"Διπλωματικό" επεισόδιο Τουρκίας-Γερμανίας εξαιτίας ενός κωμικού

15:58 12/4/2016 - Πηγή: Antinews

Στην Τουρκία, η αδυναμία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να δεχτεί ένα αστείο δεν αποτελεί είδηση. Αλλά το να ζητά η τουρκική κυβέρνηση τη δίωξη ενός γερμανού κωμικού επειδή παρουσίασε ένα σατιρικό ποίημα για τον τούρκο πρόεδρο, σίγουρα αποτελεί είδηση στη Γερμανία.

Λίγο μετά την περιβόητη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας για το προσφυγικό, μία σειρά έχει προκαλέσει συζήτηση για τα όρια της ελευθερίας του λόγου στη Γερμανία. Εγείρει επίσης ερωτήματα κατά πόσον η Ευρώπη εξαρτάται από τις διαθέσεις του ισχυρού Τούρκου προέδρου, ο οποίος τελευταία ασχολείται εκτενώς με την… καταστολή όσων τουρκικών μέσων ενημέρωσης

είναι εναντίον του.

Σε ένα σύντομο βίντεο από ένα πρόγραμμα που προβλήθηκε αργά το βράδυ στο γερμανικό κρατικό δίκτυο ZDF, στο τέλος του περασμένου μήνα, ο κωμικός Γιαν Μπόμερμαν κάθεται μπροστά από μια τουρκική σημαία κάτω από ένα μικρό, καδραρισμένο πορτρέτο του Ερντογάν, διαβάζοντας ένα ποίημα που κατηγορεί τον πρόεδρο της Τουρκίας, μεταξύ άλλων, ότι "καταστέλλει τις μειονότητες, κλοτσά τους Κούρδους και χαστουκίζει τους Χριστιανούς, ενώ παρακολουθεί παιδικό πορνό".

Η σκηνή μεταδόθηκε λίγο αφού έγινε γνωστό ότι η Τουρκία είχε ζητήσει τη διαγραφή ενός άλλου σατιρικού τραγουδιού από το γερμανικό σατιρικό σόου EXTRA3, και το ποίημα του Μπόμερμαν είχε σκόπιμα διαμορφωθεί για να δοκιμάσει τα όρια της σάτιρας. Καθ 'όλη την ανάγνωση του, ο κωμικός δέχεται συμβουλές από έναν "δικηγόρο των μέσων ενημέρωσης", που του λέει ότι αυτό είναι ακριβώς το είδος των πραγμάτων που δεν χαρακτηρίζονται ως σάτιρα. "Τι θα μπορούσε να συμβεί τώρα;" ρωτά ο Μπόμερμαν μετά την ολοκλήρωση του ποιήματος. "Πιθανώς θα το βγάλουν από την ιστοσελίδα τους" του λέει ο άνθρωπος που κάθεται δίπλα του. Το οποίο και έγινε, καθώς το γερμανικό κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο εξηγεί ότι η παράσταση "το σόου δεν ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του ZDF για την ποιότητα των προγραμμάτων σάτιρας".

Στις 6 Απριλίου, όπως έγινε γνωστό, ο εισαγγελέας της Γερμανίας ερευνούσε τον Μπόμερμαν για παραβίαση του άρθρου 103 του ποινικού κώδικα (που ελάχιστα χρησιμοποιείται), το οποίο αφορά την προσβολή ξένων οργάνων ή εκπροσώπων ξένων κρατών. Στη χειρότερη περίπτωση, ο κωμικός αντιμετωπίζει ποινή φυλάκισης μέχρι και τρία χρόνια - αν και μέχρις ότου η τουρκική κυβέρνηση να καταθέσει επίσημο αίτημα για δίωξη του Μπόμερμαν, ελάχιστοι θεωρούν ότι η υπόθεση θα προχωρήσει.

Προφανώς, προκειμένου να προσπαθήσει να κατευνάσει την τουρκική κυβέρνηση και να την αποθαρρύνει από τα να προσφύγει σε νομικά μέσα, η Μέρκελ είπε στον πρωθυπουργό της Τουρκίας, Αχμέτ Νταβούτογλου, ότι το ποίημα ήταν ένα "σκόπιμα προσβλητικό κείμενο" το οποίο προσωπικά αποδοκιμάζει. Όμως, η τουρκική κυβέρνηση φαίνεται να ερμήνευσε τα σχόλιά της ως μια πρόσκληση.

Σύμφωνα με το περιοδικό Spiegel, το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών, το Υπουργείο Δικαιοσύνης και το γραφείο της Μέρκελ συνομιλούν για το πώς να ανταποκριθούν στο αίτημα της Τουρκίας. Ο εκπρόσωπος της Μέρκελ Στέφεν Ζάιμπερτ δήλωσε ότι η απόφαση θα ληφθεί μέσα σε λίγες μέρες.

Η υπόθεση έχει διχάσει τη γερμανική κοινή γνώμη. Ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου ΜΜΕ Αξελ Σπρίνκγερ, εκδότης του εμπορικού ταμπλόιντ Bild, απηύθυνε έκκληση για αλληλεγγύη προς τον Μπόμερμαν. Σε ένα άρθρο γνώμης στην Die Welt, ο Ματίας Ντόπφνερ εξήρε το ποίημα ως μια επιτυχημένη προσπάθεια "να μας κάνει να σκεφτούμε για το πώς μια κοινωνία ασχολείται με τη σάτιρα - και, το πιο σημαντικό, την μη ανοχή στη σάτιρα από τους μη-δημοκράτες".

Ο βετεράνος Γερμανός κωμικός Ντίτερ Χαλερβόρντεν ηχογράφησε ένα τραγούδι προς υποστήριξη του Μπόμερμαν με τίτλο "Ερντογάν, κάνε μου μήνυση". Οι υπερασπιστές του λένε ότι η ποίηση που έχει σχεδιαστεί για να προσβάλει -στα γερμανικά χρησιμοποιείται ο όρος "Schmähgedicht"- έχει μια ιστορία που φτάνει πολλούς αιώνες πίσω, σε κλασικούς συγγραφείς όπως ο Κικέρων ή ο Γιουβενάλης.

Οι επικριτές απορρίπτουν τον Μπόμερμαν, ως κάποιον που επιζητά την προσοχή. "Υπάρχει μια διαφορά μεταξύ του να κοροϊδεύεις μόνος σου ή να κοροϊδεύεις άλλους ανθρώπους», έγραψε ο αρθρογράφος Γκέορκ Ντίεζ στην ιστοσελίδα του Der Spiegel. "Είναι ζήτημα εξουσίας, στυλ και ευαισθησίας - και στο ποίημά του ο Μπόμερμαν χρησιμοποιεί χονδροειδές χιούμορ". Ένας άλλος δημοσιογράφος κατηγόρησε τον κωμικό για ρατσισμό.

Σε συνέντευξη Τύπου της κυβέρνησης τη Δευτέρα, ο Ζάιμπερτ δήλωσε ότι η Μέρκελ θέλησε να καταστήσει απολύτως σαφές ότι η ελευθερία του λόγου ήταν "φυσικά το ύψιστο αγαθό", ανεξάρτητα από το αν αυτή θεωρείται ένα σατιρικό κομμάτι "καλόγουστο ή κακόγουστο". Αλλά ανώτερα στελέχη στο κόμμα της Μέρκελ ήταν κατηγορηματικά επί του θέματος. "Σε μια συνταγματική δημοκρατία, πρέπει όλοι να τηρούμε τους κανόνες, και ένας από αυτούς τους κανόνες είναι ότι το να προσβάλλεις αρχηγούς ξένων κρατών τιμωρείται από το νόμο" δήλωσε ο γενικός γραμματέας του CDU, Πέτερ Τάουμπερ, σε μια συνέντευξη στο ειδησεογραφικό κανάλι NTV.

Για τον Μπόμερμαν, ο οποίος έχει κερδίσει πολλούς νέους θαυμαστές από το ακραίο σόου του Neo Magazin, δεν είναι η πρώτη φορά που έχει "προβλήματα". Τον Μάρτιο του 2015 προκάλεσε διαμάχη με τον ισχυρισμό ότι είχε επεξεργαστεί ψηφιακά ένα βίντεο στο οποίο ο τότε υπουργός Οικονομικών στην Ελλάδα Γιάννης Βαρουφάκης φάνηκε να δείχνει το μεσαίο δάχτυλο στον ελληνικό λαό. Αργότερα προέκυψε ότι το βίντεο ήταν πραγματικό και η "εισαγωγή" του Μπόμερμανγκ ήταν μια σάτιρα για την φρενήρη συζήτηση στα μέσα ενημέρωσης σχετικά με την ελληνική κρίση χρέους.

theguardian.com

Διαβάστε περισσότερα