Tο σκάνδαλο Libor και η χειραγώγηση της πραγματικότητας

18:47 18/7/2012 - Πηγή: Antinews

Το τεράστιο τραπεζικό σκάνδαλο Libor, που αποκαλύφτηκε πρόσφατα, μπορεί να μοιάζει με μια κλασική παλιομοδίτικη οικονομική απάτη, αλλά παράλληλα αποτελεί και το τελευταίο παράδειγμα ενός πιο σύγχρονου φαινομένου: Του πολέμου εναντίον της πραγματικότητας, που έχουν εξαπολύσει κάποια ειδικά συμφέροντα, τα οποία κερδίζουν από  την μειωμένη αντίληψη των πραγματικών γεγονότων, από πλευράς της κοινής γνώμης.

Πρόκειται για μια αποτελεσματικότατη εκστρατεία, όχι  για την αλλοίωση της πραγματικότητας, αλλά για το θόλωμα της αντίληψής μας, και για την διάβρωση της στοιχειώδους κατανόησής

μας απέναντι σε ζητήματα που είναι καθημερινά, αλλά και κρίσιμα. Ζητήματα που έχουν να κάνουν με την οικονομική κρίση, την κλιματική αλλαγή, ακόμη και το εύρος της μέσης μας!

Ο δείκτης Libor είναι σημαντικός, με την έννοια ότι αποτελεί βαρόμετρο της γενικότερης υγείας της παγκόσμιας οικονομίας. Επηρεάζει τα πάντα, και όσοι ασχολούνται με την διαχείριση του χρήματος τον χρησιμοποιούν ως οδηγό της εμπιστοσύνης και της αξιοπιστίας.

Όταν ο Libor πέφτει, τα πράγματα πάνε καλά. Όταν ανεβαίνει, αυτό προκαλεί ανησυχίες και διστακτικότητα στον δανεισμό. Εν ολίγοις, ο Libor παίζει κρίσιμο ρόλο στις χρηματαγορές.

Τα μεγάλα στελέχη των τραπεζικών οργανισμών κλπ δεν συμπαθούν την επιφυλακτικότητα. Πληρώνονται αδρά όταν οι μετοχές κερδίζουν σε αξία, και αυτό συμβαίνει όταν δανείζουν περισσότερα χρήματα και παίρνουν περισσότερα ρίσκα. Αμείβονται για να κλείνουν δουλειές και όχι για να είναι επιφυλακτικά αρνητικοί. Ο Libor όμως, πολλές φορές μεταφέρει το μήνυμα για την ανάγκη επιφυλακτικότητας.

Ο γίγαντας του τραπεζικού τομέα, η βρετανική  Barclays, ανέφερε ψευδώς ότι μπορεί να δανειστεί ευκολότερα απ ότι ίσχυε. Αυτό κατέβασε τον δείκτη Libor. Παράλληλα την παρουσίαζε ως πιο υγιή απ ότι ήταν, ενώ χειραγωγήθηκαν όλα τα παράγωγα που ήταν συνδεδεμένα με τον Libor, υπέρ της συγκεκριμένης τράπεζας.

Στην ουσία η παραποίηση των στοιχείων προκάλεσε έναν ψευδή Libor, με αποτελέσματα που δεν είναι εύκολο να μετρηθούν, αλλά που σίγουρα οδήγησαν σε περισσότερα ρίσκα, καταλήγοντας σε μια οικονομική καταστροφή την οποία υφίστανται απλοί άνθρωποι που έχασαν τη δουλειά τους, τα σπίτια τους, ακόμη και τις καταθέσεις τους.

Η Barclays αποκλείεται να έδρασε μόνη της. Υπάρχουν φήμες πως ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Tim Geithner ήξερε για το θέμα από τότε που ήταν πρόεδρος της επιτροπής κεφαλαιαγοράς, και πως κάποιοι αρμόδιοι το κουκούλωσαν, ώστε να μην δημιουργηθούν αναταράξεις στην χρηματαγορά. Υπάρχουν έγγραφα που δείχνουν ότι ο Geithner είχε στείλει το 2008 επιστολή στην Τράπεζα της Αγγλίας, ανησυχώντας αναφορικά με τον τρόπο λειτουργίας του Libor. Τελικά όμως δεν έγινε τίποτα. Για χάρη των αγορών. Στη συνέχεια, όταν κατέρρευσαν οι «πανίσχυροι» Bear Stearns και  Lehman Brothers, οι αρχές αποφάσισαν να αποκρύψουν τα περί Libor, φοβούμενες πως η αγορά δεν θα αντέξει ένα ακόμη σκάνδαλο.

Αυτού του είδους οι υπολογισμοί δεν περιορίζονται στον χρηματοπιστωτικό