Πενθεσίλεια

13:33 25/10/2013 - Πηγή: Mixtape

Ο σπουδαίος δραματουργός του 19ου αιώνα , Χάινριχ Φαν Κλάιστ, έγραψε την «Πενθεσίλεια», ένα φανταστικό επεισόδιο από τον Τρωικό πόλεμο, όπου οι Έλληνες πολιορκητές της Τροίας αντιμετωπίζουν την άγρια και πολεμόχαρη φυλή των Αμαζόνων, ενώ η βασίλισσα τους Πενθεσίλεια και ο σπουδαιότερος Έλληνας πολεμιστής, ο Αχιλλέας ερωτεύονται μεταξύ τους παράφορα. Ο έρωτας και ο πόλεμος, αυτές οι δυο γενεσιουργές δυνάμεις του κόσμου διαπλέκονται σε μια ακραία ιστορία, όπου η μανία του ερωτικού πάθους και το αδυσώπητο πολεμικό μένος γίνονται ένα.

Ο Κλάιστ καινοτομώντας και παραλλάζοντας

την ιστορία του Τρωικού πολέμου έβαλε τον Αχιλλέα αντί να σκοτώνει να σκοτώνεται από την ίδια την Πενθεσίλεια, η οποία σε κατάσταση ακραίου ερωτικού παροξυσμού του επιτίθεται σαν μαινάδα μαζί με τα σκυλιά της, οδηγούμενη τελικά και η ίδια στον θάνατο μετά την συνειδητοποίηση της πράξης της.

Το παράδοξο μητριαρχικό βασίλειο των Αμαζόνων και το πρότυπο της γυναίκας-πολεμίστριας, όπως περιγράφηκαν από τον Κλάιστ, προκάλεσαν στην εποχή τους τεράστια αίσθηση και η Πενθεσίλεια θεωρήθηκε έργο άκρως αιρετικό και καταδικάστηκε στην αφάνεια για πολλά πολλά χρόνια, ώσπου να καταφέρει να ανακτήσει την χαμένη αίγλη του. Ο ίδιος, μάλιστα, ο Γκαίτε είχε απορρίψει το έργο σαν μη κατάλληλο για θεατρική παρουσίαση.

Οι ερμηνευτικές προεκτάσεις αυτού του απαράμιλλου αριστουργήματος είναι πολλαπλές και, εν πολλοίς, αινιγματικές. Ωστόσο, φαίνεται ότι το έργο στην ουσία του είναι αυτοβιογραφικό, καθώς ο διπλός θάνατος του Αχιλλέα και της Πενθεσίλειας μοιάζει να προοικονομεί την διπλή αυτοκτονία του ίδιου του Κλάιστ και της ερωμένης του Εριέττας Φογκελ το 1811.

Η παράσταση σε σκηνοθεσία Ακύλλα Καραζήση προέκυψε σαν διπλωματική εργασία των τελειόφοιτων σπουδαστών της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου με τους ρόλους του Αχιλλέα και της Πενθεσίλειας να ερμηνεύονται και από τους 10 ηθοποιούς που συμμετείχαν.

Οι νεαροί ηθοποιοί απέδωσαν τις ερμηνείες τους, στο σύνολό τους, εξαιρετικά, με ατόφιο πάθος, εκφραστικότητα, ρυθμό και ανεξάντλητη ενέργεια.

Η σκηνοθετική προσέγγιση του Ακύλλα Καραζήση φάνηκε ατελής στο να παρουσιάσει με ενάργεια τα λεπτά μηνύματα του έργου και εξαντλήθηκε σε μια διάθεση πειραματισμού και σε μια χιουμοριστική ματιά (το κοινό γελούσε σχεδόν συνέχεια) που δεν άφηνε τους θεατές να «βυθιστούν» στην ουσία του κειμένου.

Το «σπάσιμο» επίσης των ρόλων του Αχιλλέα και της Πενθεσίλειας σε ολόκληρο τον θίασο (κάτι που βλέπουμε κατά κόρον τα τελευταία χρόνια σε πολλές παραστάσεις) λειτούργησε μάλλον αρνητικά ως προς την συναισθηματική δύναμη της παράστασης αποδυναμώνοντας το κυριότερο κομμάτι της, δηλαδή την ένταση της σχέσης των δυο φλεγόμενων από πάθος κεντρικών ηρώων. Ορισμένα σκηνοθετικά ευρήματα, ωστόσο, όπως η μικρογραφία της μάχης με τα στρατιωτάκια-μινιατούρες ή το μοίρασμα της σκηνής στα δυο (τα δυο αντιμαχόμενα στρατόπεδα) ήταν λειτουργικά και ενδιαφέροντα, όπως επίσης και αρκετές αυτοσχεδιαστικές προσπάθειες των ηθοποιών-αφηγητών. Ιδιαίτερης αναφοράς χρίζει και η κινησιολογικη προετοιμασία του θιάσου, η οποία ήταν πράγματι εντυπωσιακή.

Η προσπάθεια να ανανεωθεί το ενδιαφέρον ενός κλασικού κειμένου μέσω μιας πρωτοποριακής σκηνοθετικής προσέγγισης ήταν εμφανής, η επιλογή όμως αυτή φάνηκε τελικά περισσότερο να συσκοτίζει παρά να διαγράφει καθαρά τα δύσκολα νοήματα του έργου καθώς αυτά αποδόθηκαν με περισσότερη ελαφράδα απ’ όσο ίσως θα χρειαζόταν. Από την άλλη, όμως, αξίζει κανείς να παρακολουθήσει την παράσταση για να θαυμάσει το νέο αίμα του ελληνικού θεάτρου.

Μετάφραση: Τζένη Μαστοράκη
Σκηνοθεσία: Ακύλλας Καραζήσης
Επιμέλεια κοστουμιών: Ιωάννα Τσάμη
Λαϊκοί χοροί: Χρυσούλα Τζαρδή
Παίζουν: Μάνος Βαβαδάκης, Δήμητρα Βλαγκοπούλου, Στέλλα Βογιατζάκη, Χαρα-Μάτα Γιαννάτου, Δάφνη Ιωακειμίδου-Πατακιά, Γιάννης Νιάρρος, Γιώργος Ονησιφόρου, Κατερίνα Παπανδρέου, Σπύρος Σταμούλης, Αλέξανδρος Φράγκος

BIOS Main
Τελευταίες παραστάσεις: Δευτέρα 28 - Τρίτη 29 Οκτωβρίου
Έναρξη: 21.00
Τιμή Εισιτηρίου: 10 ευρώ (ενιαίο)