Η ευρωκρίση επέστρεψε και θα είναι πολύ χειρότερη από την προηγούμενη

13:35 1/6/2018 - Πηγή: Antinews

Της Frances Coppola

Η πολιτική κατάσταση στην Ιταλία φαινόταν ασταθής εδώ και αρκετό καιρό. Οι εκλογές το Μάρτιο απέτυχαν να εξασφαλίσουν μια αποφασιστική νίκη για οποιοδήποτε από τα πολιτικά κόμματα. Τα κόμματα που εξασφάλισαν τα μεγαλύτερα ποσοστά ήταν η ακροδεξιά Λέγκα, με 17%, και το ακροαριστερό Κίνημα των Πέντε Αστέρων, με 33%. Μετά από εβδομάδες διαπραγματεύσεων, τα δύο κόμματα συμφώνησαν σε ένα σύνολο πολιτικών που θα τους επέτρεπαν να σχηματίσουν κυβέρνηση. Και εκεί τα πράγματα άρχισαν να πηγαίνουν στραβά.

Και

τα δύο κόμματα είχαν κάνει λόγο στην προεκλογική τους καμπάνια για πολιτικές που θα επιδεινώσουν τη θέση του προϋπολογισμού της Ιταλίας. Οι πολιτικές των Πέντε Αστέρων περιλάμβαναν ένα βασικό εισόδημα 780 ευρώ το μήνα για άτομα με χαμηλά εισοδήματα, την κατάρριψη μιας συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης από το 2011 και την δωρεάν ιατρική μέριμνα για τα παιδιά στις ιταλικές οικογένειες. Οι πολιτικές της Λέγκας περιλάμβαναν έναν "ενιαίο φόρο", την κατάργηση των αυξήσεων του ΦΠΑ που αναμένεται να ξεκινήσουν το επόμενο έτος και τη μείωση των φόρων στα τσιγάρα και τη βενζίνη. Κανένα από τα κόμματα δεν προσπάθησε ιδιαίτερα να κοστολογήσει τις πολιτικές του.

Εάν ένα από τα δύο κόμματα είχε κερδίσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία, θα επηρεαζόταν μόνο μία πλευρά του κρατικού προϋπολογισμού. Αυτό θα ήταν αρκετά κακό. Ωστόσο, οι συνδυασμένες πολιτικές θα αυξήσουν τις δημόσιες δαπάνες και θα μειώσουν τα φορολογικά έσοδα. Η Ιταλία θα μπορούσε να το αντέξει οικονομικά αυτό, μόνο με το να παραβιάσει τους δημοσιονομικούς κανόνες της ευρωζώνης που περιορίζουν τα δημόσια ελλείμματα στο 3% του ΑΕΠ.

Βεβαίως, το χρέος της Ιταλίας είναι στο 132% του ΑΕΠ, περισσότερο από το διπλάσιο του ορίου του 60% του ΑΕΠ που ορίζει η Συνθήκη του Μάαστριχτ. Και παρόλο που η Ιταλία έχει πρωτογενές πλεόνασμα 2% του ΑΕΠ και το κόστος δανεισμού της διατηρήθηκε σε χαμηλά επίπεδα από το πρόγραμμα QE της ΕΚΤ, το χρέος της παραμένει σταθερά υψηλό λόγω της μακροχρόνιας οικονομικής στασιμότητάς της. Από το 2001, ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ στην Ιταλία κατά μέσο όρο ανέρχεται σε λιγότερο από 1% ετησίως και έχει υποχωρήσει αρκετές φορές κάτω από το μηδέν. Όταν ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ είναι πολύ χαμηλός, το χρέος προς ΑΕΠ δεν μειώνεται ακόμη και αν η χώρα έχει πρωτογενή πλεονάσματα. Αυτό συμβαίνει στην Ιταλία. Έχει ένα τεράστιο χρέος που δεν είναι σε θέση να μειώσει και οι δημοσιονομικοί κανόνες της ευρωζώνης επιδεινώνουν στην πράξη την κατάσταση, καθώς η επίμονη λιτότητα έχει την τάση να μειώνει την αύξηση του ΑΕΠ.

Στην κυβέρνηση συνασπισμού μπορεί να μην επιτράπηκε να ορίσει έναν σκληρό ευρωσκεπτικιστή υπουργό Οικονομικών, αλλά οι πολιτικές της είναι σαφώς εχθρικές απέναντι στους ηγέτες της ευρωζώνης. Μεταξύ των πολιτικών του συνασπισμού είναι αυτές οι τέσσερις:

- Η αναθεώρηση της δομής της ευρωπαϊκής οικονομικής διακυβέρνησης, "η οποία είναι ασύμμετρη και βασίζεται στην κυριαρχία της αγοράς σε σύγκριση με την ευρύτερη κοινωνική και οικονομική διάσταση"
- Η αναθεώρηση των κανόνων που σχετίζονται με την ενιαία αγορά "οι οποίοι έχουν συσσωρευτεί με την πάροδο του χρόνου και δεν ανταποκρίνονται στα συμφέροντα των πολιτών"
- Η επανεξέταση του επταετούς προϋπολογισμού της ΕΕ "με στόχο να το καταστήσει σύμφωνο με αυτήν την κυβερνητική σύμβαση"
- Η "μεταρρύθμιση" της διαχείρισης των κονδυλίων της ΕΕ που προορίζονται για την Ιταλία

Πρόκειται για σοβαρή επίθεση στο μοντέλο διακυβέρνησης της Ευρωζώνης. Ο συνασπισμός απαιτεί να μεταρρυθμιστούν οι φορολογικοί και νομισματικοί κανόνες που συγκρατούν την ευρωζώνη, ώστε να ταιριάζουν στην ατζέντα του. Αυτό δεν πρόκειται να τύχει θερμής αποδοχής στις Βρυξέλλες. Και ακόμη χειρότερα, στη Γερμανία. Ο νέος υπουργός Οικονομικών, Όλαφ Σολτς, είναι απόλυτα αφοσιωμένος στη δημοσιονομική πειθαρχία και τη λιτότητα, όπως ο σπουδαίος προκάτοχός του, Βόλφγκανγκα Σόιμπλε.

Η ανταπόκριση της αγοράς στην κρίση της Ιταλίας φαίνεται λοιπόν να βασίζεται σε ευσεβείς πόθους. Τώρα που ο συνασπισμός και ο Ιταλός πρόεδρος έχουν συμφωνήσει, όλοι φαίνεται να ανακουφίστηκαν. Αλλά οι πολιτικές της κυβέρνησης συνασπισμού απειλούν τους δημοσιονομικούς κανόνες που κρατούν σταθερό το ενιαίο νόμισμα.

Η κυβέρνηση αυτή μπορεί να μην έχει μεγάλη διάρκεια ζωής ούτως ή άλλως. Ο ηγέτης της Λέγκας, του ακροδεξιού ευρωσκεπτικού εταίρου στον συνασπισμό, θέλει νέες εκλογές μετά το καλοκαίρι. Καθώς η Λέγκα επιθυμεί την έξοδο από το ευρώ και ελπίζει στο να λάβει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία, οι εκλογές θεωρούνται ήδη σαν ένα δημοψήφισμα για τη συμμετοχή στο ευρώ.

Εάν η Λέγκα κερδίσει τις εκλογές, η Ιταλία θα μπορούσε να εγκαταλείψει το ευρώ. Οι συνέπειες για το δημόσιο χρέος της Ιταλίας θα ήταν καταστροφικές. Αξίζει να θυμηθούμε ότι η ευρωκρίση προήλθε από φόβους ότι η Ιταλία θα χρεκοπήσει και θα εγκαταλείψει το ευρώ. Οι αποδόσεις των ιταλικών ομολόγων έφθασαν στο πρωτοφανές 7% πριν από την παρέμβαση της ΕΚΤ. Αυτή τη φορά, ο κίνδυνος θα οδηγήσει τις αποδόσεις των ομολόγων στα ύψη - και η ΕΚΤ δεν θα μπορεί να παρέμβει. Η έξοδος από το ευρώ θα σήμαινε χρεοκοπία, οικονομική κατάρρευση και, πιθανότατα, πρόγραμμα του ΔΝΤ.

Κάποιοι αμφιβάλλουν ότι η κυβέρνηση της Ιταλίας θα ήταν αρκετά ανόητη για να κάνει κάτι τόσο καταστροφικό για την οικονομία της. Αλλά θεωρώ ότι είναι πολύ πιθανό μια κυβέρνηση να ακολουθήσει την εκπεφρασμένη βούληση του λαού της, παρά τη ζημιά που θα προκαλούσε.

Η αναταραχή της αγοράς αυτή την εβδομάδα ήταν απλά μια γεύση του τι πρόκειται να έρθει. Η ευρωκρίση αναζωπυρώθηκε.

capital.gr

Διαβάστε περισσότερα