Είκοσι δισεκατομμύρια πλανήτες σαν τη Γη;

17:48 5/11/2013 - Πηγή: Antinews

Μια νέα εκτίμηση σχετικά με πλανήτες σαν την Γη στο Γαλαξία μας δίνει πολλές ελπίδες για την ύπαρξη εξωγήινης ζωής.

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Kepler το οποίο συνεχίζει ασταμάτητα την ανακάλυψη εξωπλανητών έχει επάξια τιμηθεί για μερικές από τις πιο δραματικές ανακαλύψεις του: ένας κόσμος με δύο ήλιους, για παράδειγμα, ένας πλανήτης μισοτυλιγμένος στα σύννεφα, ένας πλανήτης του οποίου το μέγεθος και η σύνθεση μοιάζουν με αυτά της Γης. Αλλά το διαστημόπλοιο είναι κατά κάποιο τρόπο μια πολύ πεζή μηχανή – ένα ρομπότ

που απογράφει ό,τι υπάρχει στον χώρο, μετρώντας πόσα αστέρια, εκτός από τα δικά μας, υπάρχουν στον πλανήτη. Ως αποδέκτης απογραφής, ωστόσο, πρέπει να βγάζει αρκετά περίτεχνα συμπεράσματα.

Δεν είναι δυνατόν να ανιχνεύσει και να μετρήσει κάθε πλανήτη στο Γαλαξία μας, όπως είναι αδύνατον να κάνεις χειραψία με κάθε πρόσωπο που ζει στις ΗΠΑ. Και στις δύο περιπτώσεις, ένα είδος στατιστικής δειγματοληψίας συχνά αρκεί. Όταν γνωρίζεις αρκετά για τα περισσότερα από τα άτομα που ζουν σε κάθε πόλη, νομό ή κράτος, μπορείς να βγάλεις ακριβή συμπεράσματα για τους υπόλοιπους. Το ίδιο ισχύει και στο χώρο, όπου ο Kepler προσπαθεί να καθορίσει τη συχνότητα ορισμένων τύπων εξωπλανητών. Πόσα αστέρια φιλοξενούν κόσμους στο μέγεθος του Δία; Πόσοι στο μέγεθος του Ποσειδώνα; Και, το πιο κρίσιμο για την αναζήτηση εξωγήινης ζωής, πόσοι πλανήτες στο μέγεθος της Γης είναι σε τροχιά με τις κατοικήσιμες ζώνες των αστεριών τους, με περιοχές στις οποίες οι θερμοκρασίες μπορούν να φιλοξενήσουν ζωντανά πλάσματα;

Ο Κepler έχει κάνει προόδους σε αυτό το ζήτημα, αφότου η έρευνα ξεκίνησε το 2009, αλλά μια νέα έκθεση των Πρακτικών της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών έχει ωθήσει τους επιστήμονες να κάνουν ένα γιγαντιαίο βήμα προς την τελική απάντηση. Σύμφωνα με τη νέα ανάλυση, ένα σημαντικό ποσοστό 22 % αστεριών που μοιάζουν με τον Ήλιο έχουν πλανήτες περίπου στο μέγεθος της Γης στις κατοικήσιμες ζώνες τους. Αυτό προσθέτει μέχρι περίπου 20 δισεκατομμύρια πλανήτες στο γαλαξία μας και μόνο, λέει ο επικεφαλής της έρευνας Erik Petigura, του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας Berkeley. Αυτό με τη σειρά του σημαίνει ότι ένας κόσμος σαν τη Γη είναι πιθανόν να υπάρχει μόλις 12 έτη φωτός πιο μακριά και ότι το μητρικό του άστρο είναι ορατό με γυμνό μάτι. «Είναι πραγματικά εκπληκτικό όταν το σκέφτεσαι» σχολιάζει ο Petigura.

Δεν είναι απλά εκπληκτικό, όμως: είναι ζωτικής σημασίας για την έρευνα για τη ζωή. Αν το κλάσμα των άστρων με φιλικές προς τη ζωή Γαίες ήταν πολύ μικρότερο (πριν από λίγα χρόνια, λέει ο Petigura, μερικές εκτιμήσεις το έδιναν μόλις 0.0001 %), η κοντινότερη θα μπορούσε εύκολα να είναι πολύ μακριά για να μελετηθούν τα σημάδια της βιολογικής δραστηριότητας, ακόμα και με τα πιο προηγμένα τηλεσκόπια σήμερα. Αν όμως υπάρχει μία σχεδόν δίπλα μας, όπως δείχνει η νέα μελέτη, αυτό το είδος απομακρυσμένης ανάλυσης θα πρέπει να είναι σχετικά εύκολο.

Η νέα εκτίμηση των πιθανά κατοικήσιμων πλανητών βασίζεται σε μια εντατική αναζήτηση μέσω της τεράστιας βάσης δεδομένων του Κέπλερ – αλλά όχι σε μια ολοκληρωμένη. Ο δορυφόρος έχει παρακολουθήσει περισσότερα από 150.000 αστέρια, ψάχνοντας για τη σχεδόν ανεπαίσθητη εξασθένιση που προκαλείται όταν ένας πλανήτης κινείται μπροστά από το μητρικό άστρο του. Πολλοί από αυτούς τους στόχους δεν μοιάζουν με τον ήλιο: είναι μικρότερα, πιο κόκκινα και πιο θαμπά αστέρια, γνωστά ως M-dwarfs. Οι αστρονόμοι γνωρίζουν ήδη ότι ορισμένοι M-dwarfs περιλαμβάνουν πλανήτες στο μέγεθος της Γης. Μια πρόσφατη μελέτη, στην πραγματικότητα, δείχνει ότι ο πλησιέστερος από αυτούς είναι περίπου 13 έτη φωτός μακριά.

Αλλά δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι οι πλανήτες γύρω από τους M-dwarfs θα μπορούσαν να είναι κατοικήσιμοι. Μεταξύ άλλων, οι πλανήτες διατηρούν πάντα την ίδια όψη προς τα αστέρια τους, όπως το φεγγάρι με τη Γη, που σημαίνει ότι η μία πλευρά θα μπορούσε να είναι πολύ θερμότερη από την άλλη. Έτσι, ο Petigura και οι συνεργάτες του περιόρισαν την αναζήτησή τους, όχι στον πλήρη κατάλογο στόχων του Κέπλερ, αλλά σε ένα υποσύνολο περίπου 40.000 αστεριών με εύρος από 0,7 έως 1,2 φορές το μέγεθος του ήλιου. Δεν είναι όλα τέλεια αντίγραφα του αστεριού μας, αλλά, λέει ο συν- συγγραφέας Geoff Marcy, «αν περνούσατε από δίπλα με ένα διαστημόπλοιο δεν θα καταλαβαίνατε τη διαφορά».

Στο τέλος, οι ερευνητές παρουσίασαν δέκα περίπου πλανήτες στο μέγεθος της Γης που περιβάλουν τα αστέρια τους σε μια απόσταση στην οποία το νερό θα μπορούσε να υπάρχει σε υγρή μορφή, κάτι που οι βιολόγοι πιστεύουν ότι είναι απαραίτητο για τη ζωή, τουλάχιστον για το είδος της ζωής που μπορούμε να φανταστούμε. Για να κάνουν το άλμα από τα δέκα στα 20 δις, οι αστρονόμοι έπρεπε να προεκταθούν. Για παράδειγμα, θα έπρεπε να λάβουν υπόψη το γεγονός ότι τους ξέφυγαν πολλοί πλανήτες στο μέγεθος της Γη, επειδή οι ​​τροχιές τους δεν έτυχε να τους φέρουν άμεσα μπροστά στα αστέρια τους.

Επίσης, συνειδητοποίησαν ότι μπορεί να έχασαν και ορισμένους από τους πλανήτες που πέρασαν μπροστά από τα αστέρια τους, επειδή τα σήματά τους ήταν πολύ αδύναμα για να βγουν από την οπτική στασιμότητα που απαιτεί η υψηλής ακρίβειας παρατήρηση. Έτσι, ο Petigura δημιούργησε ψεύτικους πλανήτες με αδύναμο σήμα και επισημαίνοντας πόσους έχασε το λογισμικό, μπορούσε να πει πόσοι πραγματικά πλανήτες είχαν διαφύγει κατά πάσα πιθανότητα της ανίχνευσης. Και, φυσικά, οι ερευνητές έπρεπε να συνυπολογίσουν από τα 150.000 αστέρια στο οπτικό πεδίο του Kepler ως τα 300 δις του Γαλαξία.

Στο σύνολό τους, οι προσαρμογές αυτές απέδωσαν τη νέα εκτίμηση των 20 δισεκατομμυρίων πλανητών. «Πρέπει να επισημάνω κάτι», λέει ο Petigura. «Αυτοί οι πλανήτες μοιάζουν στη Γη από την άποψη του μεγέθους τους και το ποσό της ενέργειας που λαμβάνουν από τα αστέρια τους. Δεν ξέρουμε αν έχουν βραχώδεις συνθέσεις, ωκεανούς, τεκτονικές πλάκες ή ζωή».

Για να δοθεί απάντηση στο απόλυτο ερώτημα αν υπάρχει ζωή πέρα από τη Γη, οι αστρονόμοι θα πρέπει να πάνε πέρα από τις στατιστικές για να εντοπίσουν μια πραγματική Γη- καθρέφτη στην κοσμική γειτονιά μας και στη συνέχεια να ελέγξουν την ατμόσφαιρα για αέρια όπως οξυγόνο και μεθάνιο, τα οποία θα μπορούσαν να αποκαλύπτουν βιολογική δραστηριότητα. Αυτές οι παρατηρήσεις θα χρειαστούν χρόνια. Αλλά τουλάχιστον ξέρουν ότι δεν ψάχνουν για κάτι τόσο σπάνιο. Ο Γαλαξίας μας είναι προφανώς γεμάτος με ωραίους πλανήτες στο μέγεθος της Γης. Και αν η φύση δεν είναι πολύ πιο παράλογη απ’ όσο φανταζόμαστε, σε κάποιους από αυτούς τουλάχιστον θα υπάρχει ζωή.

Μεταλλεία στο διάστημα

Κανείς δεν πληρώνει για κάτι που είναι μόνο χρήσιμο. Το χρήμα βγαίνει από πράγματα που είναι και χρήσιμα και σπάνια. Η σχιστολιθική επανάσταση, για παράδειγμα, έχει βάλει τις ΗΠΑ σε τροχιά ενεργειακής αυτάρκειας κι έχει τονώσει την αμερικανική μεταποίηση αλλά υπονόμευσε τις τιμές του φυσικού αερίου. Γι’ αυτό κι έχει κάτι το αυτοκαταστροφικό η επιθυμία να εξασφαλίσουμε πολύτιμα μέταλλα από το διάστημα, γράφουν οι Financial Times.

Τα κοιτάσματα πλατίνας τα οποία βρέθηκαν σε μετεωρίτες που έπεσαν στην Γη, υποδεικνύουν ότι ορισμένοι μεγάλοι αστεροειδείς (με διάμετρο 500 χλμ) που βρίσκονται στο διάστημα, ενδεχομένως να περιέχουν τα διπλάσια αποθέματα απ’όσα έχουμε εντοπίσει στον πλανήτη μας. Τα πιθανά αποθέματα σιδηρομεταλλεύματος μπορεί να είναι ακόμη μεγαλύτερα. Οι μεγάλες μεταλλευτικές, όπως η Rio Tinto, θα έπρεπε να τρέμουν στην σκέψη ότι μπορεί να έλθουν αυτά τα αποθέματα στον πλανήτη μας κάποια μέρα.

Και η προοπτική να γίνει κάτι τέτοιο δεν ανήκει αποκλειστικά στην σφαίρα του φανταστικού. Η Planetary Resources συγκεντρώνει κεφάλαια για να αναπτύξει τεχνολογίες εξορύξεων σε αστεροειδείς. Ο Larry Page, ο Eric Schmidt της Google καθώς και ο Richard Branson είναι επενδυτές. Μια άλλη εταιρία, η SpaceX, αναπτύσσει πύραυλο που θα εκτοξεύσει το 2014, με τον οποίο θα μειωθεί το κόστος μεταφοράς ενός κιλού εξοπλισμού προς το διάστημα στα 2.200 δολάρια –δηλαδή το ένα πέμπτο σε σύγκριση με την χρήση παραδοσιακών συστημάτων.

Ο οίκος Bernstein εκτιμά ότι το κόστος ανάπτυξης ενός διαστημικού ορυχείου θα είναι περίπου 150 δις δολάρια –όσο και το κόστος κατασκευής του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, η υποδομή του οποίου ζυγίζει σχεδόν 450 τόνους. Δεν είναι τρελό ποσό, αν σκεφτούμε ότι οι ΗΠΑ δαπανούν κάθε χρόνο 140 δις δολάρια στους κλάδους πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Σύμφωνα με χονδρικές εκτιμήσεις, ένας αστεροειδής πλάτους 8 μέτρων (του μεγέθους δηλαδή που η σημερινή αποστολή της Nasa θέλει να βάλει σε τροχιά γύρω από την σελήνη ως το 2030), θα περιέχει 5% πλατίνα ή 10 εκατομμύρια ουγκιές. Με τις σημερινές τιμές, θα αξίζει περίπου 14 δις δολάρια –μια μικρή αμοιβή σε σχέση με την κλίμακα της επένδυσης. Πολύ πιο σημαντικό όμως είναι ότι αυτό το μέγεθος αντιστοιχεί με 1,5 φορά την ετήσια προσφορά πλατίνας, όπως τονίζει η Bernstein. Ένα τέτοιο επίπεδο προσφοράς θα έστελνε στα τάρταρα την τιμή της πλατίνας. Κι αυτή, δεν είναι μια καλή επιχειρηματική πρόταση.

Η Planetary Resources δεν είναι η μόνη. Οι μεγάλες μεταλλευτικές που συνεχίζουν να επενδύουν στην αύξηση της προσφοράς σιδηρομεταλλεύματος, παρά τις προβλέψεις αποδυνάμωσης της ζήτησης, θα πρέπει να κάτσουν και να σκεφτούν την μεγάλη δύναμη που έχει η σπανιότητα.

time, ft