Φιλελευθερισμός - Μαρξισμός: Δυο όψεις του ίδιου νομίσματος

16:13 14/5/2018 - Πηγή: Antinews

Με αφορμή τα διακόσια χρόνια από την γέννηση του φιλοσόφου Καρλ Μαρξ και παρατηρώντας την σύγχυση που επικρατεί αναφορικά με το ποιος είναι δεξιός και ποιος αριστερός, πότε είναι κάποιος φιλελεύθερος και πότε συντηρητικός θα επιχειρήσω να ξεκαθαρίσω όσο γίνεται τα πράγματα αναπτύσσοντας τα εξής επιχειρήματα:

α) ο καπιταλισμός έχει αριστερή προέλευση είναι εξισωτικός και αντιπαραδοσιακός,

β) ο φιλελευθερισμός δεν ανήκει στην δεξιά πολιτική φιλοσοφία,

γ) ο σωστός ορισμός για τον φιλελευθερισμό είναι «αριστερά του

χρήματος» είτε «αναρχισμός για πλούσιους».

Φιλελευθερισμός και Μαρξισμός είναι στην πραγματικότητα οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Φιλελεύθερη υπήρξε η αστική τάξη. Ονομάστηκε έτσι η ιδεολογία της για να αναδειχτεί η αντίθεσή της με τις ιδέες και τις παραδόσεις τις οποίες εκπροσωπούσε η τάξη των ευγενών και του κλήρου.

Μιλάμε για τον 18ο αιώνα, την εποχή του διαφωτισμού και της Γαλλικής επανάστασης τότε που άρχισε να χαράζει η νεωτερικότητα και να αποκρυσταλλώνονται οι πολιτικές θεωρίες.

Την εποχή εκείνη οι συντηρητικοί- δηλαδή οι δεξιοί- ήταν οι ευγενείς και ο κλήρος. Γι’ αυτό και κάθισαν στα δεξιά της Γαλλικής εθνοσυνέλευσης στα 1789, ενώ οι αστοί στα αριστερά της. Σημειολογικά έχει μεγάλη σημασία αυτό γιατί το αριστερό από αρχαιοτάτων χρόνων θεωρείται συνδεδεμένο με την ανατροπή της κοσμικής ιεραρχίας.

Οι αστοί υπήρξαν οι πρώτοι που αμφισβήτησαν την θρησκεία και προέβαλλαν έναντι αυτής τον ορθολογισμό και την επιστήμη. Αλλά η θρησκεία και η εκκλησία ήταν το ηθικό και ιδεολογικό θεμέλιο πάνω στο οποίο είχαν οικοδομηθεί οι μεσαιωνικές κοινωνίες. Αμφισβητώντας την θρησκεία οι αστοί αμφισβητούσαν τα κοινωνικά θεμέλια. Αυτό ήταν κάτι τόσο ανατρεπτικό όσο και η αμφισβήτηση της ατομικής ιδιοκτησίας από το προλεταριάτο.

Ο ίδιος ο Μαρξ υπήρξε υμνητής της αστικής τάξης κάτι που είναι άγνωστο για πολλούς. Σε παρά πολλά σημεία του Das Kapital εξυμνεί το αποδομητικό έργο της αστικής τάξης ορίζοντας τον καπιταλισμό ως ένας είδος... Ιωάννη Προδρόμου του κομμουνισμού. Ομοίως και ο Ένγκελς ο οποίος υπήρξε εξάλλου εργοστασιάρχης ο ίδιος. Ο δε Λένιν γράφει στο «Κράτος και Επανάσταση» πως χωρίς τις μεγάλες τράπεζες είναι αδύνατο να προχωρήσει ο σοσιαλισμός.

Η ίδια η εμπειρία μας δείχνει τα πολλά κοινά σημεία των δυο θεωριών στα οποία φαίνονται οι κοινές καταβολές τους. Τόσο οι μαρξιστές όσο και οι φιλελεύθεροι είναι εξίσου υλιστές, άθεοι και συχνά χλευαστές κάθε παράδοσης. Κι αυτό γιατί και οι δύο κοσμοθεωρίες είναι εξίσου υλιστικές και οικονομοκεντρικές. Οι κοινές καταβολές και των δυο συστημάτων αναδεικνύονται σε όλες τις συζητήσεις - αντιπαραθέσεις που έχουμε με μαρξιστές ή φιλελεύθερους.

Κάποιοι φιλελεύθεροι λανσάρουν το υβριδικό ιδεολόγημα φιλελεύθερος στα οικονομικά αλλά συντηρητικός στα κοινωνικά. Πρόκειται απλώς για ντρίμπλα. Η ιδεολογία της αστικής τάξης είναι η ατομική ελευθερία παντού και σε όλα. Το κράτος πρέπει να είναι τόσο μικρό ώστε να μην στέκεται εμπόδιο σε καμιά επιδίωξη του ατόμου. Αν λοιπόν έχεις παραχωρήσει σε κάποιον απόλυτη οικονομική ελευθερία μετά με ποιο ηθικό και ιδεολογικό έρεισμα θα του την περιορίσεις σε μια σειρά από κοινωνικά ζητήματα; Δεν γίνεται.

Ο φιλελευθερισμός είναι ένα είδος αναρχίας για πλούσιους. Ο Φερνάντο Πεσσόα το γνώριζε αυτό όταν ο «Αναρχικός του Τραπεζίτης» έλεγε ότι το χρήμα είναι η μεγαλύτερη δύναμη απελευθέρωσης. Αν έχεις χρήμα μπορείς να καταργείς τα κράτη και να ξεπερνάς τις νομοθεσίες. Αυτό ακριβώς κάνουν σήμερα και οι γιγάντιες επιχειρήσεις που μονοπωλούν την οικονομία. Ξεπερνούν τα σύνορα, καταργούν τις νομοθεσίες, κλείνουν τους μικρούς και προλειαίνουν το έδαφος για τον αυριανό κόσμο που θα έχει μια παγκόσμια κυβέρνηση.

Αυτό όμως ήταν και το μαρξιστικό όνειρο εξαρχής. Ο Μαρξ θεωρούσε ότι απαραίτητη προϋπόθεση για την εγκαθίδρυση του κομμουνισμού είναι να καταργηθούν τα σύνορα και η οικονομία να συγκεντρωθεί στα χέρια λίγων μεγάλων επιχειρήσεων. Αυτό έχει ήδη συμβεί. Η αστική τάξη υλοποίησε την αποστολή την οποία ο Μαρξ πίστευε ότι η ιστορία της έχει αναθέσει. Το σημερινό σύστημα είναι ένα είδος καπιταλιστικού κομμουνισμού όπου η απαλλοτρίωση τις ιδιοκτησίας γίνεται από τις τράπεζες σε συνεργασία με τις κυβερνήσεις που είναι πιστοί υπάλληλοί τους.

Η συγχώνευση των δυο υποτίθεται αντιμαχόμενων κοσμοθεωριών αντανακλάται και στα κόμματα. Τα υποτιθέμενα δεξιά έχουν υιοθετήσει την αριστερή πολιτιστική ατζέντα ενώ τα δήθεν αριστερά έχουν αποδεχτεί την οικονομία της αγοράς.

Δίκαια λοιπόν ο Μαρξ θαυμάζεται και υμνείται από κάθε συστημική πέννα και δίκαια αφιερώνονται ολόκληρες ομιλίες γι’ αυτόν στις Βρυξέλλες.

Από πολλές απόψεις υπήρξε ένας προφήτης του σύγχρονου κόσμου.

Διαβάστε περισσότερα