Δημαγωγοί και… παιδαγωγοί

14:08 7/10/2018 - Πηγή: Antinews

Την περασμένη εβδομάδα πήρα συνέντευξη από τον Iván Duque, πρόεδρο της Κολομβίας, ο οποίος ανέλαβε το αξίωμα τον Αύγουστο του ’18 και αυτοχαρακτηρίζεται ως «ακραίος κεντρώος».

Σε μια εποχή που αναδύεται ο λαϊκισμός τον ρώτησα για το πώς μπορούν οι πολιτικοί να στηρίξουν την αναγέννηση της πολιτικής του κέντρου.

Μου απάντησε: «όταν βλέπεις έναν λαϊκιστή, βλέπεις έναν δημαγωγό. Οι κοινωνίες όμως δεν χρειάζονται δημαγωγούς, αυτό που χρειάζονται είναι παιδαγωγούς. Ανθρώπους που μπορούν να πουν σε μια χώρα το που θέλουμε να πάμε, πως μπορούμε να προχωρήσουμε και τι πρέπει να κάνει ο καθένας

μας για να το πετύχουμε»…

Οι Κολομβιανοί μπορούν να μας διδάξουν πολλά για την ανάγκη της διατήρησης ενός ζωντανού πολιτικού κέντρου. Πολύ πριν η κοκαΐνη και οι εξεγέρσεις καταστρέψουν τη χώρα στις δεκαετίες των ‘80ς και ‘90ς, πάνω από 200.000 άνθρωποι χάθηκαν σε εμφύλιες συγκρούσεις τη δεκαετία του ’40 ως και τα τέλη εκείνης του ’60, επειδή οι φιλελεύθεροι και οι συντηρητικοί πολιτικοί δεν μπορούσαν να τα βρουν μεταξύ τους ειρηνικά.

Όταν η πολιτική μετατρέπεται σε αιματηρό σπορ, τότε οι προσωπικοί τρόποι και οι πολιτικοί θεσμοί εκφυλίζονται. Κάτι τέτοιο συμβαίνει σήμερα και στις ΗΠΑ. Αν αυτό αφεθεί ανεξέλεγκτο, οι χώρες καταρρέουν. Οι Κολομβιανοί το γνωρίζουν πολύ καλά διότι τους πήρε τρεις γενιές για να βγουν από τα χαλάσματα, κι ακόμη δεν το έχουν καταφέρει.

Γνωρίζουν καλά και τον δημαγωγικό λαϊκισμό, τον οποίον βλέπουν καθημερινά στη γειτονική Βενεζουέλα από τότε που ο Ούγκο Τσάβεζ ξεκίνησε την «Βολιβαριανή» επανάστασή του πριν από σχεδόν 20 χρόνια.

Σήμερα η χώρα τους δέχεται τα βάρη της χειρότερης προσφυγικής κρίσης που έζησε ποτέ η Λατινική Αμερική, με ένα εκατομμύριο Βενεζολάνους να έχουν περάσει τα σύνορα αναζητώντας ελπίδα.

Μιλάμε για την ίδια «επανάσταση» που είχαν αγκαλιάσει με θέρμη οι Jeremy Corbyn, Naomi Klein, Michael Moore, Oliver Stone, Cornel West, και άλλοι βολεμένοι κήρυκες του δημοκρατικού σοσιαλισμού στη Δύση.

Όποιος νομίζει ότι ο αριστερός λαϊκισμός είναι η θεραπεία για τον αντίστοιχο δεξιό, θα πρέπει να ρίξει μια ματιά στη σημερινή Βενεζουέλα, όπου υπάρχει δωρεάν δημόσια υγεία, η οποία όμως λόγω των ελλείψεων δεν λειτουργεί. Δεν υφίσταται.

Η προσπάθεια της Κολομβίας να αποφύγει τον δεξιό και αριστερό λαϊκισμό θα πρέπει να αποτελεί έμπνευση για όλους. Η προσφυγική κρίση δοκίμασε έντονα την εύθραυστη οικονομία της. Όμως ο πρόεδρος αρνείται να δει τους πρόσφυγες ως αποδιοπομπαίους τράγους και να στρέψει την πλάτη του στα βάσανά τους.

«Δεν θα κλείσουμε τα σύνορά μας», λέει, «επειδή θέλουμε να χτίσουμε πάνω σε αυτή την αδελφότητα, και επειδή γνωρίζουμε ότι είναι μια μεγάλη πρόκληση».

Πόσο μεγάλη η διαφορά μεταξύ αυτής της προσέγγισης κι εκείνης της Ουάσιγκτον, της Ρώμης, της Βουδαπέστης, και άλλων προπύργιων της ακροδεξιάς, που θέλουν να χτίσουμε τείχη και να φυλακίσουμε μέσα τους τα παιδιά;

Πόσο μεγάλη η διαφορά από την απλοϊκή ανθρωπιστική προσέγγιση της Μέρκελ στη συριακή προσφυγική κρίση, που με το «αφήστε τους να έρθουν», προκάλεσε έντονα αντιμεταναστευτικά ρεύματα, χωρίς όμως να κάνει καμιά προσπάθεια για να αντιμετωπίσει την πηγή του προβλήματος στην ίδια την Συρία;

Αντ’ αυτού, ο Duque καλεί ξεκάθαρα για άσκηση μέγιστης πίεσης στο Καράκας, προκειμένου να τελειώνει η διακυβέρνηση του Μαδούρο.

Δεν στηρίζει στρατιωτική παρέμβαση, επειδή «αυτό ακριβώς θέλει ο δικτάτορας», θέλει όμως από τους ίδιους τους Βενεζολάνους να πάρουν τη κατάσταση στα χέρια τους, και τους ξένους να επιβάλλουν σκληρές κυρώσεις εναντίον του καθεστώτος Μαδούρο.

«Ο Martin Luther King συνήθιζε να λέει ότι η σιωπή σε κάνει συνένοχο», λέει… «στη φάση που είμαστε σήμερα δεν μπορούμε πια να είμαστε αδιάφοροι. Πρέπει να αντιδράσει σύσσωμη η διεθνής κοινότητα».

Ο ίδιος δεν μένει σιωπηλός στην αποτυχία της κυβέρνησής του να πετύχει ειρήνη με τους Μαρξιστές αντάρτες του FARC, μια συμφωνία που έδωσε το Νόμπελ Ειρήνης στον προκάτοχό του Juan Manuel Santos το 2016, και η οποία απορρίφτηκε από τους πολίτες σε δημοψήφισμα. Πριν από ένα μήνα οι αντάρτες ξαναπήραν τα όπλα, με τους ηγέτες τους να συνεχίζουν το εμπόριο ναρκωτικών.

Όσοι από εμάς είναι σκεπτικοί απέναντι στο ενδεχόμενο συμφωνιών με τρομοκράτες θα πουν «σας τα έλεγα», όμως ο Duque είναι αποφασισμένος να διατηρήσει με κάποιες αλλαγές την συμφωνία. Παράλληλα διαμαρτύρεται για την χειραγώγηση της λέξης «ειρήνη» από πλευράς του προκατόχου του, ο οποίος μεταχειρίστηκε τους διαφωνούντες ως «εχθρούς της ειρήνης».

Στην εποχή του Τραμπ, είναι πολύ εύκολο να ξεχνάμε πως ο ελιτισμός και η δημαγωγία οδηγούν σε τοξικά αποτελέσματα. Όποιος χαρακτηρίζεται «πολεμοκάπηλος» επειδή απλά ήξερε πως η συμφωνία με το Ιράν ήταν λάθος, ξέρει για τι πράγμα μιλάμε.

Σήμερα βρισκόμαστε σε μια φάση όπου οι λαϊκιστές δημαγωγοί τόσο της δεξιάς όσο και της αριστεράς έχουν κερδίσει πολλά σε κάθε σχεδόν πρόσφατη εκλογική αναμέτρηση: Στο Πακιστάν, στο Μεξικό, στην Ιταλία, στη Σουηδία, στην Βρετανία και στις ΗΠΑ. Το ίδιο μάλλον θα συμβεί σε λίγο και στη Βραζιλία.

Το να συζητάμε ασταμάτητα για τις αιτίες αυτού του φαινομένου είναι άσκοπο. Οι δυστυχισμένες οικογένειες, κατά τον Τολστόι, είναι δυστυχισμένες με τον τρόπο τους. Από την άλλη, οι ευτυχισμένες οικογένειες μοιάζουν μεταξύ τους, όπως και τα κράτη.

Η επαναφορά του ακραίου πολιτικού κέντρου είναι ο μόνος τρόπος, και η Κολομβία μας δείχνει το δρόμο.

Bret Stephens

Απόδοση: S.A.

Πηγή: nytimes.com

Διαβάστε περισσότερα