Διευκρινίσεις για την “κατάσταση δημοσιονομικής αδυναμίας” («State of Necessity»)

15:37 15/1/2012 - Πηγή: Antinews

Ευχαριστώ τους φίλους που σχολίασαν στην ανάρτηση “η Ελλάδα μπορεί να επικαλεσθεί “δημοσιονομική αδυναμία” (State of Necessity) και να σωθεί“

 Ευχαριστώ ιδιαίτερα όσους άσκησαν εποικοδομητική κριτική, αλλά ακόμη και αυτούς που παραμένουν κολλημένοι στη συμβατική σκέψη που δίνει για κατανάλωση η τηλεόραση και ο οικονομικός τύπος.

Μερικές διευκρινίσεις είναι όμως απαραίτητες για να μην

δημιουργούνται παρεξηγήσεις, που μπορεί να βλάψουν τη συζήτηση.

1) Η επίκληση κατάστασης δημοσιονομικής αδυναμίας δεν είναι κάτι που «προτείνω ως λύση», όπως διάφορα κινήματα του τύπου «δεν πληρώνω» ή ορισμένοι οικονομολόγοι. Με απλά λόγια: Δεν «προτείνω χρεωκοπία», όπως με κατηγόρησαν μερικοί σχολιαστές. Αντιθέτως: Η επίκληση δημοσιονομικής αδυναμίας είναι ο ενδεδειγμένος τρόπος χειρισμού μιας χρεωκοπίας, αν έρθει, που μπορεί να μην έρθει και μακάρι, αλλά που δυστυχώς είναι πια αρκετά πιθανό να έρθει. Η ιδανική λύση θα ήταν να μας δάνειζε η Ε.Ε. χωρίς νέες περικοπές. Αυτό καλά θα ήταν να συμβεί, αλλά δεν είναι στο χέρι μας.

2) Αν λοιπόν έλθει μια μέρα η χρεωκοπία, τότε η επίκληση δημοσιονομικής αδυναμίας θα είναι μονόδρομος. Τα ομόλογα της χώρας δεν πρέπει να είναι τότε υπό το αγγλικό δίκαιο, για τον απλούστατο λόγο ότι αυτό δυσχεραίνει τη δυνατότητα της χώρας να διαχειριστεί την κατάσταση δημοσιονομικής αδυναμίας. Εκεί ακριβώς ήταν το βασικό πρόβλημα της Αργεντινής, όταν επικαλέστηκε κατάσταση δημοσιονομικής αδυναμίας: Ότι το μεγαλύτερο μέρος του χρέους της υπαγόταν σε αλλοδαπό δίκαιο.

3) Το βασικό ερώτημα είναι: Αξίζει τον κόπο να επιμείνει κανείς στο ελληνικό δίκαιο και να ρισκάρει έτσι «αποτυχία» του PSI (ασχέτως της ήδη κακής πορείας του), ώστε να μην δώσει η Μέρκελ το δάνειο των 130 δις; Ναι. Πρώτον, διότι η παραμονή των ομολόγων στο ελληνικό δίκαιο είναι ο μόνος τρόπος να διαχειριστεί η Ελλάδα μια ούτως ή άλλως αρκετά πιθανή χρεωκοπία της προς το συμφέρον της. Δεύτερον, διότι και το (επίσης υπαγόμενο σε αλλοδαπό δίκαιο) δάνειο των 130 δις θα αντικαταστήσει, κατά το μεγαλύτερο μέρος του, χρέος που υπάγεται στο ελληνικό δίκαιο.

4) Ούτε «μαγική» ούτε εύκολη είναι η επίκληση δημοσιονομικής αδυναμίας. Ο δανεισμός της χώρας θα είναι αν όχι αδύνατος, πολύ δύσκολος. Το μεγαλύτερο μέρος του απομένοντος ελλείμματος που δεν θα καλυφθεί από την εξοικονόμηση της δαπάνης τόκων (στο χειρότερο σενάριο, θα απομείνει ένα 3-4% του ΑΕΠ), θα πρέπει να εξοικονομηθεί από νέες περικοπές, κάτι αρκετά επώδυνο. Είναι άγνωστο, επίσης, τι περιθώρια εσωτερικού αναγκαστικού δανεισμού υπάρχουν (π.χ.: ασφαλιστικά ταμεία, μερική πληρωμή υψηλόμισθων και προμηθευτών με ομόλογα) ή ακόμη και δανεισμού από χώρες που θα έδιναν, ακόμη και υπό αυτές τις συνθήκες, δάνειο στην Ελλάδα (απίθανο, αλλά όχι αδύνατο). Πάντως, η Ελλάδα πρέπει διά παν ενδεχόμενο να υπολογίζει ότι, σε καθεστώς δημοσιονομικής αδυναμίας, είναι υποχρεωμένη να επιτύχει πρωτογενές πλεόνασμα «με τη μία».

5) Η διαχείριση της χρεωκοπίας σε καθεστώς δημοσιονομικής αδυναμίας, π