διαχωριστικό στηθαίο στην μέση, ενώ κατά μήκος του λειτουργούν 11 σταθμοί μετωπικών και 19 πλευρικών διοδίων.

Εξαίρεση αποτελεί το τμήμα Αξιός-Πολύκαστρο, το οποίο έχει μία λωρίδα ανά κατεύθυνση, χωρίς διαχωριστικό.

Η ιστορία του Α1

Πριν πάρει σάρκα και οστά ο Α1, για τη σύνδεση της Αθήνας με το Τελωνείο των Ευζώνων, φρόντιζε η παλαιά Εθνική Οδός 1, μέσω Δεκέλειας, Αταλάντης, Καμένων Βούρλων, Θερμοπύλων, Λαμίας, Στυλίδας, Αλμυρού, Βελεστίνου, Λάρισας, Κοιλάδας Τεμπών, Κατερίνης, Αλεξάνδρειας, Χαλκηδόνας, Γέφυρας και Πολύκαστρου.

Με το πέρασμα, ωστόσο, του χρόνου οι προδιαγραφές της άρχισαν να θεωρούνται παρωχημένες, καθώς στην υπόλοιπη Ευρώπη άρχισαν να φτιάχνονται σύγχρονοι για την εποχή αυτοκινητόδρομοι.

Έτσι, στα μέσα της δεκαετίας του '50, ξεκίνησαν οι εργασίες κατασκευής σε νέα χάραξη της οδού, οι οποίες ξεκίνησαν το 1959 με την παράδοση του τμήματος Λάρισα - Κατερίνη (Αργότερα, ακολούθησαν και τα τμήματα Αθήνα - Λαμία το 1962 και Λαμία - Λάρισα το 1967) και ολοκληρώθηκαν το 1973, με την παράδοση του τμήματος Κατερίνη - Θεσσαλονίκη – Εύζωνοι.

Οι εργασίες για τη μετατροπή της παλαιάς Ε.Ο. σε αυτοκινητόδρομο ξεκίνησαν στα μέσα της δεκαετίας του '80, με την κατασκευή των τμημάτων κόμβος Κλειδίου - Γαλλικός ποταμός (παραδόθηκε το 1988), Στρατόπεδο Μπογιατίου - κόμβος Κρυονερίου (παραδόθηκε το 1989), κόμβος Οινοφύτων - κόμβος Σχηματαρίου (παραδόθηκε το 1989), κόμβος Ριτσώνας - κόμβος Θήβας (παραδόθηκε το 1989), ενώ στις αρχές του ‘90 εκκίνησαν οι εργασίες σε όλο το μήκος των τμημάτων Αθήνα – κόμβος Θήβας και Κατερίνη – Κλειδί.

Ήδη από το 1995, τα τμήματα Αθήνα – Υλίκη, Κατερίνη – Κλειδί – Θεσσαλονίκη και Πολύκαστρο – Εύζωνοι είχαν διατομή αυτοκινητοδρόμου, ενώ από το 1998, το τμήμα Αθήνα – Θήβα είχε 6 λωρίδες κυκλοφορίας και 4 στο τμήμα Θήβα-Τέμπη.

Η ολοκλήρωση του τμήματος Υλίκη – Άγιος Κων/νος έγινε το 2002 και δύο χρόνια αργότερα κατασκευάστηκε η πρώτη σήραγγα του αυτοκινητοδρόμου Α1, αυτή της Κατερίνης.Το ίδιο έτος (2004) παραδόθηκε το τμήμα του δρόμου που ενώνει τη Μεταμόρφωση με το Φάληρο.

Το 2005, ο Α1 είχε ολοκληρωθεί σε όλο το μήκος του, εξαιρουμένου του Πέταλλου του Μαλιακού και των Τεμπών, τα πρώτα τμήματα των οποίων παραδόθηκαν το 2007 μαζί με την Παράκαμψη του Αγίου Κωνσταντίνου, την παράκαμψη των Καμένων Βούρλων και του τμήματος Αγ. Παρασκευή – Αγία Μαρίνα. Ένα χρόνο αργότερο παραδόθηκε το τμήμα Παράκαμψη Θερμοπυλών – Μπράλου.

To 2014 πήρε σειρά η ολοκλήρωση του Αυτοκινητοδρόμου 12 (κάθετος άξονας Βελεστίνου – Βόλου) που συνδέει τον Αυτοκινητόδρομο Α1 με το λιμάνι του Βόλου, ενώ το 2015 πααραδόθηκε στην κυκλοφορία το τελευταίο τμήμα του Πετάλου του Μαλιακού Στυλίδα- Ράχες με τις σήραγγες της Στυλίδας, τον αναβαθμισμένο κάθετο άξονα Λαμίας και τη νέα γέφυρα του Σπερχειού.

Ήδη από το 2008 είχαν ξεκινήσει οι εργασίες κατασκευής της δίδυμης σήραγγα των Τεμπών μήκους 6 χλμ. που παραδόθηκε στις 7 Απριλίου 2017, ως τμήμα της παράκαμψης Τεμπών και Πλαταμώνα.

Διαβάστε επίσης

Διαβάστε περισσότερα στο carandmotor.gr