Der Spiegel:Κύπρος, ένας φορολογικός παράδεισος των ολιγαρχών

09:31 16/1/2013 - Πηγή: Antinews

Τις ευρωπαϊκές –και δη τις γερμανικές- ενστάσεις ως προς το σχεδιαζόμενο πρόγραμμα οικονομικής ενίσχυσης της Κύπρου εκφράζει σε άρθρο του το περιοδικό Der Spiegel. Παρότι η κυβέρνηση της Λευκωσίας είναι διατεθειμένη να κάνει παραχωρήσεις, οι Βρυξέλλες ζητούν περισσότερες μεταρρυθμίσεις, τονίζει το άρθρο. .

Την περασμένη εβδομάδα, η γερμανίδα καγκελάριος

Άνγκελα Μέρκελ συναντήθηκε με τον πρόεδρο του ΔΗΣΥ Νίκο Αναστασιάδη, ο οποίος είναι και ο επικρατέστερος για τις εκλογές της 17ης Φεβρουαρίου, τον οποίο έχει σε ιδιαίτερη εκτίμηση. «Ο προορισμός της στο νησί της Ανατολικής Μεσογείου που έχει μικρότερο πληθυσμό από ό, τι το μικρό γερμανικό κρατίδιο Σάαρ, αλλά βρίσκεται στο επίκεντρο της παγκόσμιας πολιτικής σκηνής αυτή τη στιγμή» είχε ως σκοπό το να συζητήσουν κατά πόσο θα πρέπει να δοθεί στην κυβέρνηση της Λευκωσίας, η δυνατότητα να ενισχύσει τις προβληματικές τράπεζες με περισσότερα από 17 δις ευρώ.

Τα οικονομικά προβλήματα της Κύπρου αποτελούν ένα ακανθώδες ζήτημα για τη Γερμανική κυβέρνηση και το κλίμα στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές και φυσικά για την πολιτική διάσωσης της Ευρώπης. Το περασμένο φθινόπωρο, το περιοδικό δημοσίευσε μια έκθεση της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Πληροφοριών της Γερμανίας (BND) για το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος στην Κύπρο, στην οποία κατέστη σαφές ότι ένα πρόγραμμα βοήθειας για τη χώρα, θα ωφελήσει ταυτόχρονα Ρώσους ολιγάρχες που διατηρούν καταθέσεις δισεκατομμυρίων, σε περιουσιακά στοιχεία από αμφίβολες πηγές, στο νησί της Μεσογείου. Σύμφωνα με την ανάλυση της BND, αν οι Βρυξέλλες απελευθερώσουν το οικονομικό κονδύλι για την αιτούμενη βοήθεια προς την Κύπρο, τα ταμεία των γερμανών φορολογούμενων, θα μπορούσαν κάλλιστα να χρησιμοποιηθούν για την προστασία των παράνομων περιουσιακών στοιχείων από Ρώσους μεγιστάνες των επιχειρήσεων.

Η διαπίστωση αυτή προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από διάφορα μέρη. Στις Βρυξέλλες, το Eurogroup των υπουργών Οικονομικών ανέβαλε την απόφασή του σχετικά με το πρόγραμμα διάσωσης την περασμένη εβδομάδα, ενώ οι δωρήτριες χώρες, όπως η Γερμανία, η Φινλανδία και η Ολλανδία εξέφρασαν ανησυχίες. Στην Κύπρο, η κυβέρνηση προσπαθεί να δείξει ότι η στάση της για τους φοροφυγάδες και το ξέπλυμα χρήματος έχει σκληρύνει. «Η Κύπρος δεν είναι φορολογικός παράδεισος», επέμενε ο Υπουργός Οικονομικών Βάσος Σιαρλή.

Οι διασώστες του ευρώ, αντιμετωπίζουν ένα δίλημμα. Από τη μία πλευρά, θέλουν να αποτρέψουν την πτώχευση της χώρας. Από την άλλη, δεν έχουν την στήριξη της πλειοψηφίας των κρατών μελών, για ένα πρόγραμμα ενίσχυσης που θα ωφελήσει κυρίως πλούσιους ρώσους φοροφυγάδες –κατά το Spiegel πάντα. Η δύσκολη κατάσταση ωθεί τους Ευρωπαίους ηγέτες να κάνουν αυτό που κάνουν πάντα, όταν έρχεται μια κρίση: να παίξουν με το χρόνο. Θέλουν η Λευκωσία να ικανοποιήσει συμπληρωματικούς όρους για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και των οικονομικών εγκλημάτων. Την ίδια ώρα, οι Βρυξέλλες ελπίζουν ότι ο Πρόεδρος Δημήτρης Χριστόφιας θα φύγει από το προσκήνιο μετά τις προεδρικές εκλογές του Φεβρουαρίου.

Δημοφιλής προορισμός για τους Ρώσους

Οι Ρώσοι είναι ιδιαίτερα προνομιούχοι, από την άποψη αυτή στο νησί, γράφει το άρθρο. Πέρυσι, για άλλη μια φορά, επιχειρηματίες από τη Μόσχα και την Αγία Πετρούπολη κίνησαν περιουσιακά στοιχεία αξίας 60 δισεκατομμυρίων δολαρίων εκτός χώρας, κυρίως μέσω Κύπρου. Αρκετές δεκάδες ολιγάρχες και οικονομικοί καρχαρίες έχουν δημιουργήσει υπεράκτιες εταιρείες στην Κύπρο, όπου μπορούν να προστατεύσουν τα περιουσιακά τους στοιχεία, με πολύ ευνοϊκούς φορολογικούς συντελεστές, μέσω του ελεγχόμενου από το Κρεμλίνο-Ρωσικού Συστήματος Δικαιοσύνης.

Ο κατάλογος των Ρώσων επενδυτών στην Κύπρο είναι σχεδόν πανομοιότυπος με εκείνον με τους με τους πλουσιότερους ανθρώπους της χώρας. Μαζί με αυτούς και ο σύντροφος, Ρόμαν Αμπράμοβιητς, γνωστός διεθνώς, ως ο ιδιοκτήτης μερικών εκ των μεγαλύτερων ιδιωτικών γιότ του κόσμου και της ποδοσφαιρικής ομάδας Τσέλσι του Λονδίνου, που ελέγχει το χαρτοφυλάκιο της εταιρείας Evraz μέσω μίας επιχείρησης με βάση στην Κύπρο και ακούει στο όνομα Λέινμπρουκ. Ο οικονομικός μεγιστάνας και πρώην προεδρικός υποψήφιος Mιχαήλ Προχορόβ, ο οποίος είναι ιδιοκτήτης εταιρειών εξόρυξης στη Ρωσία, ενέγραψε την εταιρεία Intergeo Ltd στην Κύπρο το 2008. Ο Μεγιστάνας Βλαντίμιρ Λίσιν, η περιουσία του οποίου ανέρχεται στα 15,9 δισεκατομμύρια δολάρια, ελέγχει περισσότερο από τα δύο τρίτα του χαλυβουργείου του στην Νοβολίπετσκ, μέσω της κυπριακής εταιρείας Fletcher Holding Ε.Π.Ε.

Ανάμεσα στις εταιρείες, που είναι εγγεγραμμένες στην Κύπρο, περιλαμβάνεται και αυτή του ανταγωνιστή του Λίσον, Αλεξέι Μορτασιόβ (αξίας 15,3 δις δολαρίων), του μεγιστάνα των νίκελ Βλαντιμίρ Ποτανίν (14.500.000.000 δολαρίων) και του βαρόνου των πετρελαίων Βαγκίτ Αλεκπέροφ (13500 εκατ. δολαρίων). Υπάρχει ακόμη ο Σουλεϊμάν Κερίμοφ (6,5 δισ.δολάρια), ένας αμφίβολος επενδυτής, ο οποίος ενδιαφερόταν για την αγορά του 3% των μετοχών της Deutsche Bank το 2008, και ο τσάρος του Internet και φίλος του πρωθυπουργού Ντιμίτρι Μεντβέντεφ, Αλίσιερ Ουσμάνοβ, το όνομα του οποίου βρισκόταν πρώτο στη λίστα με τους πλουσιότερους ανθρώπους της Ρωσίας πέρυσι με 18,1 δισεκατομμύρια δολάρια. Η Γιελένα Μπατουρίνα η περιουσία της οποίας ανέρχεται στα 1,1 δις, σύζυγος του πρώην δημάρχου της Μόσχας Γιούρι Λουζκόφ, ο οποίος έχει κατηγορηθεί για διαφθορά από το Κρεμλίνο, έχει μετακινήσει κάποια από τα περιουσιακά της στοιχεία στην Κύπρο.

Η περίπτωση του μεγιστάνα των λιπασμάτων Ντιμίτρι Ριπολόβλερ , αποδεικνύει τους στενούς δεσμούς Ρώσων ολιγαρχών, με το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Κύπρου. Πριν από δύο χρόνια ο Ριπολόβλερ αύξησε το μερίδιο του στην Τράπεζα Κύπρου, κάτω του 10%. Το γεγονός αυτό καθιστά, τον επιχειρηματία τα ενεργητικά περιουσιακά στοιχεία του οποίου, υπολογίζονται στα 9 δισεκατομμύρια δολάρια, ως τον μεγαλύτερο μέτοχο στην πιο σημαντική τράπεζα της χώρας της Μεσογείου.

Στη δεκαετία του 1990 ο 46χρόνος σήμερα Ριπολόβλερ, μετέτρεψε την Uralkali στην μεγαλύτερη παραγωγό ποτάσας στην χώρα, στην περιοχή της Σιβηρίας του Περμ. Το 1996, κατηγορήθηκε για συμμετοχή στη δολοφονία ενός άλλου επιχειρηματία και πέρασε 11 μήνες στη φυλακή. Το 2008 απέκτησε ένα ακίνητο αξίας, 100 εκατομμυρίων δολαρίων στο Palm Beach της Φλόριντα από την αμερικανό μεγιστάνα στον τομέα των ακινήτων, Ντόναλντ Τραμπ. Το 2011, ο Ριπολόβλερ, λάτρης των σπορ, αγόρασε την ποδοσφαρική ομάδα AS Monaco. Κατέχει ένα γιότ αξίας, 110 εκατομμυρίων δολαρίων και είναι συλλέκτης μοναδικών έργων τέχνης, του περιλαμβάνουν δημιουργίες των Μοτιγκλιάνι, Βαν Γκογκ και Πικάσο.

Το νησί όμως, δεν αποτελεί μόνο πόλο έλξης για φοροφυγάδες. «Μια κλασική διαδρομή για τη νομιμοποίηση παράνομων ρωσικών κεφαλαίων περνάει πρώτα από υπεράκτιες εταιρείες, στην Καραϊβική, για παράδειγμα, και στη συνέχεια, μέσω λογαριασμών στην Κύπρο», λέει ο Μάρκ Πιεθ, εμπειρογνώμονας του Ελβετικού ποινικού δικαίου και πρόεδρος του Οργανισμού για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη της Ομάδας Εργασίας για τη δωροδοκία. Αναφέρει ως παράδειγμα το σκάνδαλο γύρω από το Ρώσο δικηγόρο Σεργκέι Μαγκνίτσκι, ο οποίος βασανίστηκε μέχρι θανάτου σε φυλακή της Μόσχας στην ηλικία των 37, προφανώς επειδή είχε ανακαλύψει μιας μεγάλης κλίμακας υπόθεση διαφθοράς, που προσπαθούσε να καταστείλει η κυβέρνηση της χώρας το 2008.

Ρώσοι αξιωματούχοι φέρονται να καταχράστηκαν 230 εκατομμύρια δολάρια από την κυβέρνηση, εκ των οποίων τα 30 εκατομμύρια, αποστάληκαν, σύμφωνα με πληροφορίες στο εξωτερικό, μέσω κυπριακών τραπεζών. Ο πρώην εργοδότης του Μαγκνίτσκι, επενδυτής Μπιλ Μπράουντερ, ο οποίος επί χρόνια διερευνούσε το φόντο της δολοφονίας του, είναι πεπεισμένος ότι οι ισχυρισμοί αυτοί είναι αληθινοί. Τα συμπεράσματά του, ώθησαν την Ελβετία να παγώσει τους τραπεζικούς λογαριασμούς της, και τις Ηνωμένες Πολιτείες να απαγορεύσουν πρόσφατα, την είσοδο στη χώρα, Ρώσων αξιωματούχων που εμπλέκονται στην υπόθεση, προκαλώντας έντονες διαμαρτυρίες, από την κυβέρνηση του προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν. Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του Μπράουντερ, από την ημέρα άσκησης της ποινικής δίωξης, τον Ιούλιο του 2012, μέχρι σήμερα, οι υπεύθυνοι για την καταπολέμηση του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος δεν έχουν δώσει ακόμη απαντήσεις.

Κύπριοι ερευνητές απορρίπτουν τις κατηγορίες, λέγοντας ότι ο Γενικός Εισαγγελέας της Κύπρου, είχε κινήσει τις διαδικασίες από το φθινόπωρο, και η υπόθεση βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη, καθώς η έρευνα είναι πολύπλοκη.

«Πύλη για Νομιμοποίηση Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες»

Στην έκθεση του περασμένου φθινοπώρου, ωστόσο, η BND κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η Κύπρος είναι πράγματι μια «πύλη για δραστηριότητες ξεπλύματος βρώμικου χρήματος στην Ευρωπαϊκή Ένωση». Οι Γερμανοί τόνισαν ότι είναι «σχετικά εύκολο» το άνοιγμα ανώνυμων λογαριασμών στην Κύπρο, και ότι οι απαιτούμενη διαδικασία ελέγχου, είναι ανεπαρκής. Σύμφωνα με την έκθεση της BND, δικηγόροι και διαχειριστές στην Κύπρο έχουν ειδικευτεί σε χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, μερικές από τις οποίες «χρησιμοποιούνται για να την απόκρυψη παράνομων κερδών». Κατά ένα ειρωνικό τρόπο, η BND κατέληξε σε ορισμένα συμπεράσματα για τη δύναμη των πληροφοριών, που παρέχονται από τις ρωσικές αρχές.

Στο μεταξύ Γερμανοί ερευνητές, διαμαρτύρονται για τεράστια εμπόδια που προκύπτουν όταν πρόκειται για θέματα που απαιτείται νομική βοήθεια. «Βάζουν τέτοιες υψηλές απαιτήσεις όταν πρόκειται για έρευνες και θέλουν να μάθουν τόσα πολλά, που θα μπορούσαμε κάλλιστα να θέσουμε όλες τις πληροφορίες μας αμέσως στο τραπέζι», λέει ο Σεμπάστιαν Φίντλερ, εμπειρογνώμονας στην Ομοσπονδία της Γερμανικής Αστυνομίας για το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος.

Η Κύπρος διαθέτει μόνο ένα τοις εκατό μερίδιο στην παγκόσμια αγορά για τις διεθνείς χρηματοπιστωτικές εξαγωγές υπηρεσιών. Παρ ‘όλα αυτά, βρίσκεται στη λίστα με τις πρώτες τρείς χώρες που παρουσιάζονται στη λίστα με τους διεθνείς δημοσιονομικούς δείκτες μυστικότητας, μία είδους διεθνής κατάταξη, για τους φόρους από τη νομιμοποίηση εσόδων, που προέρχονται από παράνομες δραστηριότητες. Σύμφωνα με τον Ελβετό εμπειρογνώμονα σε θέματα ξεπλύματος βρώμικου χρήματος, Πιέθ, “Ο έλεγχος και η ρύθμιση του τραπεζικού συστήματος είναι πολύ φτωχή εκεί. Σε επίσημο επίπεδο, πολλές από τις απαιτήσεις φαίνεται να τηρούνται, αλλά στην πράξη, η ιστορία είναι διαφορετική.”

Η Κυπριακή κυβέρνηση, από την άλλη πλευρά, τονίζει ότι κατά την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2004, η χώρα υιοθέτησε όλους τους κανονισμούς και τους νόμους για την καταπολέμηση του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος, καθώς και τη δημιουργία νέων κυβερνητικών οργανισμών. Ανεξάρτητα ινστιτούτα ελέγχου και διεθνείς οργανισμοί έχουν δώσει σφραγίδα έγκρισης στην Κύπρο ξανά και ξανά, ενώ το κοινοβούλιο ενέκρινε, επίσης, τα μέτρα που ζήτησε η Τρόικα.

Η Κύπρος όμως πρέπει να θέσει σε εφαρμογή πολλούς κανόνες και να είναι έτοιμη να υποστεί τις συνέπειες – αυτό είναι το κλειδί. «Αν η Κύπρος επικυρώνει τακτικά το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, το επιχειρηματικό μοντέλο της σε ολόκληρη τη χώρα, ως φορολογικά ελκυστική τοποθεσία για εταιρείες χαρτοφυλακίου, θα πρέπει να τεθεί υπό αμφισβήτηση», λέει ένας ειδικός για θέματα φορολογιών, ενός μεγάλου δικηγορικού γραφείου της Φρανκφούρτης.

Για το λόγο αυτό, οι Ευρωπαίοι πολιτικοί που συμμετέχουν στις συνομιλίες για τη διάσωση της Κυπριακής οικονομίας, παρουσιάζονται αποφασισμένοι να ασκήσουν μεγαλύτερη πίεση στην κυβέρνηση της Λευκωσίας. Σύμφωνα με εσωτερικά έγγραφα που έχουν συνταχθεί για τους υπουργούς Οικονομικών της ευρωζώνης, πολλοί ξένοι επενδυτές στην Κύπρο αποκρύβουν την ταυτότητά τους και περίπου το ένα τρίτο από αυτούς, είναι άγνωστοι προς τις κυπριακές αρχές. Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί, παρουσιάζονται προβληματισμένοι και από το γεγονός ότι η Κύπρος, επιδιώκει να προσελκύσει επενδυτές με υπερβολικά χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές. Επί του παρόντος οι εταιρείες στο νησί υπόκεινται μόνο σε ένα 10% φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων.

Ο αρμόδιος για θέματα χάραξης πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Γκέργκ Ασμούσεν, ζητά τώρα περαιτέρω υποχωρήσεις από την κυπριακή κυβέρνηση. “Η σημερινή έκθεση είναι ένα σχέδιο, δεν υπήρξε καμία πολιτική έγκριση από την Ευρωομάδα ακόμη». Εκφράζει την άποψη ότι για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο θα πρέπει να βελτιωθεί η διαφάνεια του χρηματοπιστωτικού τομέα, αυτό θα είναι κρίσιμης σημασίας, σύμφωνα με τον Ασμούσεν, για την εξασφάλιση της έγκρισης του προγράμματος για τις χώρες εταίρους. Με άλλα λόγια, καταλήγει, «η Κύπρος θα πρέπει να καταπολεμήσει το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος πιο αποφασιστικά, αλλά θα πρέπει επίσης να αυξήσει τους φορολογικούς συντελεστές της». Διαφορετικά, υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο να μην εκπονηθεί ποτέ ένα πρόγραμμα διάσωσης για την κυπριακή οικονομία, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς γερμανών κυβερνητικών εκπροσώπων.

http://www.spiegel.de/international/europe/tax-haven-reputation-plagues-eu-bailout-of-cyprus-a-877369.html