Ευρωομόλογο: διέξοδος εκτόνωσης ή γερμανική επέλαση;

11:11 23/11/2011 - Πηγή: Antinews

Τις τελευταίες ώρες επανήλθε στη συζήτηση το ενδεχόμενο έκδοσης ευρωομολόγου, το οποίο είχε επανειλημμένα αποκλειστεί προηγουμένως από τη Μέρκελ. Δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι η συζήτηση αυτή θα τελεσφορήσει. Αλλά ακόμα και αν οδηγήσει σε συμφωνία, το πιο πιθανό είναι πως το ευρωομόλογο θα συνοδευτεί από δυσβάστακτους αποικιακούς όρους για όλες τις περιφερειακές χώρες.

Η Γερμανία είναι η κατεξοχήν ωφελημένη από το οικοδόμημα της Ε.Ε. και την ευρωζώνη, αποκομίζοντας (μαζί με άλλες χώρες, όπως Αυστρία,

Ολλανδία, Φινλανδία) τεράστια κέρδη από την ενιαία αγορά και το σκληρό κοινό νόμισμα, με συνέπεια ελλείμματα και σώρευση χρεών στους υπόλοιπους. Τώρα που ξέσπασε κρίση χρέους στην περιφέρεια της Ευρωζώνης, ήταν φανερό ότι έφτασε η ώρα της αναδιανομής, προκειμένου το οικοδόμημα να πάψει να κλυδωνίζεται. Η Γερμανία μέχρι πρόσφατα αρνούνταν πεισματικά να αναδιανείμει, με οποιαδήποτε μορφή, μέρος των κερδών της. Τώρα, όμως, που η κρίση εξαπλώνεται και απειλεί ακόμα και τον πυρήνα της ευρωζώνης (Ιταλία, Ισπανία και μετά Γαλλία), οι πιέσεις για ανάληψη δράσης έχουν ενταθεί, με αποτέλεσμα το ευρωομόλογο να επανέλθει ως επιλογή

Η έκδοση ευρωομολόγου σημαίνει πρακτικά ότι τα κράτη – μέλη της ευρωζώνης θα δανείζονται από κοινού και όχι το καθένα ξεχωριστά. Το κοινό ευρωπαϊκό ομόλογο θα έχει μικρότερο επιτόκιο, από αυτό που πληρώνουν χώρες όπως Ελλάδα και Πορτογαλία, αλλά υψηλότερο από αυτό που πληρώνουν χώρες όπως Γερμανία και Ολλανδία. Στην ουσία δηλαδή οι βόρειες χώρες (Γερμανία κλπ) θα επομιστούν ένα μέρος της χρηματοδότησης του ελλείμματος των υπερχρεωμένων χωρών (Ελλάδα, Πορτογαλία, κλπ) και οι τελευταίες θα απαλλαγούν από ένα μέρος του τοκογλυφικού επιτοκίου.

Όμως το θέμα του ευρωομολόγου δεν είναι τόσο απλό. Καταρχάς, για να εκδοθεί ευρωομόλογο, απαραιτήτως πρέπει να τροποποιηθεί το άρθρο 125 της Συνθήκης της Λισσαβόνας, κατά το οποίο «αποκλειστικά τα κράτη μέλη διασφαλίζουν τις χρηματο-πιστωτικές δεσμεύσεις τους». Η μόνη περίπτωση να μη χρειαστεί αναθεώρηση της Συνθήκης είναι να προκριθεί το μοντέλο της κυκλοφορίας ευρωομολόγων με παράλληλη κυκλοφορία κρατικών ομολόγων από κάποια μέλη της ευρωζώνης. Στα ευρωομόλογα αυτά κάθε κράτος θα συνεισφέρει με τις εγγυήσεις του, στο ποσοστό όμως με το οποίο μετέχει στο κεφάλαιο του κάθε ευρωομολόγου. Το αποτέλεσμα θα είναι τα μέλη της ευρωζώνης με πολύ υψηλά επιτόκια στα κρατικά ομόλογά τους, όπως η Ελλάδα, να επωφελούνται σαφώς λιγότερο. Έτσι, και το μοντέλο αυτό είναι περιορισμένης αποτελεσματικότητας.

Συνολικά, η έκδοση ευρωομολόγου ίσως να λειτουργούσε προσωρινά εκτονωτικά για την κρίση χρέους, αν και ουσιαστικά δε θα ανέστρεφε μακροπρόθεσμα την πορεία της κρίσης χρέους, διότι δε θα έθιγε τις βασικές αδυναμίες της εκτρωματικής ευρωζώνης. Το βασικότερο πρόβλημα, όμως, είναι ότι η Γερμανία και οι συνοδοιπόροι της, προκειμένου να συναινέσουν στο ευρωομόλογο, επιδιώκουν τη λεγόμενη «ευρωπαϊκή διακυβέρνηση». Δηλαδή, αφενός την πλήρη εκχώρηση εθνικής κυριαρχίας στα όργανα της Ε.Ε. και αφετ