Kορυφώνονται oι εντάσεις στην “τρόικα”

13:26 23/5/2013 - Πηγή: Antinews

Δεμένοι από την αρχή της ελληνικής κρίσης, η τριμελής ομάδας του ΔΝΤ, της ΕΚΤ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έκανε τη βαριά δουλειά στα πακέτα διάσωσης των ευρωπαϊκών χωρών που βρίσκονται σε κρίση. Από τότε, όμως, οι διαφωνίες μεταξύ των τριών θεσμικών οργάνων έχουν αυξηθεί σοβαρά.

Καταρχήν, υπάρχει η περίεργη ετικέτα «τρόικα» που κόλλησε στο τρίο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), της Ευρωπαϊκής

Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ). Είναι μια ρωσική λέξη που, σύμφωνα με τον ευρωσκεπτικιστή δοκιμιογράφος Emmanuel Todd, μπορεί να σημαίνει από μόνη της την ευρωπαϊκή κρίση. Μετά από μια δύσκολη αρχή, τα μέλη της «τρόικας», που συγκροτήθηκε στις αρχές του 2010 για να ενορχηστρώσει τη διάσωση στην Ελλάδα, εξακολουθούν να δυσκολεύονται να κινηθούν προς την ίδια κατεύθυνση. Δεν υποχωρούν και οι εντάσεις αυξάνονται καθώς οι επικρίσεις προέρχονται τόσο από τους ηγέτες όσο και από τους πολίτες της Ευρώπης και των αναδυόμενων χωρών.

Σε ένα ευρωπαϊκό φόρουμ στο Βερολίνο, την Πέμπτη 16 Μαΐου, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, φίλος της διευθύντριας του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ, επεφύλασσε κάποια σκληρά λόγια για το έργο της Επιτροπής. Όπως είπε, οι κατακερματισμένες αρμοδιότητες στις Βρυξέλλες ήταν η αιτία όλης της γραφειοκρατίας και των αδυναμιών της ελληνικής διάσωσης. Ίσως να ήταν ένας τρόπος για να αντιμετωπίσει ο πολιτικός τα αυξημένα αντι-γερμανικά συναισθήματα, αλλά επίσης και για να δείξει τον ένοχο για την αποτυχία του σχεδίου διάσωσης, το οποίο, εδώ και τρία χρόνια, έχει αφήσει την Αθήνα φθαρμένη και γεμάτη χρέη.

Όποια και αν είναι η πρόθεση, η παρατήρηση του Σόιμπλε αντηχούσε την αυξανόμενη αγανάκτηση του ΔΝΤ με τις Βρυξέλλες. «Το ΔΝΤ κουράστηκε κάπως και ανακαλύπτει ότι με την Ευρώπη είναι πάντα ‘πολύ λίγα και πολύ αργά’», συνόψισε μια πηγή που γνωρίζει τις συζητήσεις που διεξήχθησαν κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για τη διάσωση της Κύπρου το Μάρτιο.

Η πραγματικότητα είναι ότι ο οργανισμός με έδρα την Ουάσιγκτον, ο οποίος έχει συνηθίσει να τρέχει προς διάσωση των χωρών που πάνε για χρεοκοπία, και η Κομισιόν, η οποία πρέπει να εξισορροπήσει οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα, χρησιμοποιούν διαφορετικές μεθόδους. «Ο ευρωπαϊκός μηχανισμός είναι πολύ δυσκίνητος: πρέπει να υπάρχει ομοφωνία, τα εθνικά κοινοβούλια θα πρέπει να συμμετέχουν – είναι ένα πολύπλοκο πολιτικό παιχνίδι που επιβραδύνει την Επιτροπή και περιπλέκει τη συνεργασία με το ΔΝΤ», εξηγεί ο Andre Sapir, οικονομολόγος της δεξαμενής σκέψης Bruegel στις Βρυξέλλες και συν-συγγραφέας της έκθεσης σχετικά με τις ενέργειες της τρόικας, που δημοσιεύθηκε τον Μάιο. Βασικά, λέει ο Sapir, οι τεχνικές ομάδες ξέρουν πώς να εξομαλύνουν τις διαφορές και να λειτουργούν σε αρμονία. Σε πολιτικό επίπεδο, όμως, η συνεργασία είναι λιγότερο εμφανής.

Στις Βρυξέλλες, κανείς δεν τολμά να επικρίνει ανοιχτά το ΔΝΤ, του οποίου η παρουσία στο τραπέζι αναγνωρίζεται ως εγγύηση αξιοπιστίας. Η συμμετοχή του ταμείου, που επιθυμεί η Γερμανία και υποστηρίζει η ΕΚΤ, καθησυχάζει τις αγορές. Υπό την κάλυψη της ανωνυμίας, όμως, μιλούν απερίφραστα. «Το ΔΝΤ γίνεται όλο και πιο δογματικό» σχετικά με τα σχέδια διάσωσης στην Ιρλανδία, την Πορτογαλία, την Ισπανία και την Κύπρος, σύμφωνα με μια πηγή στις Βρυξέλλες.

Ο χειρισμός της διάσωσης της Κύπρου, για την οποία το ΔΝΤ ήθελε να πάρει όλες τις αποφάσεις, αλλά έβαλε στο τραπέζι «μόνο» € 1 δις από τα € 10 δις συνολικά που χορηγήθηκαν στη χώρα, έκανε πολλούς να εξοργιστούν. «Το ΔΝΤ έχει αναλάβει δυσανάλογη εξουσία», δηλώνει μια άλλη πηγή.

Η Επιτροπή αντιμετωπίζει μερικές φορές το ΔΝΤ ως έναν καλοθελητή κατάσκοπο, πάρα πολύ πεισματάρη ώστε να προχωρήσουν μαζί όταν πρόκειται για τον πειρασμό να μειώσουν το έλλειμμα και να συμβάλουν στην ανάπτυξη μιας χώρας που χρήζει βοήθειας. Οι εμπειρογνώμονες του ΔΝΤ που κάποτε είχαν το παρατσούκλι «οι καουμπόηδες», πλέον αποκαλούνται «Αγιατολάχ». Είναι ένας εκπληκτικός προσδιορισμός, δεδομένου ότι ο οργανισμός εμφανίζεται συχνά πιο ανήσυχος από τις Βρυξέλλες για τις πληγέντες χώρες με τις μη βιώσιμες θεραπείες λιτότητας. Το ΔΝΤ δεν αποδέχεται θετικά τις επικρίσεις, ειδικά με τις περισσότερες να προέρχονται από τα μέλη του σε ορισμένες αναδυόμενες χώρες που δυσκολεύονται να κατανοήσουν ακριβώς γιατί. Αφού έλαβε ένα ανελέητο «καρφί» με τις χώρες της Λατινικής Αμερικής, της Αφρικής και της Ασίας, το ταμείο δαπανά πολύ χρόνο και χρήματα για τα κράτη της ευρωζώνης. «Για αυτές τις χώρες, είναι επίσης εξωφρενικό να σκεφτούν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα ζητήσουν βοήθεια από το ΔΝΤ για τη διάσωση της Καλιφόρνια», επισημαίνει ο Simon Tilford του think tank Κέντρο για την Ευρωπαϊκή Μεταρρύθμιση (CER), με έδρα το Λονδίνο.
Ο πρόεδρος της ΕΚΤ στην τρόικα δημιουργεί επίσης επιφυλάξεις. Κάποιες είναι εσωτερικές: η νομισματική Αρχή, ο πιο ορθόδοξος φόβος του προσωπικού, θα αναγκαστεί να συμμετάσχει στο πολιτικό παζάρι με κίνδυνο να ρισκάρει την ανεξαρτησία της τράπεζας.

Η τράπεζα, ωστόσο, αναμένεται να παίξει μόνο το ρόλο του «τεχνικού συμβούλου» στην τρόικα. «Αλλά οι οριοθετήσεις δεν είναι πάντα ευθείες» και αυτό πυροδοτεί κατηγορίες για τη σύγκρουση συμφερόντων» σημειώνει ο Sapir. Στην Ιρλανδία, η κοινή γνώμη έχει επικρίνει την ΕΚΤ ότι ενεργεί προς το συμφέρον της και είναι αδιαφανής.

Η περίπτωση της Ελλάδας, ειδικότερα, είναι αυτή που παγίωσε τις εντάσεις. Και το ζήτημα της Αθήνας μπορεί να προκαλέσει νέες διαμάχες. Πεπεισμένο ότι η χώρα δεν μπορεί να ξεφύγει χωρίς μια νέα χειρονομία, το ΔΝΤ προσπαθεί να υποστηρίξει τους πιστωτές της – τα κράτη της ζώνης του ευρώ – να συμφωνήσουν σε διαγραφή μέρους του χρέους της χώρας. Αυτός είναι ένας δρόμος που οι ευρωπαϊκές χώρες δεν θέλουν να ακολουθήσουν, τουλάχιστον προς το παρόν. Και αυτό ενισχύει την εικόνα μιας νομισματικής ένωσης που είναι ανεπαρκώς εξοπλισμένη για να αντιμετωπίσει τις παρεκκλίσεις των κρατών μελών της. «Είναι λυπηρό και εντείνει τον ευρωσκεπτικισμό», καταλήγει ο Simon Tilford.

http://www.lemonde.fr/economie/article/2013/05/21/les-tensions-s-avivent-au-sein-de-la-troika_3412076_3234.html