Γιώργος Χριστιανάκης – Μια εποχή στην κόλαση

19:07 16/2/2014 - Πηγή: Mixtape

Οι αρκετά αραιές χρονικά εμφανίσεις του Γιώργου Χριστιανάκη στο δισκογραφικό «τερέν», μοιάζουν ικανές να παρέχουν το έναυσμα σε θαυμαστές και μη του συνολικού έργου του, ώστε αμφότεροι να επιδίδονται εκ νέου σε εξερεύνηση και αξιολόγηση αυτού.

Ο λόγος για μια προσωπική συγκομιδή ηχογραφημάτων η οποία ξεκίνησε να μορφοποιείται από το 1997 και το άλμπουμ μυσταγωγίας και κατάνυξης Τέμπλο · μια ακολουθία συνθέσεων με κοινό παρονομαστή αυτών το υποβλητικό περιβάλλον. Ένα περιβάλλον, το οποίο ξεδιπλώνεται μέσα από σχήματα ρυθμών, μελωδιών και βόμβων που αντλούν από παραδόσεις περιοχών

της χώρας μας, του Πόντου, του Βυζαντίου, της Ανατολής, ευρισκόμενα, πάραυτα, σε άμεση επαφή με τη δυτική κουλτούρα και το πνεύμα των καιρών μας. Ένα περιβάλλον, που στις επόμενες καρποφόρες απόπειρες του Χριστιανάκη οι οποίες εκπροσωπήθηκαν από τα πιο περίπλοκα και πολυσύνθετα Ο Θυρωρός (2001) και Παράξενες Ιστορίες (2003), θα εμπλουτιστεί με περισσότερα στοιχεία, αγγλοσαξονικής φύσης και μη, όπως ροκ μοτίβα με μετά-πανκ υφάνσεις, τζαζ φράσεις, ηλεκτρονικούς προσανατολισμούς, αβάν-γκαρντ λογική, βαλκανικές γιορτές… Το 2013 εμφανίζεται ξανά, με τη δραματική ηχητική υπόκρουση της θεατρικής παράστασης Το Κύμα (Die Welle, με σενάριο που πέρασε προηγουμένως επιτυχημένα κι από τη μεγάλη οθόνη).

Πριν από το και μέσα στο διάστημα που επικοινώνησε όλα τα παραπάνω έργα, ο Χριστιανάκης «ανέπνεε» επίσης καλλιτεχνικά είτε ως συνδημιουργός, είτε ως συνεργάτης σε εγχειρήματα άλλων, αναπτύσσοντας και μια στενότατη-καταλυτική σχέση με τις Τρύπες και τα μέλη τους. Σχεδόν στην αυγή των 00s, θα καταθέσει με τους Γιάννη Αγγελάκα (οι δυο τους θα γράψουν και το υπέροχο “Φινάλε” για το OST της ταινίας Εποχή των Δολοφόνων) και Ασκληπιό Ζαμπέτα το σάουντρακ του φιλμ Χώμα & Νερό, αφού επιμεληθεί καταπληκτικά της παραγωγής στο Υπέροχο Τίποτα των Αγγελάκα και Γιώργου Καρρά, και αναλάβει το πιάνο, τα πλήκτρα, τα ηλεκτρονικά και το τρομπόνι (όπου υπάρχουν) στους δίσκους των Τρύπες Μέσα Στη Νύχτα των Άλλων, Κεφάλι Γεμάτο Χρυσάφι, Κράτα το Σώου Μαϊμού, Τρύπες Στον Παράδεισο, Πάρτυ στον 13ο Όροφο. Θα παίξει πιάνο ακόμα και στο δεύτερο LP του Μπάμπη Παπαδόπουλου Η Σπηλιά του Δράκου, πιάνο και synths στο ομώνυμο LP των Νώε, πλήκτρα στο Land Of Nod των Rodondo Rocks…

“Και τώρα τι;” ενδέχεται να αναρωτηθεί κάποιος. Κι ο Χριστιανάκης θα αποκριθεί με ένα ακόμη τόλμημα, που συνιστά η μεταφορά του ποιητικού κειμένου Μια εποχή στην κόλαση στον μουσικό κόσμο (πρωτύτερα οι Τρύπες το έπραξαν σε ένα κομμάτι), το οποίο κείμενο αποτελεί σύλληψη του Αρθούρου Ρεμπώ και πρωτοεκδόθηκε το 1873. Δίχως να στέκεται μονάχα υποστηρικτικά απέναντι στις στηλιτευτικές σημειώσεις του Ρεμπώ για τη ζοφερή και εν κρίση πραγματικότητα που βίωνε (ο τελευταίος), ο Θεσσαλονικιός δημιουργός δεν σχολιάζει απλώς την αφηγηματική πειθώ του ποιητή. Διαμορφώνει μια δική του γλώσσα χωρίς να την οριοθετεί, ώστε ο ακροατής να μπορεί να χαθεί μέσα της και να ανακαλύψει «χώρους» στους οποίους δύναται να συλλογιστεί με τη σειρά του περί των όσων συνέβαιναν και συμβαίνουν (πια γύρω του). Η δυσφορία του προκείμενου Γάλλου στοχαστή για την κρίση των αξιών, την εξουσία και το πολιτικό σύστημα, το μικροαστικό βόλεμα, αποτυπώνεται με ελεγειακό τρόπο στο παρόν πόνημα, το οποίο χρειάστηκε μια διετία για να ηχογραφηθεί και υφίστατο ως σκέψη στο μυαλό του Χριστιανάκη για μια τριανταετία.

Η εδώ τεχνοτροπία του Χριστιανάκη, συμπεριφέρεται όπως και στο παρελθόν · δεν υπηρετεί κάποιο καθορισμένο μουσικό είδος ή ιδίωμα, αλλά βρίσκεται στην υπηρεσία του εκάστοτε πλάνου του εμπνευστή της. Οι ιδέες αυτού, απλώνονται σαγηνευτικά σε δύο μέρη και δύο cd, με τις συνθέσεις να περιέχονται στην ορχηστρική τους εκδοχή στο πρώτο και με την παρουσία λεκτικής αφήγησης στο δεύτερο. Είκοσι (με ένα ιντερμέδιο) στον αριθμό, τα μουσικά κομμάτια κυκλοφορούν μαζί με τις δεκαεννέα ενότητες του συνολικού κειμένου σε μια καλαίσθητη έκδοση 56 σελίδων. Το ανάγνωσμα του Ρεμπώ, ειδικότερα, το συναντάμε στη μορφή που προέκυψε από την ελληνική μετάφραση που επεφύλαξε σε αυτό ο Χριστόφορος Λιοντάκης (στην γ’ αναθεωρημένη έκδοση του 2008/Εκδόσεις Γαβριηλίδης).

Καθεμία από τις (ηχητικές) συνθέσεις απηχεί λιτότητα και μεγαλοπρέπεια συγχρόνως, ακούγεται δηλαδή δωρική, αλληλεπιδρώντας με τον γραπτό λόγο σε ένα υπόβαθρο κλασικότροπο (πρωτίστως) και τζαζ, με την εγχώρια μουσική παρακαταθήκη, απόκοσμες ηλεκτρονικές, τραχιές ροκ και τελετουργικές αφρικανικές εκφάνσεις να δίνουν επίσης το παρών. Όσο για το συνολικό αποτέλεσμα, θα έλεγα ότι είναι πέρα για πέρα συνεκτικό, αποσπά την προσήλωση του ακροατή και εγείροντας εδώ κι εκεί απορίες τον ωθεί να αποκτήσει περιέργεια… Δεν είναι μόνο η λεπτοδουλειά του Χριστιανάκη στη σύλληψη, στην οργάνωση και στην εκτέλεση (στις αφηγήσεις, στο πιάνο, στο συνθεσάιζερ, στα κρουστά, στα τύμπανα, στα ηλεκτρονικά, στις κιθάρες, στο μπάσο, στο κοντραμπάσο, στο μεταλλόφωνο, στην ενορχήστρωση, στην παραγωγή και στη μίξη) του πλάνου που αξίζει επιδοκιμασίες. Είναι κι εκείνη των υπόλοιπων μετεχόντων, των μουσικών οι οποίοι ανταποκρίνονται πλήρως στο καλλιτεχνικό όραμα που κλήθηκαν να πλαισιώσουν, ενσωματώνοντας έκαστος/η προσωπικές του πτυχές σε αυτό. Αναφέρομαι στους Φώτη Σιώτα (βιολί, βιόλα), Μιχάλη Βρέττα (βιολί), Νίκο Βελιώτη (τσέλο), Σοφία Ευκλείδου (τσέλο), Βασίλη Μπαχαρίδη (τύμπανα, κρουστά), Μπάμπη Παπαδόπουλο (κιθάρες), Vlastur (μπάσο), Γιάννη Αγγελάκα (φωνή), Γιώργη Ξυλούρη (λύρα), Γιώργο Αβραμίδη (τρομπέτα). Κρατήστε και την ανάμειξη του διδύμου των Τίτου Καργιωτάκη (παραγωγή, μίξη, mastering) και Χρίστου Χαρμπίλα (mastering).

Η σημερινή εκτεταμένη ύφεση από την οποία διέρχονται οι κοινωνίες ανά τον κόσμο, μοιάζει ως το κατάλληλο πλαίσιο για την ανάγνωση της παρακμής που περιγράφει ο Ρεμπώ, με τις ευλογίες του Χριστιανάκη και των συνοδοιπόρων του…

Label: Alltogether Now
Track(s) For Your Mixtape: Όλα