Γιατί η προσφυγική κρίση είναι για τον Ερντογάν ευκαιρία

21:46 18/11/2016 - Πηγή: Antinews

Οι Σύριοι πρόσφυγες είναι πιόνια στην επίδειξη εξουσίας του Τούρκου προέδρου, γράφει ο Anthony Skinner, διευθυντής στην εταιρεία συμβούλων πολιτικού ρίσκου Verisk Maplecroft.

Ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει μια απαράμιλλη ικανότητα να αντιστρέφει τις αναποδιές και τις προκλήσεις προς όφελός του. Από τον Ιούλιο, έχει χρησιμοποιήσει το αποτυχημένο πραξικόπημα για να επιβάλει κατάσταση έκτακτης ανάγκης, που του δίνει εν λευκώ την εξουσία να συντρίψει όλες τις μορφές της διαφωνίας.

Το να βρει έναν τρόπο να επωφεληθεί από τα 3,2 εκατομμύρια των κυρίως Σύρων μεταναστών που διαμένουν στην Τουρκία, αντιθέτως, είναι μια δύσκολη δουλειά. Αλλά αν κάποιος μπορεί να μετατρέψει μια επιβάρυνση αυτού του μεγέθους σε ευκαιρία, αυτός είναι ο Ερντογάν.

Καθώς ένας δυσεπίλυτος πόλεμος χτυπά την διπλανή πόρτα, ο πρόεδρος της Τουρκίας θα προσπαθήσει να απορροφήσει τις οικογένειες των Σύρων στην στιβαρή βάση δημόσιας στήριξής του. Οι τουρκικές αρχές έχουν ήδη δηλώσει ότι οι μετανάστες υψηλής ειδίκευσης θα είναι σε θέση να πληρούν τις προϋποθέσεις για την ιθαγένεια, ενώ τα πιο ευάλωτα άτομα θα είναι σε θέση να κάνουν αίτηση στο πλαίσιο ενός επιλεκτικού συστήματος ανθρωπιστικής έκτακτης ανάγκης. Και υπάρχουν καλοί λόγοι που ο Ερντογάν θα μπορούσε να μπει στον πειρασμό να χαλαρώσει τα κριτήρια για την ιθαγένεια.

Εκατοντάδες χιλιάδες που πρόσφατα πολιτογραφήθηκαν και το χρωστούν στην τουρκική φιλοξενία θα μπορούσαν να συμβάλουν στην αντιστάθμιση του αδύναμου σημείου του Ερντογάν: την πιθανότητα η υποστήριξη μεταξύ του ιθαγενούς εργατικού δυναμικού της Τουρκίας να διαβρωθεί, καθώς η οικονομία αποδυναμώνεται. Η οικονομική ανάπτυξη της χώρας δεν είναι αυτό που ήταν κάποτε και οι προεδρικές εκλογές του 2019 είναι πολύ μακριά. Η κυβέρνηση αναγκάστηκε να αναθεωρήσει την προβλεπόμενη αύξηση του ΑΕΠ για το 2016 από 4,5 τοις εκατό σε 3,2 τοις εκατό.

Αλλά υπάρχει ένα πρόβλημα. Ακόμα κι αν οι Σύριοι έχουν συμβάλει στη δημιουργία οικονομικής ζήτησης και ανάπτυξης στην Τουρκία φέτος, δεν έχουν γίνει αποδεκτοί από ένα μεγάλο μέρος του τουρκικού πληθυσμού -και περισσότερο από τους Τούρκους εθνικιστές. Οι Σύριοι εργάζονται κυρίως στην παραοικονομία, ασκώντας καθοδική πίεση στους μισθούς, παρότι ωθούν ανοδικά τα ενοίκια και τα έξοδα στέγασης και επιβαρύνουν τις κοινωνικές υπηρεσίες. Επίσης, είναι ιδιαίτερα ορατοί: τουλάχιστον τέσσερις από τους πέντε Σύριους πρόσφυγες ζουν σε πόλεις ή κωμοπόλεις της Τουρκίας.

Έτσι, όσο και αν ο Ερντογάν θα ήθελε τις ψήφους τους, είναι πιο πιθανό να σταματήσει, να υποβαθμίσει ή να περιορίσει τα σχέδια πολιτογράφησης των Σύριων προσφύγων μέχρι να έχει τις ψήφους των Τούρκων εθνικιστών για να εξασφαλίσει ένα νέο σύνταγμα που θα τον εξοπλίσει με πλήρει και επίσημες- και όχι μόνο de facto- εκτελεστικές εξουσίες.

Το ότι προχωρά αργά έχει επίσης και ένα άλλο πλεονέκτημα. Οι συστημικοί Ευρωπαίοι πολιτικοί δέχονται πιέσεις από τους λαϊκιστές, κατά των μεταναστών, δεξιούς πολιτικούς που κυμαίνονται από την Μαρίν Λεπέν στη Γαλλία ως τον Νόρμπερτ Χόφερ στην Αυστρία. Η εκλογική νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις Ηνωμένες Πολιτείες την περασμένη εβδομάδα έδειξε ότι το πολιτικό κατεστημένο της Ευρώπης δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένο.

Ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού των εκτοπισμένων Συρίων ενισχύει τη σκληρή στάση του προέδρου απέναντι στην Ευρώπη. Ο Ερντογάν έχει αναπτύξει τους Σύριους πρόσφυγες ως διπλωματικό όπλο. Η δυτική βαλκανική οδός προς την Ευρώπη μπορεί να κλείσει, αλλά η απειλή του Τούρκου προέδρου να εξαπολύσει έναν κατακλυσμό μεταναστών στην Ευρώπη εξακολουθεί να ισχύει - έτοιμη να γίνει πραγματικότητα σε περίπτωση που η Ευρωπαϊκή Ένωση αδυνατεί να χορηγήσει βίζα στους Τούρκους, ως μέρος όσων συμφώνησαν Τουρκίας-ΕΕ τον Μάρτιο.

Είναι κρίμα που οι πολιτικές μηχανορραφίες του Ερντογάν και εκείνες των ευρωπαίων συναδέλφων του, απέσπασαν την προσοχή από τη γενναιοδωρία της τουρκικής κυβέρνησης να φιλοξενεί Σύριους πρόσφυγες. Αυτός είναι ένας από τους λίγους τομείς που ο Ερντογάν έχει την ηθική ανωτερότητα έναντι των περισσοτέρων Δυτικών ομολόγων του - ένα σημείο στο οποίο προσπαθεί να επιστήσει την προσοχή.

Ό,τι κι αν αποφασίσει εν τέλει ο Ερντογάν, δύο πράγματα είναι σαφή. Θα συνεχίσει να προσπαθεί να χρησιμοποιήσει τους Σύριους μετανάστες της χώρας του ως πιόνια στην επιδίωξη να αυξήσει την εξουσία του στο εσωτερικό και για εκμετάλλευση στο εξωτερικό. Και, όπως συμβαίνει με τις περισσότερες από τις φιλοδοξίες του, μπορούμε να αναμένουμε από αυτόν να πετύχει, τουλάχιστον εν μέρει.

politico.eu

Διαβάστε περισσότερα