Γιατί oι οικονομολόγοι μελετούν τον πόλεμο εν καιρώ ειρήνης

10:16 3/7/2014 - Πηγή: Antinews

Περίεργες ημέρες, καθώς σηματοδοτούν την αρχή του τέλους του Β ‘Παγκοσμίου Πολέμου στη Νορμανδία. Οι φοβερές συγκρούσεις ήταν πρώτα απ ‘όλα στρατιωτικές και πολιτικές. Είχαν, επίσης, βαθιά οικονομικές συνέπειες - εκατομμύρια άντρες σκοτώθηκαν στην αυγή της επαγγελματικής τους ζωής, χιλιάδες εργοστάσια καταστράφηκαν, τα χωράφια έγινα πεδία μάχης, υπήρξε μαζικό δημόσιο χρέος. Οι οικονομολόγοι, ωστόσο, έχουν εδώ και καιρό αγνοήσει το θέμα του πολέμου, σαν να ήταν κάτι πολύ σοβαρό για να αφεθεί στα χέρια τους και σε μαθηματικές

διατυπώσεις. Αυτή η εποχή τελείωσε. Πλέον, παρέχουν πολλές προοπτικές για το θέμα, όπως εκείνες κατά το πρόσφατο Tiger Φόρουμ στην Οικονομική Σχολή της Τουλούζης, στη νότια Γαλλία.

Ο κόσμος σε μεγάλο βαθμό γίνεται ειρηνικός, υποστηρίζει ο Ian Morris, ένας ανθρωπολόγος από το Πανεπιστήμιο του Stanford. Στη Λίθινη Εποχή, μεταξύ 10 και 20% των ανθρώπων πέθαναν με βίαιο τρόπο, σύμφωνα με τις αναλύσεις των οστών τους. Σήμερα, τοποσοστόείναιμικρότεροαπό1%. Υπάρχουν ακόμη ίχνη αυτού του μακρινού παρελθόντος, στo οποίo συνεχώς φυλές πολεμούσαν η μία με την άλλη διεκδικώντας χώρο για να ζήνσουν, εξηγεί ο Eli Berman από το Πανεπιστήμιο του Σαν Ντιέγκο. «Είμαστε προγραμματισμένοι να αντιδράμε στη βία». Ο Τζορτζ Μπους επανεξελέγη με την υπόσχεση της καταπολέμησης της τρομοκρατίας. Μπορεί να μην είχε την ίδια επιτυχία αν υποσχόταν ότι θα καταπολεμήσει τα καρδιακά νοσήματα, τα οποία σκοτώνουν πολύ περισσότερους ανθρώπους.

Ακόμη και οι Παγκόσμιοι Πόλεμοι του 20ου αιώνα δεν ήταν εξαιρέσεις. Οι συγκρούσεις στην αρχαιότητα μπορούσαν να σκοτώσουν το ένα τέταρτο των στρατών σε δύο ή τρία χρόνια, εξηγεί ο Azar Gat από το Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ. Αναλογικά, ο Τριακονταετής Πόλεμος προκάλεσε περισσότερους θανάτους από ό,τι οι Παγκόσμιοι Πόλεμοι. «Υπήρξε πρόοδος στον εξοπλισμό, αλλά και στα εργαλεία για την άμυνα».

Για τον Morris του Stanford, η ειρήνευση προέρχεται από την εμφάνιση των κρατών, τον 15ο αιώνα. «Η βία δημιούργησε τις κυβερνήσεις, οι οποίες με τη σειρά τους μείωσαν τη βία», εξήγησε. «Το κόστος της ειρήνης έχει μειωθεί». Ο Gat είπε ότι με την ανάπτυξη του παγκόσμιου εμπορίου, που ενθαρρύνθηκε από τη Βρετανική Αυτοκρατορία κατά τον 19ο αιώνα και τις Ηνωμένες Πολιτείες κατά το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα, «δεν ήταν πλέον απαραίτητο να κατέχουν γη για να αποκτήσουν πρόσβαση στους πόρους της».

Η φτώχεια και τα βουνά

Αντίστοιχα, οι εμφύλιοι πόλεμοι είναι μια απειλή, όταν τα κράτη καταρρέουν. «Από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, έχουν προκαλέσει τρεις έως τέσσερις φορές περισσότερους θανάτους από ό,τι οι πόλεμοι μεταξύ των κρατών», σημειώνει ο Eli Berman. Πακιστάν, Λίβανος, Μάλι, Αφγανιστάν, Συρία ... ο κατάλογος είναι μακρύς. Ο Berman υποστηρίζει την ιδέα ότι οι ισχυρές πολιτιστικές διαφορές μέσα σε μια χώρα διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο. «Υπάρχουν μόνο δύο δείκτες πρόβλεψης των συγκρούσεων αυτών: το χαμηλό κατά κεφαλήν εισόδημα ... και η παρουσία των βουνών».
Από τις αρχές του 21ου αιώνα, ωστόσο, υπάρχουν δύο φορές λιγότεροι εμφύλιοι πόλεμοι απ’ ό,τι στο τέλος του 20ου αιώνα, σημειώνει ο Jean-Paul Azam από την Σχολή Οικονομικών της Τουλούζης. «Υπάρχει ένας απλός λόγος: η αύξηση της αναπτυξιακής βοήθειας». Η βοήθεια αυτή μειώθηκε κατά 15- 20 δισεκατομμύρια δολάρια ανά έτος κατά την τελευταία δεκαετία του 20ου αιώνα. Από τις 9/11, ανέκαμψε στα 40 δισ. δολάρια, κάτι που έχει αυξήσει την σταθερότητα σε διάφορες περιοχές, κυρίως στην Αφρική.

Οι ερευνητές επεξεργάστηκαν και άλλες στρατιωτικές πτυχές. Έχοντας εξετάσει τις ιδιαίτερες οικονομικές επιπτώσεις από 279 πραξικοπήματα, ο Erik Meyersson από το Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης αντικρούει την ιδέα ότι ένα πραξικόπημα είναι ο μόνος τρόπος για να φέρει ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις (ένα επιχείρημα που χρησιμοποιήθηκε στη Χιλή το 1973): κατά μέσο όρο, η ανάπτυξη επιβραδύνεται κατά 1% ετησίως, όταν ένα πραξικόπημα ανατρέπει μια δημοκρατία.
Ο Saumitra Jha, ένας άλλος ερευνητής του Στάνφορντ, ανέλυσε τη σχέση μεταξύ της στρατιωτικής εκπαίδευσης και των πολιτικών αλλαγών και πώς η εμπειρία του πολέμου βοηθά στην ανάπτυξη οργανωτικών ικανοτήτων μέσα σε μια κοινωνία. Έδειξε χάρτες της Γαλλίας από το 1789 με την εντυπωσιακή επικάλυψη μεταξύ των τόπων καταγωγής των στρατιωτών που πήγαν να πολεμήσουν στην Αμερική μεταξύ 1780 και 1783 και τις πηγές της Γαλλικής Επανάστασης.

Σε όλες αυτές τις μελέτες, τα παραδείγματα συχνά φτάνουν από το μακρινό παρελθόν, το οποίο είναι λογικό, διότι υπάρχουν λιγότερες συγκρούσεις στις μέρες μας. Παρόλα αυτά, η μελέτη του πολέμου συνεχίζει να επεκτείνεται πέρα από τον στρατιωτικό τομέα. Η σύγκριση του οικονομικού ανταγωνισμού μεταξύ των χωρών και των επιχειρήσεων προσφέρει γόνιμο έδαφος για την κατανόηση του πολέμου. Υπάρχει επίσης, φυσικά, και ο αθλητισμός: απλά κοιτάξτε τα έθνη που μάχονται για το Παγκόσμιο Κύπελλο. Μεγάλοπράγματιτοδιακύβευμα.

http://www.lesechos.fr/journal20140610/lec1_idees_et_debats/0203551498349-quand-les-economistes-sattaquent-a-la-guerre-1011091.php

Διαβάστε περισσότερα