Brexit: Τι μέλλει γενέσθαι μετά την απόφαση του Ανώτερου Δικαστηρίου

Η πολύπλοκη πολιτική του Brexit μόλις χειροτέρεψε. Την Πέμπτη, τρεις ανώτεροι δικαστές έκαναν αυτό που οι πολιτικοί αντίπαλοι της Τερέζα Μέι πάλεψαν για να πετύχουν: την έφεραν σε μειονεκτική θέση ως προς το Brexit. Αποφασίζοντας ότι δεν έχει τη νομική εξουσία να ξεκινήσει την επίσημη διαδικασία εξόδου από την ΕΕ χωρίς κοινοβουλευτική έγκριση, οι δικαστές κατάφεραν ένα μεγάλο πλήγμα στα σχέδια της Μέι για μία αυστηρά ελεγχόμενη, καθαρή αποχώρηση.

Η Ντάουνιγνκ Στριτ επιμένει ότι προχωρά με τα σχέδια να ενεργοποιήσει το άρθρο 50 τον Μάρτιο και η πρωθυπουργός

θα ενημερώσει τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ σήμερα ότι η στρατηγική της δεν έχει αλλάξει. Η πραγματικότητα είναι ότι το χρονοδιάγραμμα του Brexit έχει τιναχθεί στον αέρα. Η απόφαση προσθέτει σημαντικά στην πολυπλοκότητα και την αβεβαιότητα που περιβάλλει μια διαδικασία η οποία ήταν ήδη ασαφής και ανοίγει το δρόμο ώστε το κοινοβούλιο να απαιτήσει παραχωρήσεις που μπορεί να μην είχε την πρόθεση να δώσει.

Δικηγόροι του Clifford Chance, ενός από τα μεγαλύτερα δικηγορικά γραφεία της Βρετανίας, δήλωσαν ότι υπάρχουν σήμερα τουλάχιστον πέντε εύλογοι δρόμοι προς το Brexit ως αποτέλεσμα της απόφασης της Πέμπτης - όλοι τους πολιτικά ανήσυχοι. Ο Μαρκ Κάρνεϊ, διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας, προειδοποίησε ότι η απόφαση του δικαστηρίου θα προσθέσει στην αγωνία για τις επιπτώσεις στην οικονομία της Βρετανίας. Η απόφαση αναζωπύρωσε ακόμη και τη συζήτηση για πρόωρες εκλογές το 2017.

Η πρωθυπουργός απέκλεισε το ενδεχόμενο να πάνε σε εκλογές πριν από το τέλος της θητείας του νυν κοινοβουλίου το 2020, παρά το γεγονός ότι έχει τεράστιο προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις έναντι της αντιπολίτευσης του Εργατικού Κόμματος. Αλλά θα μπορούσε να αλλάξει γνώμη και να επιδιώξει μια σαφή εντολή για το Brexit σύμφωνα με τους όρους της - καθιστώντας λιγότερο πιθανό να την αψηφήσει το κοινοβούλιο. Ένας εκπρόσωπος της Ντάουνιγνκ Στριτ είπε: "Δεν πρέπει να γίνουν εκλογές πριν από το 2020. Αυτό παραμένει η άποψη της Πρωθυπουργού".

Τίποτα δεν μένει το ίδιο

Μέχρι την Πέμπτη, όσοι χάθηκαν στην ομίχλη του Brexit ήταν τουλάχιστον για δύο πράγματα σίγουροι: Πότε το Ηνωμένο Βασίλειο θα εγκαταλείψει την Ευρωπαϊκή Ένωση, και πώς. Η Μέι επέμεινε ότι η κυβέρνησή της είχε τη δύναμη να ενεργοποιήσει μονομερώς το άρθρο 50 και ότι δεν θα το θέσει σε ψηφοφορία στην Βουλή των Κοινοτήτων. Η πρωθυπουργός είπε ότι θα επικαλεστεί τη ρήτρα πριν από τον Απρίλιο, ξεκινώντας μια διαπραγμάτευση δύο ετών μεταξύ της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου και της ΕΕ σχετικά με τους όρους του "διαζυγίου". Τώρα, χάρη στο Ανώτατο Δικαστήριο, ακόμη και αυτό είναι ασαφές.

Απορρίπτοντας τον ισχυρισμό της κυβέρνησης, ότι ήταν στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της να επικαλεστεί το άρθρο 50, οι δικαστές έκριναν ότι μόνο το Κοινοβούλιο έχει τη νομική εξουσία να βγάλει τη Βρετανία από την ΕΕ. Η κυβέρνηση αμέσως δήλωσε ότι θα ασκήσει έφεση - και το Ανώτατο Δικαστήριο της Βρετανίας ήταν ήδη έτοιμο να εκδικάσει την υπόθεση τον Δεκέμβριο- αλλά οι πιθανότητες της ανατροπής της απόφασης φαίνονται μικρές. Η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου ήταν σαφής, δίνοντας στα νομικά επιχειρήματα της κυβέρνησης ελάχιστη προσοχή.

Ας αρχίσει η διαπραγμάτευση

Φαίνεται αναπόφευκτο ότι η Μέι θα πρέπει να ζητήσει από τους βουλευτές τη χορήγηση άδειας, φέρνοντας ένα νομοσχέδιο σχετικά με το άρθρο 50 ενώπιον του κοινοβουλίου. Αυτό αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο οι φιλο-ευρωπαίοι και οι βουλευτές της αντιπολίτευσης να προσπαθήσουν να ματαιώσουν, να καθυστερήσουν, ή ακόμα και να εκτροχιάσουν τη διαδικασία του Brexit - ή τουλάχιστον να απαιτήσουν παραχωρήσεις από την Μέι σχετικά με τους όρους της αποχώρησης της Βρετανίας σε αντάλλαγμα για το "τράβηγμα της σκανδάλης".

Οι υπερασπιστές του Brexit παραπονέθηκαν ότι μη εκλεγμένοι δικαστές προσπαθούν να ανατρέψουν τη βούληση του λαού. Ο ηγέτης του UKIP Νάιτζελ Φάρατζ προειδοποίησε ότι θα υπάρξει εξέγερση, αν προσπαθήσουν να εμποδίσουν το Brexit. Σε μια σημαντική παραδοχή το απόγευμα της Πέμπτης, ο υπουργός του Brexit Ντέιβιντ Ντέιβις είπε ότι εάν δεν ανατραπεί η απόφαση του Ανώτερου Δικαστηρίου, θα απαιτηθεί μία πλήρης Πράξη του κοινοβουλίου για την ενεργοποίηση του άρθρου 50. Με άλλα λόγια, μια απλή κίνηση δεν θα είναι αρκετή - και τα δύο σώματα του κοινοβουλίου πρέπει να συμφωνήσουν με την αποχώρηση της Βρετανίας.

Αυτό θέτει τις βάσεις για την πιο σημαντική κοινοβουλευτική μάχη από την Πράξη του 1972 με την οποία η Βρετανίας εντάχθηκε στην Ευρώπη - και μια συνταγματική κρίση, αν οι βουλευτές αρνηθούν να δώσουν τη σύμφωνη γνώμη τους. Τελικά, η Μέι εξακολουθεί να κατέχει μεγάλη δύναμη. Εάν το κοινοβούλιο αρνηθεί να την αφήσει να επιβάλει τη θέληση του λαού, μπορεί να προκηρύξει εκλογές και να κερδίσει ένα νέο κοινοβούλιο. Λόγω αυτής της απειλής, είναι εξαιρετικά απίθανο η κυβέρνηση να χάσει μια ψηφοφορία για την έγκριση του άρθρου 50.

Αν και οι περισσότεροι βουλευτές υποστήριξαν την παραμονή, η βρετανική πολιτική έχει αλλάξει μέχρι στιγμής από τις 23 Ιουνίου, τόσο ώστε πολλοί να θεωρούν εκλογική αυτοκτονία το μπλοκάρισμα του Brexit, όταν 401 από τις 632 εκλογικές περιφέρειες εκτός της Βόρειας Ιρλανδίας ψήφισαν υπέρ της αποχώρησης. Το ερώτημα, λοιπόν, δεν είναι αν οι βουλευτές εμποδίσουν την ενεργοποίηση του άρθρου 50, αλλά τι θα απαιτήσουν σε αντάλλαγμα.

Μόλις η κυβέρνηση εισάγει το νομοσχέδιο - το οποίο θα είναι όσο το δυνατόν πιο σφιχτοδεμένο για να αποφευχθούν ενοχλητικές τροποποιήσεις- οποιοδήποτε μέλος του κοινοβουλίου μπορεί να προτείνει αλλαγές. Θα εναπόκειται στον Πρόεδρο της Βουλής των Κοινοτήτων, Τζον Μπέρκοου, το να δεχθεί τις τροπολογίες για συζήτηση. Η αντιπολίτευση, για παράδειγμα, μπορεί να προσπαθήσει να τροποποιήσει το νομοσχέδιο για να κάνει την ένταξη στην ενιαία αγορά προϋπόθεση του Brexit. Θα κερδίσουν την πλειοψηφία γι 'αυτό; Είναι απίθανο, αλλά αυτός είναι ένας πολιτικός υπολογισμός που οι βουλευτές πρέπει να κάνουν.

Η Μέι θα μπορούσε εύκολα να χρησιμοποιήσει μία μόνο τροπολογία για την αγορά ως ένα τρόπο για να νικήσει τους Εργατικούς βουλευτές, σε εκλογικές περιφέρειες που ψήφισαν σε μεγάλο βαθμό υπέρ της αποχώρησης λόγω των ανησυχιών σχετικά με τη μετανάστευση.

Αλλά οι βουλευτές θα μπορούσαν επίσης να πιέσουν για μια τροπολογία που επιτρέπει το άρθρο 50, με την προϋπόθεση ότι το Κοινοβούλιο θα ψηφίσουν για τους τελικούς όρους του διαζυγίου. Αυτό θα ενδυναμώσει το κοινοβούλιο και τους ήπιους Brexiteers σημαντικά κατά τη διάρκεια της διαπραγματευτικής διαδικασίας.

Σημαντικές προσωπικότητες υπέρ της αποχώρησης δήλωσαν ότι η προσδοκία της Ντάουνινγκ Στριτ είναι ότι οι βουλευτές θα απαιτήσουν πολύ περισσότερο έλεγχο σε όλη τη διαδικασία, ενδυναμώνοντας την "ήπια" πλειοψηφία και εκθέτοντας την κυβέρνηση στις διαπραγματεύσεις με τις Βρυξέλλες. "Πιστεύουμε ότι θα προχωρήσουν πέρα από την ενιαία αγορά", δήλωσε μια σημαντική προσωπικότητα υπέρ της αποχώρησης, αναφερόμενος στα αιτήματα των βουλευτών. "Θα εξάγουν έναν τίμημα, όμως - κάτι που τους δίνει επιπλέον εργαλεία στον αγώνα. Στη διαδικασία, στις συζητήσεις στη Βουλή, στην εποπτεία, ή κάτι τέτοιο. Είναι περισσότερο για να γίνει θόρυβος. Αυτό που πρόκειται να δούμε τώρα είναι ακόμα περισσότερο θόρυβος - και θόρυβος σημαίνει πίεση".

Brexit σε αναμονή

Τουλάχιστον, αυτό θα μπορούσε να προσθέσει σημαντικές καθυστερήσεις στο χρονοδιάγραμμα για το Brexit. Υποθέτοντας ότι το Ανώτατο Δικαστήριο επικυρώνει την απόφαση τον Δεκέμβριο, και στη συνέχεια η Μέι θα πρέπει να εισαγάγει ένα νομοσχέδιο για την ενεργοποίηση του άρθρου 50, θα μπορούσε να πάρει μήνες για να παζαρέψει η Βουλή των Κοινοτήτων τη νομοθεσία πριν από την ψηφοφορία για αυτό. Τα μέλη της Βουλής των Λόρδων - μη εκλεγμένοι, έντονα υπέρ της παραμονής και όχι τόσο εύκολα ελέγξιμοι- θα έχουν επίσης γνώμη.

Στο επίκεντρό του, αυτό δεν ήταν ποτέ ένα πολιτικό ζήτημα για τους δικαστές - ήταν καθαρά συνταγματικό. Πιέστηκαν για να πούνε ότι δεν είχαν κάνει μια πολιτική "δήλωση". "Τίποτα από όσα λέμε δεν έχει καμία σχέση με το ζήτημα της αξίας ή της απαξίας της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση", είπαν. Ο Ντομινίκ Κάμινγκς, ο οποίος σχεδίασε την εκστρατεία υπέρ της αποχώρησης, προέτρεψε τους ευρωσκεπτικιστές να πάρουν μια "βαθιά ανάσα" και να επικεντρωθούν στη μάχη στο Κοινοβούλιο, αντί να εμπλέκονται σε "παράπονα που προκαλούν σύγχυση " σχετικά με την απόφαση του δικαστηρίου. Οι δικαστές είχαν επικυρώσει τη σημαντική συνταγματική αρχή της κοινοβουλευτικής κυριαρχίας, έγραψε ο Κάμινγκς. Η κυβέρνηση θα πρέπει να απορρίψει την καταδικασμένη προσφυγή και να επικεντρωθεί στην προσπάθεια να "συντρίψει" τους επικριτές του Brexit στη Βουλή των Κοινοτήτων, είπε.

Ο πρώην Γενικός Εισαγγελέας, Ντόμινικ Γκριβ, υπερασπίστηκε επίσης την απόφαση. "Οι νόμοι και τα καταστατικά που απονέμουν δικαιώματα στους ανθρώπους που ψηφίστηκαν στο κοινοβούλιο, δεν μπορεί να αφαιρεθούν χωρίς ψήφο του κοινοβουλίου". Με άλλα λόγια, αυτό που το Κοινοβούλιο δίνει, μόνο το κοινοβούλιο μπορεί να το πάρει πίσω -και το αντίστροφο. "Αυτό αφορά το εν λόγω ερώτημα" δήλωσε ο Γκριβ. Περί αυτού επίσης θα έπρεπε να είναι περίπου και το Brexit. Στους Βρετανούς ανέκαθεν άρεσε η ειρωνεία.

politico.eu

Διαβάστε περισσότερα

Keywords
Τυχαία Θέματα