Χίλιες μέρες στη Συρία: πως ένας πολεμικός ανταποκριτής μετέτρεψε τον πόλεμο σε παιχνίδι

17:42 22/5/2014 - Πηγή: Antinews

Ο ήχος ενός πυροβολισμού ταρακούνησε τον Mitch Swenson καθώς ήταν σε τουρκικό έδαφος. Αν οι φρουροί τον πυροβολούσαν για να τρομάξει, και όχι για να τον σκοτώσουν, τα κατάφεραν. Ο Swenson, ένας 26χρονος τελειόφοιτος στο τμήμα δημιουργικού ντοκιμαντέρ στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια, ήταν εντελώς τρομοκρατημένος. Καθώς ο ίδιος και οι τρεις σύντροφοί του πιέζονταν μέσα από μια μικρή τρύπα σε έναν φράχτη για να περάσουν σε ένα απροσδόκητα ειρηνικό περιβόλι στη Συρία, η ανακούφιση ήταν προφανής, αν και σύντομη.

Αυτό δεν ήταν το πρώτο του «ροντέο», όπως χαρακτηρίζει ο Swenson

το ταξίδι του σε μια εμπόλεμη ζώνη. Το 2011, βρέθηκε στην πλατεία Ταχρίρ του Καΐρου κατά την πρώτη μέρα της επανάστασης που υποκίνησε την Αραβική Άνοιξη. Από τότε έχει επισκεφτεί αρκετές προβληματικές χώρες: Λιβύη, Νότιο Σουδάν και Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό. «Έχω ξαναβρεθεί με οπλισμένους άνδρες» λέει. Ακόμα κι έτσι, αυτό το σκοτεινό βράδυ ήταν διαφορετικό. «Η Συρία είναι ένα είδος σύγκρουσης που η ανθρωπότητα δεν έχει ξαναδεί» εξηγεί ο Swenson. «Δεν υπάρχει κανένας κανόνας».

Ταξιδεύοντας με τους αντάρτεςΓια τις επόμενες 10 ημέρες, ο ίδιος και οι συνεργάτες του (ο David Axe, ιδρυτής του War is Boring, ενός blog που καλύπτει εμπόλεμες ζώνες, ένας φωτογράφος, και ένας ντόπιος) ταξίδεψαν με τα μέλη της Ταξιαρχίας Sham Falcons, μιας ομάδας που πολεμά τον πρόεδρο της Συρίας Μπασάρ αλ-Άσαντ και τα στρατεύματά της. Οι αντάρτες τους πρόσφεραν τη μεταφορά ,ως αντάλλαγμα για τα τρόφιμα και τα καύσιμα.

Ο Swenson και η συνοδεία του ήταν μερικοί από τους λίγους ξένους δημοσιογράφους που είχαν απομείνει στη χώρα. Οι κίνδυνοι ήταν ακραίοι. Την προηγούμενη μέρα δύο ισπανοί δημοσιογράφοι είχαν απαχθεί, ενώ ετοιμάζονταν να φύγουν από τη χώρα (τελικά τους απελευθέρωσαν τον Μάρτιο).

Κατά τη διάρκεια του σύντομου χρόνου του στη Συρία, ο Swenson πήρε συνέντευξη από στρατιώτες και λαθρεμπόρους και είδε από πρώτο χέρι αυτό που περιγράφει ως «ανελέητη, ψυχοφθόρα πολεμική μηχανή». Αλλά στις 4 Οκτωβρίου έφυγε. Σε μία εβδομάδα ξεκινούσε το κολέγιο.

Πόλεμος εναντίον πoπ σταρς

Όταν ο Swenson προσγειώθηκε στη Νέα Υόρκη, ανακάλυψε ότι η Συρία ήταν κατά κάποιο υποτιμημένη στην ειδησεογραφία. «Άκουσα ότι εννέα φορές περισσότεροι άνθρωποι έκαναν κλικ ψάχνοντας για την Miley Cyrus παρά για τον πόλεμο», θυμάται. «Αν σκεφτεί κανείς τι θα ήταν πιο εύστοχο, νομίζω ότι το να πας σε πόλεμο έχει πολύ μεγαλύτερες συνέπειες από ό,τι μια λάγνα παράσταση μιας ποπ σταρ».

Ο Swenson έγραψε για τις εμπειρίες του, αλλά ήθελε να βρει έναν άλλο τρόπο για να επικοινωνήσει αυτό που είχε δει. Πώς να κάνει έναν αδιάφορο λαό να ενδιαφερθεί για αυτό το φαινομενικά απομακρυσμένες έθνος;

Μετατρέποντας τον τρόμο σε παιχνίδι

Κατέληξε στην ιδέα ενός online παιχνιδιού. Ο Swenson περιγράφει τις «1.000 Μέρες της Συρίας», που μπορεί κάποιος να παίξει ελεύθερα στο διαδίκτυο, ως «εν μέρει ηλεκτρονική λογοτεχνίας, εν μέρει ειδησεογραφία και εν μέρει διαλέξτε τη δική σας περιπέτεια». Ακολουθείτε μία από τις τρεις αφηγήσεις: ενός ξένου φωτορεπόρτερ, μιας μητέρας δύο παιδιών που ζουν στη Νταράα ή ενός νεαρού επαναστάτη που ζει στο Χαλέπι.

Η ιστορία παραδίδεται σε ανόμοια κομμάτια και, στο τέλος κάθε αποσπάσματος, επιλέγετε το τι πρέπει να κάνετε στη συνέχεια: θα προσπαθήσετε να εγκαταλείψετε τη χώρα ή να παραμείνετε; Πώς θα περάσει η ώρα όταν είστε φυλακισμένος σε ένα αμυδρά φωτισμένο κελί; Κάθε χαρακτήρας έχει τρεις πιθανές καταλήξεις και, μερικές φορές, οι ιστορίες τους διασταυρώνονται.

Στην προσπάθειά του να εξηγήσει τα τρία πρώτα έτη της συριακής σύγκρουσης, ο Swenson βασίζεται σε μια μακρά έκθεση, αλλά οι ιστορίες μερικές φορές έχουν έντονο αντίκτυπο, αν μη τι άλλο επειδή βασίζονται στη δική του εμπειρία και την εμπειρία όσων μίλησε.

Παιχνίδια σαν δημοσιογραφία

Ο Swenson πιστεύει ότι υπάρχουν πολλά πλεονεκτήματα στη χρήση ενός διαδραστικού μέσου έναντι της παραδοσιακής, μη διαδραστικής αφήγησης. «Ήμουν σε θέση να ενσωματώσω ορισμένες από τις λεπτομέρειες από τις σημειώσεις μου στον ιστορικό μη φανταστικό πεζό λόγο του παιχνιδιού, κάτι που δεν γίνεται στα ρεπορτάζ», λέει. «Με αυτόν τον τρόπο θα μπορούσα να πω περισσότερο για μια γεμάτη εμπειρία για το τι συμβαίνει εκεί».

Υπάρχει, επίσης, το γεγονός ότι, με την τοποθέτηση του παίκτη στο ρόλο των χαρακτήρων αυτών, η ενσυναίσθηση και η σύνδεση χτίζονται με διαφορετικό τρόπο στα γραμμικά μέσα, όπως ο κινηματογράφος και η λογοτεχνία.

Η δύναμη των λέξεων

Ο συγγραφέας αποφεύγει τη χρήση της φωτογραφίας ή φιλμ στο παιχνίδι, το οποίο είναι εξ ολοκλήρου κατασκευασμένο από το κείμενο. «Οι φωτογραφίες μπορεί να αποσπάσουν κάποια ένταση», λέει. «Μερικές φορές, όταν βλέπω ένα βίντεο από κάτι που συμβαίνει στη Συρία δεν φαίνεται πάντα αληθινό. Το περιγραφικό κείμενο μπορεί, κατά κάποιο τρόπο, να είναι πολύ πιο εξανθρωπισμένο. Για παράδειγμα, ακόμα και αν παρακολουθείτε μια εικόνα CGI ενός παιδιού που πνίγεται από τα χημικά, εξακολουθεί να υπάρχει ένα επίπεδο αποσύνδεσης. Αλλά το κείμενο φωτίζει την ανθρωπότητα για το τι συμβαίνει πραγματικά σε ένα μέρος».

Ο διαφωτισμός της ανθρωπότητας είναι πρωταρχικός στόχος του Swenson. «Σκέφτηκα ότι ένα διαδραστικό παιχνίδι που εξηγεί πώς εξελίσσονται τα πράγματα θα μπορούσε να συγκεντρώσει κάποια προσοχή σε μια σύγκρουση που κινδυνεύει να ξεχαστεί, ιδίως υπό το φως των εξελίξεων στην Ουκρανία», λέει.

http://www.theguardian.com/technology/2014/may/22/1000-days-of-syria-war-journalism-online-game

Διαβάστε περισσότερα