Ένα διδακτικό παράδειγμα από την λειτουργία της δημοκρατίας στην αρχαία Αθήνα

15:47 12/1/2012 - Πηγή: Antinews

Επειδή κάποια πράγματα έχουν τη σημασία τους και το κυριότερο δεν πρέπει να ξεχνάμε… Βέβαια, μερικά χρειάζεται να τα ξαναθυμηθούμε ή να τα μάθουμε αν δεν τα γνωρίζουμε. Η ιστορία μας έχει ιδιαίτερη σημασία και τα συμπεράσματα δικά σας.

Ο Φωκίων, ξυλουργός στο επάγγελμα συμμετείχε, εκπροσωπώντας τον Δήμο Κoλυττού (πέριξ των Πεζόδρομων σήμερα Αποστόλου Παύλου και Διονυσίου Αρεοπαγίτου) στην Εκκλησία του Δήμου όπως ο νόμος όριζε. Η Εκκλησία του Δήμου ήταν η κύρια δημοκρατική συνέλευση στην αρχαία Αθήνα, και

πραγματοποιούνταν στο λόφο της Πνύκας, στην Αγορά ή στο Θέατρο του Διονύσου. Κατά τον 5ο αιώνα π.Χ. έως και 43.000 Αθηναίοι πολίτες συμμετείχαν στη διαδικασία των αποφάσεων της Αθηναϊκής δημοκρατίας. Η συνέλευση ήταν αρμόδια για γενικά θέματα της πόλης, αλλά και για την κήρυξη του πολέμου, τις επιλογές στρατιωτικής στρατηγικής, και την εκλογή στρατηγών και άλλων ανώτερων αξιωματούχων. Κάθε πολίτης είχε τη δυνατότητα να μετέχει στις συνεδρίες, από το εικοστό έτος της ηλικίας του, οπότε είχαν λήξει οι διετείς στρατιωτικές του υποχρεώσεις. Έτσι και ο Φωκίωνας όταν «αποστρατεύτηκε» θέλησε και εκείνος να μετάσχει στα κοινά της πόλης του. Κάθε πολίτης είχε δικαίωμα να ζητήσει τον λόγο, για να κάμει παρατηρήσεις (για να είναι απαραβίαστος ο ομιλητής φορούσε στο κεφάλι του στεφάνι από μυρτιά, όπως φαίνεται από την Αττική κωμωδία). Αυτά όλα ίσως σας είναι γνωστά. Αυτό όμως που αξίζει να επισημανθεί και γι αυτό άλλωστε ο πρόλογος, έχει να κάνει με την παρέμβαση που είχε δικαίωμα να κάνει ο Αθηναίος πολίτης.

Εκείνος λοιπόν που θα πρότεινε οτιδήποτε, έπρεπε να έχει συνείδηση της ευθύνης του και να προσέχει πολύ τις εισηγήσεις του, εφόσον μπορούσε με τους λόγους του να παρασύρει τον δήμο…! Γι’ αυτό στα ψηφίσματα γινόταν μνεία του ονόματος εκείνου που είχε κάμει την πρόταση για το θέμα («ο τάδε είπεν»), οπότε ήταν δυνατόν, αργότερα, αν η εισήγησή του δεν ήταν σωστή, να τιμωρηθεί.

Σκληρές ήταν οι τιμωρίες που επιβάλλονταν σε εκείνους που επιχειρούσαν να εκμεταλλευθούν το δικαίωμα του λόγου, που με γενναιοδωρία προσέφερε ή δημοκρατία, για να επιτύχουν αποφάσεις αντίθετες προς το κρατικό συμφέρον. Έτσι ο Φωκίων πρότεινε πρόσωπο από τον Δήμο του για τη θέση ενός από τους δέκα άρχοντες. Όμως, μετά από μήνες, αποδείχθηκε ότι ο «άρχοντας» έκανε καταχρήσεις, ζημιώνοντας την πόλη. Και έτσι, συνελήφθη και φυλακίσθηκε. Οι στρατιώτες (κυρίως Σκύθες τοξότες ή σκλάβοι που εκτελούσαν αστυνομικά καθήκοντα) πήγαν μια ωραία πρωία στο ξυλουργείο του Φωκίωνα και τον συνέλαβαν. Ποινή: εξορία.

Φανταστείτε λοιπόν πως λειτουργούσε εκείνη η Δημοκρατία, όταν τιμωρούσε και εκείνους που πρότειναν τον διορισμό κάποιου. Για τα σημερινά δεδομένα τα σχόλια δικά σας…!

Τ.Κ.