WSJ: Μία σύντομη ιστορία της φοροδιαφυγής με αφορμή την Ελλάδα

Μπορεί η Ελλάδα να απέκτησε μόλις μιας «νέα» κυβέρνηση, αλλά υπάρχει κάτι που δεν πρόκειται να αλλάξει σε αυτή τη χώρα: η φοροδιαφυγή, γράφει η Wall Street Journal.

Παρά τις τόσες εκλογές, σε τόσο λίγα χρόνια, οι Έλληνες εξακολουθούν να απέχουν πολύ από το να βρουν μια λύση για την κρίση του χρέους τους. Η πρόσφατα επανεκλεγμένη κυβέρνηση υπό τον Αλέξη Τσίπρα

θα πρέπει να «φτιάξει» μια χώρα που έχει πάνω από 25% ανεργία, μια οικονομία που έχει συρρικνωθεί κατά περίπου 30% από το 2008 και ένα δημόσιο χρέος που ανέρχεται σε σχεδόν 200% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος.

Υπάρχει ένα θέμα που ξεχωρίζει: η φοροδιαφυγή. Σχεδόν το ένα τέταρτο του ΑΕΠ της χώρας δεν είναι καταγεγραμμένο στα βιβλία. Τα έσοδα του κράτους για το 2015 είναι ήδη 4,5 δις δολ. κάτω από το στόχο. Αυτό δεν είναι κάτι νέο για τους Έλληνες, οι οποίοι αποφεύγουν τους φόρους επί αιώνες, καθώς η μη πληρωμή ήταν ένα σημάδι πατριωτισμού κατά τη διάρκεια της οθωμανικής κυριαρχίας (1453-1821).

Η φοροδιαφυγή υπήρχε από την αρχαία Μεσοποταμία, όταν οι Σουμέριοι εργάζονταν χαρούμενα στη μαύρη αγορά. Μια επιγραφή των Σουμερίων από τον 19ο αιώνα π.Χ., σε σφηνοειδή γραφή, προειδοποιεί ότι ένας έμπορος ονόματι Pushuken είχε φυλακιστεί για την παραλαβή των λαθραίων προϊόντων. «Οι φρουροί είναι ισχυροί» αναφέρει η επιγραφή, «παρακαλώ μην περάσετε λαθραία τίποτα άλλο».

Οι Ρωμαίοι ήταν οι πιο αποδοτικοί φοροεισπράκτορες όλων. Δυστυχώς ο αυτοκράτορας Νέρων (που κυβέρνησε από το 54-68 μΧ) εγκατέλειψε την πολιτική υψηλής ανάπτυξης- χαμηλής φορολογίας των προκατόχων του. Στη θέση τους, δημιούργησε ένα φαύλο κύκλο πληθωριστικών μέτρων σε συνδυασμό με υπερβολική φορολογία. Μέχρι τον τρίτο αιώνα, η εκτεταμένη φοροδιαφυγή ανάγκασε την πιεσμένη οικονομικά Ρώμη να εφαρμόσει την απαλλοτρίωση. Αν και οι αυτοκράτορες του τρίτου και του τέταρτου αιώνα όπως ο Διοκλητιανός, ο Κωνσταντίνος και ο Ιουλιανός προσπάθησαν να αποκαταστήσουν τη δημοσιονομική τάξη με τους ελέγχους των τιμών και έναν πιο προοδευτικό φορολογικό κώδικα, δεν μπόρεσαν να λύσουν το πρόβλημα του υψηλού κόστους και της συρρίκνωσης των εσόδων.

Μέχρι τη στιγμή που κατέρρευσε Ρώμη το 476, μεγάλοι γαιοκτήμονες έξω από την πόλη είχαν ήδη στραφεί εναντίον των αρχών και σταμάτησαν να πληρώνουν φόρους. Εξακόσια χρόνια αργότερα, κατά τη διάρκεια της περιόδου των Χεϊάν (794-1185), η αριστοκρατία της Ιαπωνίας ενήργησε κατά παρόμοιο τρόπο και με παρόμοιες συνέπειες. Ο πολυτελής τρόπος ζωής των ευγενών Χεϊάν εξαρτιόταν από τα φορολογικά έσοδα της υπαίθρου, αλλά τα κτήματα των μεγάλων οικογενειών, το μεγαλύτερο μέρος της γης εκτός από την περιουσία του ιερατείου, ήταν αφορολόγητα. Μέχρι τα μέσα του 12ου αιώνα, η αυτοκρατορική αυλή είχε πτωχεύσει και οι φατρίες των πολεμιστών έπρεπε να διατηρήσουν την τάξη. Ακολούθησε ο εμφύλιος πόλεμος, οδηγώντας σε αιώνες στρατιωτικής δικτατορίας.

Αντίθετα, στην Κίνα η δυναστεία των Τσινγκ (1644-1912) διεξήγαγε ένα σκληρό πόλεμο εναντίον των ευγενών που φοροαπέφευγαν. Μέχρι τα τέλη του 1660 είχαν πτοηθεί αρκετά ώστε να ρισκάρουν και να μην πληρώνουν τους φόρους τους. Τα κρατικά έσοδα ανέκαμψαν. Η νέα κυβέρνηση στην Ελλάδα δεν έχει ακριβώς την ίδια ελευθερία με τους αυτοκράτορες των Τσινγκ, όσον αφορά την είσπραξη φόρων. Ωστόσο, υπό την εποπτεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για να μην αναφέρουμε του Google Earth, οι Έλληνες δεν μπορούν πλέον να κρύψουν τις παράνομες πισίνες τους και τις Πόρσε από την εφορία, η οποία θα μπορούσε να αρχίσει να αντιστρέφει την παράδοση της φοροδιαφυγής.

wsj.com

Διαβάστε περισσότερα

Keywords
Τυχαία Θέματα