H τρόικα στα πρόθυρα διάλυσης

12:35 17/10/2013 - Πηγή: Antinews

Οι διαφωνίες μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του ΔΝΤ σχετικά με το πώς να τερματιστεί η κρίση χρέους στην Ευρώπη συνεχίζουν να αυξάνονται. Η διάλυση της τρόικας είναι πιθανή, γράφει η παριζιάνικη Mediapart.

Οι «Άντρες με τα Μαύρα» της τρόικας πάνε για διαζύγιο. Τρία χρόνια μετά το σχηματισμό της πέρα από κάθε νομικό πλαίσιο που προβλέπεται από τις ευρωπαϊκές συνθήκες, αυτή η τριανδρία που είχε στόχο να κατευθύνει τα προγράμματα μεταρρυθμίσεων για τις χώρες της Ευρωζώνης που απειλούνται με χρεοκοπία

έχει διασπαστεί από τις εντάσεις. Η σύγκρουση έχει προκαλέσει μια συζήτηση στις Βρυξέλλες για το τι θα ακολουθήσει.

Η αντιλαϊκή τρόικα που ιδρύθηκε κατά τη διάρκεια της «διάσωσης» της Ελλάδα το Μάιο του 2010 εργάζεται τώρα με τις κυβερνήσεις τριών κρατών της Ευρωζώνης, την Πορτογαλία, την Ιρλανδία και την Κύπρο. Η τρόικα καθορίζει τον κατάλογο των περικοπών, τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και άλλες ιδιωτικοποιήσεις στις οποίες μια χώρα πρέπει να δεσμευτεί αν θέλει, σε αντάλλαγμα, ένα μεγάλο δάνειο για να εξορκίσει την χρεοκοπία. Το ΔΝΤ παρέχει επίσης συμβουλές προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σχετικά με τη μεταρρύθμιση του ισπανικού τραπεζικού τομέα.

Μέσα σε τρία χρόνια, αυτή η δομή με τις αδιαφανείς εσωτερικές λειτουργίες, έχει καταλήξει να συμβολίζει μια αυταρχική διαχείριση της κρίσης που έχει κολλήσει τις πρωτεύουσες της Ευρωζώνης στον τοίχο και τις ανάγκασε να πιέσουν για μεταρρυθμίσεις που απορρίφθηκαν από πολλούς πολίτες, προκειμένου να αποφευχθεί η χρεοκοπία.
Λογικά, αυτή η τρόικα θα διαλυθεί μόλις ολοκληρωθούν οι διασώσεις – ως το 2016 για την Κύπρο, σύμφωνα με τις επίσημες προθεσμίες. Το πρόβλημα: βασικά, η ανάκαμψη εξακολουθεί να φαίνεται εύθραυστη (Ιρλανδία), ή εντελώς ανύπαρκτη (Ελλάδα). Άλλα μεγάλα δάνεια μπορεί ακόμα να αποδειχθούν αναγκαία, συνεχίζοντας το μαρτύριο.
Φοβούνται το κουτί της Πανδώρας

Οι Βρυξέλλες δεν τολμούν να προχωρήσουν με έναν ειλικρινή τρόπο στο θέμα αυτό, πάνω απ ‘όλα επειδή τα κράτη μέλη – και κατ’ αρχήν η Γερμανία – δεν θέλουν να ανοίξει το κουτί της Πανδώρας. Η αντικατάσταση της τρόικας αναμφίβολα θα δώσει ακόμα περισσότερες εξουσίες στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μετακινώντας την πιο κοντά σε ένα «Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο» – ένα σενάριο που δεν θα είναι απαραίτητα πιο δημοφιλές στα μάτια πολλών πολιτών της ηπείρου.

Ωστόσο, η ένταση δημιουργείται από όλες τις πλευρές. Ο κύριος λόγος είναι η αυξανόμενη ανησυχία του ΔΝΤ, το οποίο προσπαθεί να περιορίσει τη ζημιά και να κρατηθεί στην ελάχιστη νομιμότητα που η διαχείριση κρίσεων εξακολουθεί να έχει. Την άνοιξη του 2010, ήταν το Βερολίνο που πίεζε όλο και περισσότερο για την παρέμβαση του οργανισμού της Ουάσιγκτον, με επικεφαλής τότε τον Ντομινίκ Στρος-Καν. Η εμπλοκή του ΔΝΤ ήταν ακόμη και μία από τις προϋποθέσεις που καθόρισε το γερμανικό κοινοβούλιο, η Bundestag, για την επικύρωση κάθε σχεδίου ενίσχυσης που θα προέκυπτε.

Το ΔΝΤ , όμως , διαφωνεί με τον τρόπο που γίνεται διαχείριση της κρίσης και τώρα θέλει αυτό να γίνει δημόσια. Η έκθεση που δημοσιεύθηκε τον Ιούνιο ήρθε σαν βόμβα.

Επικρίνοντας το πακέτο διάσωσης για την Ελλάδα που διαπραγματεύτηκαν το 2010, ο οργανισμός εξήγησε ότι, κατά την άποψή του, θα ήταν καλύτερα να «μαλακώσει» την πολιτική λιτότητας, επιτρέποντας τη μερική απόσβεση του δημόσιου χρέους της χώρας – ένα σενάριο που αποκλείεται προς το παρόν από το Παρίσι και το Βερολίνο.
Ένα άλλο κομμάτι των αποδεικτικών στοιχείων ήταν το άρθρο της Wall Street Journal την περασμένη εβδομάδα, που βασιζόταν σε εσωτερικά έγγραφα του ΔΝΤ που λένε ότι ήδη από το Μάιο του 2010, περισσότερα από 40 κράτη μέλη του ΔΝΤ, όλα εκτός Ευρώπης, ήταν αντίθετα με το σχέδιο βοήθειας που καταρτίστηκε για την Αθήνα.

Όταν ρωτήθηκε για το θέμα τον Ιούνιο η Κριστίν Λαγκάρντ, προσπάθησε να ηρεμήσει την οργή​​: «Τα μέλη της τρόικας είχαν μια πολύ ισχυρή και παραγωγική σχέση κατά τη διάρκεια των τριών τελευταίων ετών», είπε, διαλαλώντας τον «καινοτόμο» ​​χαρακτήρα της περιπέτειας. Κανείς δεν ήταν αφελής όμως. Η καταστροφική διαχείριση της κρίσης στην Κύπρο στην αρχή του έτους, έχει αφήσει τα σημάδια της. Το ΔΝΤ έχει αποφασίσει να προσφέρει μόνο το 10 τοις εκατό του όγκου της παγκόσμιας βοήθειας για την Κύπρο. Η απεμπλοκή του ΔΝΤ από την κρίση της Ευρωζώνης είναι ήδη σε εξέλιξη.
Σταδιακή αποχώρηση

Σε μικρότερο βαθμό, η ΕΚΤ έχει αποστασιοποιηθεί επίσης από την καθημερινή διαχείριση της τρόικας. Το διοικητικό συμβούλιο της τράπεζας στη Φρανκφούρτη φοβάται ολοένα και περισσότερο για την παραβίαση της ανεξαρτησίας του ιδρύματός τους. «Η ΕΚΤ δεν δέχεται παρεμβολές από τις κυβερνήσεις», πιστεύει ο Paul De Grauwe, Βέλγος οικονομολόγος και καθηγητής στο London School of Economics. «Αλλά η ανεξαρτησία θα πρέπει να δουλεύει και προς τις δύο κατευθύνσεις: η ΕΚΤ θα πρέπει να απέχει από παρεμβάσεις σε αυστηρά πολιτικές αποφάσεις με τις συμβουλές της για τους φόρους ή τις περικοπές δαπανών. Και όμως, αυτό είναι ακριβώς που κάνει στο εσωτερικό η τρόικα. Πρέπει να απεμπλακεί από αυτό το συντομότερο δυνατό».

Ενώπιον βουλευτών στα τέλη Σεπτεμβρίου στις Βρυξέλλες, ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι προσπάθησε να υποβαθμίσει λίγο περισσότερο το ρόλο της ΕΚΤ στην τρόικα. Ο ρόλος της δεν ήταν τίποτα περισσότερο από αυτόν ενός απλού συμβούλου «σε συνεργασία με την Επιτροπή», για την παροχή «τεχνογνωσίας». Είναι μόνο ένα βήμα από το να έλεγε ότι η ΕΚΤ θα συμβουλεύει την τρόικα στο εξωτερικό…

Ενώ το ΔΝΤ και η ΕΚΤ προσπαθούν να σώσουν την υπόληψη τους, με δεδομένο το προφανές πλέον φιάσκο, εναπόκειται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τον στωικό εν μέσω της καταιγίδας, να πάρει τους – καταστροφικούς- ισολογισμούς που άφησαν τα τρία χρόνια διαχείρισης της τρόικας. Καθώς πλησιάζουν οι ευρωπαϊκές εκλογές, έχει καταλάβει ο Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο τι συμβαίνει με την άνοδο του «λαϊκισμού» στην ήπειρο; Ο συνάδελφός του Όλι Ρεν είναι αμετανόητος: τον περασμένο Αύγουστο, ο Φινλανδός δήλωσε την επιθυμία του να είναι υποψήφιος στις εκλογές ως πιθανός Ευρωπαίος ηγέτης των φιλελευθέρων.

presseurop