Tο μνημόνιο που οφείλουμε εμείς στον εαυτό μας

09:50 17/7/2012 - Πηγή: Antinews

Του Ανδρέα Δημητρίου, πρώην υπουργού Παιδείας της Κυπρου

Ο κόσμος αλλάζει ραγδαία. Η βάση της παγκόσμιας οικονομίας αναδιοργανώνεται δραστικά.

Οι αλλαγές άρχισαν ανεπαισθήτως εδώ και τριάντα περίπου χρόνια αλλά μορφοποιήθηκαν και επιταχύνθηκαν κατά την τελευταία δεκαετία. Ήδη, οι βασικές δυνάμεις της οικονομίας κατανέμονται μεταξύ δύο πόλων: (1) Της συνεχούς επινόησης νέων προϊόντων (πραγματικών αγαθών και αντικειμένων) στη βάση της επιστήμης και των νέων τεχνολογιών και (2) της παραγωγής τους. Η επινόηση και η παραγωγή, που παλιά συνυπήρχαν γεωγραφικά, έχουν, κατά μεγάλο μέρος,

διαφοροποιηθεί. Η επινόηση συμβαίνει σε έναν πολύ μικρό αριθμό χωρών, με προεξάρχουσες τις ΗΠΑ και κάποιες από της χώρες της ΕΕ, κυρίως τις τρεις μεγάλες (Γερμανία, Γαλλία, ΗΒ) και, σε ορισμένους τομείς, κάποιες από τις μικρότερες χώρες (π.χ., Σουηδία). Η παραγωγή έχει βαθμιαία μετατοπιστεί στις χώρες της Άπω Ανατολής, κυρίως την Κίνα και τις Ινδίες. Η κατανομή πλούτου, κατά φυσικό τρόπο, ακολουθεί την αναδιοργάνωση αυτή. Οι χώρες που ελέγχουν την επινόηση κατέχουν και ελέγχουν τη μερίδα του λέοντος του παγκόσμιου πλούτου αλλά ένα σημαντικό του μέρος μετατοπίζεται στις χώρες της παραγωγής, προκειμένου να εξυπηρετήσει τις ανάγκες της. Η πολιτική ισχύς κατανέμεται αναλόγως. Οι κινήσεις του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος αντανακλούν αλλά και σε μεγάλο βαθμό συμβάλλουν στη διαμόρφωση των πιο πάνω τάσεων. Οι χώρες που βρίσκονται έξω από την κατανομή αυτή συνθλίβονται μεταξύ των δυνάμεων που την ορίζουν. Δεν προσελκύουν αναπτυξιακές επενδύσεις επειδή ούτε επινοούν ούτε παράγουν και αδυνατούν να δανειστούν για να καλύψουν ακόμη και τις τρέχουσες ανάγκες τους.

Η Ελλάδα είναι ένα από τα πιο τραγικά παραδείγματα των χωρών που συνθλίβονται. Η τραγική της θέση είναι αποτέλεσμα της απροθυμίας της να κατανοήσει την πορεία που ακολουθούσε ο κόσμος μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και να διαμορφώσει προσανατολισμούς στο ύψος των επιθυμιών της. Δέσμια των μύθων και των ψευδαισθήσεών της, αιχμάλωτη των φόβων της, εκπαιδεύτηκε για να αναπαράγει τους μύθους και τις ψευδαισθήσεις και να συντηρεί τους φόβους της. Πολιτεύτηκε χωρίς προσανατολισμό προς το μέλλον γιατί το παρελθόν της δεν ήταν όργανο ανάλυσης του σήμερα ούτε αφετηρία για την κατανόηση του αύριο. Ήταν ένας μεγάλος παραμορφωτικός καθρέφτης που, πολύ χειρότερα από τα τείχη του Καβάφη, έδειχνε τις σκιές των πραγμάτων που ο καθένας ήθελε να βλέπει. Στο θέατρο των σκιών όλοι είχαν ρόλο. Σήμερα που ο παραμορφωτικός καθρέφτης έπεσε όλοι βλέπουν έντρομοι όσα είχαν καταρρεύσει όταν το θέατρο σκιών ήταν σε εξέλιξη. Το πολιτικό σύστημα κονιορτοποιήθηκε. Τα Πανεπιστήμια δεν επινοούν. Τα εργοστάσια δεν παράγουν. Η γη δεν δίνει πολλά για τον τρύγο. Οι τουρίστες δεν έρχονται.

Η κατάσταση εδώ δεν είναι πολύ καλύτερη, παρά τη σχετική υπεροχή μας ως προς τους οικονομικούς δείχτες. Κι αυτοί είναι πολύ πιθανό να καταρρεύσουν προς την Ελληνική κατάσταση, αν δεν υπάρξει άμεσα αναπροσανατολισμός και βούληση να πορευτούμε προ