«Δολοφόνησαν οι Σαουδάραβες τον Τζαμάλ Κασόγκι;»

17:04 9/10/2018 - Πηγή: Antinews

Της Robin Wright (*)

Την τελευταία φορά που μίλησα με τον Τζαμάλ Κασόγκι, τον περασμένο Αύγουστο, ανησυχούσε για τη ζωή του. Ο Σαουδάραβας διαφωνών, ένας 59χρονος πρώην δημοσιογράφος και κυβερνητικός σύμβουλος, ήταν πεισμένος ότι η νέα ηγεσία του Βασιλείου ήθελε να τον σκοτώσει. «Φυσικά και θα ήθελαν να με βγάλουν από τη μέση», μου είπε. Μου το είχε πει και παλιότερα, αλλά βρισκόταν ήδη εξόριστος στην Ουάσινγκτον για ένα χρόνο και νόμιζα ότι

υπερέβαλλε.

Την περασμένη Τρίτη πήγε στο σαουδαραβικό προξενείο της Κων/πολης για να κάνει τα χαρτιά του που πιστοποιούσαν το διαζύγιό του ώστε να μπορέσει να ξαναπαντρευτεί. Η μνηστή του τον περίμενε έξω για έντεκα ώρες, αλλά δεν εμφανίστηκε ποτέ. Ο Γιασίν Ακτάι, σύμβουλος του προέδρου Ερντογάν, εξέφρασε την πεποίθηση της κυβέρνησής του ότι ο Κασόγκι δολοφονήθηκε μέσα στο προξενείο και ότι στην εξαφάνισή του ενεπλάκησαν δεκαπέντε Σαουδάραβες. Ο Τουράν Κισλακτσί, επικεφαλής της Ενωσης Τουρκοαραβικών Μέσων Ενημέρωσης, δήλωσε ότι ο Κασόγκι δολοφονήθηκε με βάρβαρο τρόπο και στη συνέχεια τεμαχίστηκε.

Ο Κασόγκι υπήρξε μια πολύ σημαντική φωνή στο Βασίλειο. Τον ξέρω εδώ και δεκαετίες. Ηταν πιστός στη βασιλεία και αποτελούσε για τους ξένους δημοσιογράφους ένα πολύτιμο σημείο αναφοράς για να καταλάβουν πώς σκέφτονταν οι βασιλείς. Πρώην διευθυντής της σαουδαραβικές εφημερίδας Al Watan και ενός καναλιού, άρχισε να αναπτύσσει κριτική στάση απέναντι στην κυβέρνηση και τον Ιούνιο του 2017 αποφάσισε να φύγει. Ακόμη και από την εξορία, εξακολουθούσε να επηρεάζει τις εξελίξεις, καθώς τον ακολουθούσαν 1,7 εκατομμύριο άνθρωποι στο Twitter, αρθρογραφούσε τακτικά στην Washington Post και εμφανιζόταν στην τηλεόραση.

Η εξαφάνισή του συνδέεται με την ουσιαστική ανάληψη της εξουσίας από τον 33χρονο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, γνωστότερο ως MBS, τον Ιούνιο του 2017. Ο μπιν Σαλμάν υποσχέθηκε μεταρρυθμίσεις, αλλά η διακυβέρνησή του είναι όλο και πιο σκληρή: μαζικές συλλήψεις επιχειρηματιών και θανατικές ποινές εναντίον ακτιβιστών και μετριοπαθών ιερωμένων. «Η υπόθεση Κασόγκι δείχνει ότι οι Σαουδάραβες δεν κρατούν πλέον ούτε τα προσχήματα», μου είπε η Σάρα Λι Γουίτσον, διευθύντρια του Human Rights Watch στη Μέση Ανατολή.

Τον περασμένο Μάιο, και ενώ το Βασίλειο ισχυριζόταν ότι διευρύνει τα δικαιώματα των γυναικών επιτρέποντάς τους να οδηγούν, συνελήφθη η ακτιβίστρια Λουζέν αλ-Χατλούλ που είχε καταταγεί τρίτη μεταξύ των 100 γυναικών με τη μεγαλύτερη επιρροή στον αραβικό κόσμο (και είχε αγωνιστεί υπέρ του δικαιώματος των γυναικών να οδηγούν). Θύμα απαγωγής έπεσε στο Λονδίνο και ο Γκανέμ αλ-Ντοσάρι, γνωστός για τα σατιρικά του βίντεο στο YοuTube με τα οποία επικρίνει τη σαουδαραβική βασιλική οικογένεια.

Όλα αυτά δείχνουν τον «κανταφικό» χαρακτήρα της διακυβέρνησης του MBS, λέει η Γουίτσον. Το μήνυμά του προς τους Σαουδάραβες μέσα κι έξω από τη χώρα είναι ότι καλύτερα να μη μιλούν γιατί δεν είναι ασφαλείς πουθενά.

Σε συνέντευξή του στο Bloomberg, ο μπιν Σαλμάν διέψευσε ότι ο Κασόγκι απήχθη και ισχυρίστηκε ότι βγήκε από το προξενείο μερικά λεπτά ή μια ώρα αφότου μπήκε. «Η τουρκική κυβέρνηση μπορεί να ερευνήσει το προξενείο. Δεν έχουμε τίποτα να κρύψουμε», δήλωσε.

Τέσσερις ημέρες μετά την εξαφάνιση του Κασόγκι, ο γενικός πρόξενος της Σαουδικής Αραβίας στην Κων/πολη Μοχάμεντ αλ-Οταϊμπί ξενάγησε δημοσιογράφους του Reuters στο εξαώροφο κτίριο, ανοίγοντας ντουλάπες και πόρτες για να αποδείξει ότι ο Κασόγκι δεν ήταν εκεί. Σύμφωνα με ειδικούς για τη Σαουδική Αραβία, όμως, όλα αυτά εντάσσονται σε μια εκστρατεία τρομοκράτησης και φίμωσης κάθε κριτικής φωνής.

Ο πρίγκιπας διάδοχος δεν δείχνει καμιά ανοχή απέναντι στους επικριτές του, μου είπε ο Κασόγκι τον περασμένο Αύγουστο. Η διακυβέρνησή του είναι πιο αυταρχική από εκείνες και των έξι βασιλέων που διοίκησαν το βασίλειο μετά τον θάνατο του Ιμπν Σαούντ, ιδρυτή της σύγχρονης Σαουδικής Αραβίας, το 1953.

Όταν μιλήσαμε τον περασμένο Νοέμβριο, ο Κασόγκι συνέκρινε τη σαουδαραβική μοναρχία με την ιρανική θεοκρατία. Από τότε που ο πατέρας του έγινε βασιλιάς, το 2015, ο MBS εδραίωσε την εξουσία του σε πέντε βασικούς θεσμούς, καθώς υπηρέτησε ως υπουργός Εξωτερικών, επικεφαλής ενός νέου οικονομικού συμβουλίου και πρόεδρος του βασιλικού δικαστηρίου. «Εργάστηκα για την κυβέρνηση για τέσσερα ή πέντε χρόνια», μου είπε ο Κασόγκι. «Δεν μου πέρασε ποτέ από το μυαλό ότι θα με συλλάμβαναν. Κι ύστερα σκέφτηκα ότι μπορεί και να συμβεί. Και έφυγα».

Σε ένα από τα πρώτα του άρθρα στην Washington Post, τον Σεπτέμβριο του 2017, έγραψε ότι του πήρε πολύ καιρό για να αμφισβητήσει την κυβέρνησή του. «Όταν μερικοί φίλοι μου συνελήφθησαν πριν από λίγα χρόνια, δεν είπα τίποτα», έγραψε. «Δεν ήθελα να χάσω τη δουλειά μου ή την ελευθερία μου. Ανησυχούσα για την οικογένειά μου. Αλλά τώρα έκανα μια διαφορετική επιλογή. Αφησα το σπίτι μου, τη οικογένειά μου και τη δουλειά μου, και υψώνω τη φωνή μου. Αν δεν το έκανα θα πρόδιδα όσους σαπίζουν στη φυλακή. Μπορώ να μιλήσω, ενώ πολλοί δεν μπορούν. Θέλω να ξέρετε ότι η Σαουδική Αραβία δεν ήταν πάντα όπως είναι σήμερα. Εμείς οι Σαουδάραβες αξίζουμε καλύτερη τύχη».

(*) Η Ρόμπιν Ράιτ συνεργάζεται με το περιοδικό New Yorker από το 1988

Πηγές: The New Yorker-ΑΠΕ-ΜΠΕ

Διαβάστε περισσότερα