Τα μικροπλαστικά μπορούν να μπλοκάρουν τα αιμοφόρα αγγεία στους εγκεφάλους των ποντικιών, διαπιστώνει μελέτη

13:16 12/2/2025 - Πηγή: TheCaller

Τα μικροπλαστικά μπορούν να κινηθούν στον εγκέφαλο των ποντικιών και να μπλοκάρουν τα αιμοφόρα αγγεία, μιμούμενα ουσιαστικά τους θρόμβους αίματος που θα μπορούσαν δυνητικά να αποβούν μοιραίοι ή να διαταράξουν με άλλο τρόπο τη λειτουργία του εγκεφάλου.

Αυτό είναι το συμπέρασμα μιας νέας μελέτης που διεξήγαγαν ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Πεκίνου. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν για πρώτη φορά απεικόνιση σε πραγματικό χρόνο για να παρακολουθήσουν πώς κινούνται και συσσωρεύονται τα κομμάτια πλαστικού στα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου. Η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε μειωμένη κινητική

λειτουργία στα ποντίκια που εκτέθηκαν σε μικροπλαστικά, γεγονός που υποδηλώνει επιπτώσεις στον εγκέφαλο. Ενώ όλο και περισσότερα στοιχεία έχουν συνδέσει τα μικροπλαστικά με τη νευροτοξικότητα, η μελέτη αυτή είναι η πρώτη που δείχνει ότι μπορούν να μειώσουν τη ροή του αίματος. Οι συγγραφείς της μελέτης κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η μελέτη παρέχει σημαντικά στοιχεία για τις τοξικολογικές επιπτώσεις των μικροπλαστικών που εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος.

Τα μικροπλαστικά είναι μικροσκοπικά κομμάτια πλαστικού που είτε προστίθενται σκόπιμα στα καταναλωτικά αγαθά, είτε αποτελούν προϊόντα διάσπασης μεγαλύτερων πλαστικών. Τα σωματίδια περιέχουν οποιονδήποτε αριθμό από 20.000 πλαστικές χημικές ουσίες, από τις οποίες χιλιάδες, όπως η BPA, οι φθαλικές ενώσεις και τα PFAS, παρουσιάζουν σοβαρούς κινδύνους για την υγεία.

Μικροπλαστικά έχουν βρεθεί σε όλα τα όργανα του ανθρώπινου σώματος και έχει διαπιστωθεί πως μπορούν να διασχίσουν τους φραγμούς του πλακούντα και του εγκεφάλου. Πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι τα μικροπλαστικά συσσωρεύονται στους ανθρώπινους εγκεφάλους σε πολύ υψηλότερα επίπεδα από ό,τι πριν από οκτώ χρόνια. Μέχρι τώρα, πολύ λίγα ήταν γνωστά για το πώς τα κομμάτια του πλαστικού κινούνται μέσα στον εγκέφαλο και γιατί μπορεί να προκαλούν ασθένειες.

Για να παρακολουθήσουν το πλαστικό στους εγκεφάλους των ποντικιών σε πραγματικό χρόνο, οι ερευνητές έδωσαν στα ποντίκια νερό με μικροσκοπικά κομμάτια φθορίζοντος πολυστυρενίου – ένα κοινό πλαστικό που περιέχεται σε οικιακά είδη και συσκευασίες. Χρησιμοποιώντας μια τεχνική απεικόνισης που ονομάζεται μικροσκοπία δύο φωτονίων, μπόρεσαν να παρακολουθήσουν πώς, μέσα σε λίγες μόνο ώρες, τα φθορίζοντα κομμάτια έφτασαν στον εγκέφαλο.

Οι ερευνητές υποψιάζονται ότι τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος είχαν, στην πραγματικότητα, απορροφήσει τα κομμάτια του πλαστικού, δημιουργώντας κύτταρα ακανόνιστου σχήματος. Καθώς τα κύτταρα «ταξίδευαν» στα μικροσκοπικά αγγεία του εγκεφαλικού φλοιού, μερικές φορές κολλούσαν. Όταν τα κύτταρα σφηνώνονταν, συσσωρεύονταν περισσότερα κύτταρα, προκαλώντας «καραμπόλα». Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να μειωθεί η ροή του αίματος. Μερικές φορές διαλύονταν μετά από λίγες ημέρες ή εβδομάδες, αλλά ορισμένα παρέμεναν και μετά το τέλος της περιόδου παρατήρησης των τεσσάρων εβδομάδων της μελέτης.

Σε συμπεριφορικές αξιολογήσεις μετά την έκθεση σε μικροπλαστικά, διαπιστώθηκε πως τα ποντίκια κινούνταν πιο αργά και διένυαν μικρότερες αποστάσεις σε σχέση με εκείνα που δεν είχαν εκτεθεί. Διαπιστώθηκε επίσης πως είχαν κακές επιδόσεις σε ένα τεστ λαβύρινθου που αξιολογεί τη μνήμη.

Ωστόσο, οι συγγραφείς τόνισαν ότι δεν είναι σαφές αν συμβαίνει το ίδιο και στον ανθρώπινο εγκέφαλο, επειδή τα αγγεία δεν είναι τόσο μικρά όσο αυτά των ποντικιών και ο όγκος και ο ρυθμός ροής του αίματος είναι μεγαλύτεροι. Παρόλα αυτά, υποδεικνύει έντονα σοβαρούς κινδύνους για την υγεία του καρδιαγγειακού συστήματος και του εγκεφάλου και «η αύξηση των επενδύσεων σε αυτόν τον τομέα της έρευνας είναι επείγουσα και απαραίτητη για την πλήρη κατανόηση των κινδύνων για την υγεία που ενέχουν τα μικροπλαστικά στο ανθρώπινο αίμα», κατέληξαν οι συγγραφείς.

Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science Advances.