Ένας κωμικός, Πρόεδρος της Γουατεμάλας

19:39 2/11/2015 - Πηγή: Antinews

Οι ψηφοφόροι της χώρας ξέρουν πώς να ανατρέπουν ανεπιθύμητους ηγέτες μέσω της διαμαρτυρίας, γράφει ο Ντάνιελ Λάνσμπεργκ-Ροντρίγκες.

Απογοητευμένοι από τους γνωστούς δαίμονες, οι πολίτες της Γουατεμάλας επέλεξαν έναν δαίμονα που δεν γνωρίζουν. Οι δημοφιλείς κωμικές εκπομπές του Τζίμι Μοράλες – που φέρνουν περισσότερο στα λαϊκά θέματα του Μπένι Χιλ παρά σε αυτά του Τζον Στιούαρτ- τον έχουν κάνει πασίγνωστο. Αλλά ο άνθρωπος πίσω από τα πολλά πρόσωπα (συνήθιζε να κάνει σόου βαμμένος με μαύρη μπογιά και αφροαμερικάνικη αφάνα) είναι ελάχιστα γνωστός. Η ταχεία ανέλιξή του από

περιθωριακός υποψήφιος στον εκλεγέντα Πρόεδρο το έχει αλλάξει ελάχιστα αυτό.

Εκτός από μία άκαρπη δημαρχιακή εκστρατεία, δεν έχει κανένα πολιτικό παρελθόν. Αυτό έγινε το μεγαλύτερο προσόν του, όταν, μετά από ένα σκάνδαλο διαφθοράς και μήνες λαϊκών διαμαρτυριών, ο Ότο Πέρες Μολίνα, ο φερόμενος ως διεφθαρμένος προκάτοχός του, παραιτήθηκε κοντά στο τέλος της θητείας του. Η απόσταση του Μοράλες από τη δημιουργία, σε συνδυασμό με το σύνθημα του («Ούτε διεφθαρμένος, ούτε κλέφτης»), είχε απήχηση.

Ευλογημένος με τη γοητεία και το ταλέντο για ψιλοκουβέντα, έχει μια αμεσότητα στις δηλώσεις του, αλλά, αν το προσέξεις, δεν μεταφέρει τίποτα επί της ουσίας. Δεν είναι κενός περιεχομένου: έχει ένα πτυχίο στη διοίκηση επιχειρήσεων και μάστερ στην επικοινωνία. Απλώς προτιμά να εστιάσει την προσοχή του στο πόσο διαφορετικός είναι και όχι στο τι θα κάνει (ή, κυρίως, πώς θα το κάνει).

Όντας προϊόν της συχνά παραμελημένης εργατικής τάξης της Γουατεμάλας, ο Μοράλες ανατράφηκε από μια χήρα μητέρα. Σαν παιδί, πουλούσε μπανάνες και χρησιμοποιημένα ρούχα σε τοπικές αγορές. Πιστεύει στον ευαγγελικό Προτεσταντισμό και σε ένα αντίστοιχο σύνολο κοινωνικά συντηρητικών πεποιθήσεων. Είναι αντίθετος στην άμβλωση και στον γάμο ατόμων του ιδίου φύλου, αυτοχαρακτηρίζεται εθνικιστής και υποστηρίζει τη θανατική ποινή.

Αυτή η συντηρητική γραμμή, μαζί με τους ιστορικούς δεσμούς του κόμματός του (το Εθνικό Μέτωπο Σύγκλισης) με το στρατό (που παρά τις αγριότητες τους 36ετούς εμφυλίου πολέμου παραμένει σεβαστός σε πολλές πλευρές), συγκέντρωσε την υποστήριξη ακόμη και από τους ηγέτες των επιχειρήσεων που κανονικά δεν θα εμπιστεύονταν ένα αουτσάιντερ με λαϊκιστικές αποχρώσεις. Εν τω μεταξύ, οι αόριστες υποσχέσεις του να αποκαταστήσει την εθνική «τιμή» και να δώσει τέλος στη διαφθορά έχουν κερδίσει τους απλούς ψηφοφόρους, οι οποίοι διαφορετικά μπορεί να απέφευγαν να εμπλακούν σε τέτοιες αντιδραστικές συζητήσεις.

Ωστόσο, έχοντας κερδίσει το βραβείο του, ο μυστηριώδης κύριος Μοράλες πρέπει να δείξει ποιος είναι. Γρήγορα. Η Γουατεμάλα αντιμετωπίζει ένα ευρύ σκάνδαλο διαφθοράς, την κατάρρευση της οικονομίας της, μια κρίση που προκλήθηκε από την μεγάλη μετανάστευση στις ΗΠΑ, τη ραγδαία αύξηση της εγκληματικότητας και την ανεξέλεγκτη πολιτική δυσαρέσκεια - και τώρα ο λαός μόλις ανακάλυψε ότι μπορεί να ανατρέψει έναν ανεπιθύμητο πρόεδρο μέσω της διαμαρτυρίας. Η Διεθνής Επιτροπή για την Ατιμωρησία στη Γουατεμάλα (CICIG), το σώμα υπό την αιγίδα του ΟΗΕ που ερευνά την πρώην κυβέρνηση, προσθέτει αξιοπιστία στις προσπάθειες καταπολέμησης της διαφθοράς. Για να παραμείνει αποτελεσματική, ωστόσο, θα απαιτηθεί η θεσμική συνεργασία, όπως και η θέληση του προέδρου.

Ο Μοράλες επωφελείται από την αυτονομία που έχει εξαιτίας κάποιων χαρισμάτων. Ωστόσο, οι επιθέσεις του στο status quo και η έλλειψη ενδιαφέροντος να συμφωνήσει με τους πολιτικούς του αντιπάλους ή τους ηγέτες των επιχειρήσεων θα μπορούσαν να τον επιβαρύνουν. Έχει υποσχεθεί πολλά στους υποστηρικτές του και οι προσδοκίες είναι υψηλές. Ωστόσο, το κόμμα του, τού παραδίδει μόνο το 7 τοις εκατό του Κογκρέσου και καμία από τις ισχυρές δημαρχίες του έθνους. Εν τω μεταξύ, ο ίδιος δεν έχει επιρροή στο δικαστικό σώμα και στη δημόσια διοίκηση.

Οι παγίδες της προεδρικής απομόνωσης είναι πολύ γνωστές στους πολίτες της Γουατεμάλας. Το 1991, ο Χόρχε Σεράνο επίσης εξελέγη πρόεδρος σε μια δύσκολη περίοδο, με την υπόσχεση να εξαλείψει τη διαφθορά. Όντας άλλος ένας ηθικός Προτεστάντης, κι αυτός προερχόταν από ένα ξένο κόμμα με ελάχιστη εκπροσώπηση στο Κογκρέσο, προώθησε μια φιλόδοξη ατζέντα και κατέληξε να παρεμποδίζεται σε κάθε του βήμα. Το αποτέλεσμα ήταν μια κρίση, κατά την οποία σύντομα διέλυσε το εχθρικό Κογκρέσο και το Ανώτατο Δικαστήριο και στη συνέχεια ανατράπηκε από μαζικές διαμαρτυρίες και κατέφυγε στον Παναμά.

Την περασμένη εβδομάδα ο Σεράνο, που παραμένει στον Παναμά, έστειλε στον Μοράλες κάποιες συμβουλές. «Δεν υπάρχει πλεονέκτημα από την αμφιβολία: κανένας μήνας του μέλιτος», έγραψε. «Οι άνθρωποι απαιτούν λύσεις και δράσεις από την πρώτη μέρα και θα παρακολουθούν». Ο νέος πρόεδρος καλά θα κάνει να ακούσει.

www.ft.com

Διαβάστε περισσότερα