Η Ευρώπη μετέτρεψε την ανθρωπιστική τραγωδία σε πολιτική κρίση

17:17 23/5/2015 - Πηγή: Antinews

Η Ευρωπαϊκή Ένωση ρισκάρει να μεταμορφώσει την ανθρωπιστική τραγωδία που λαμβάνει χώρα καθημερινά στις θάλασσες της Μεσογείου σε μια ανεξέλεγκτη πολιτική κρίση η οποία μπορεί να διασπάσει την ίδια την ένωση. Μετά τον θάνατο 900 ατόμων μέσα σε μια μόνο μέρα, η Ευρώπη αποφάσισε να αυξήσει την θαλάσσια παρουσία της στην Μεσόγειο. Το αποτέλεσμα αυτής της απόφασης ήταν η μείωση του ρυθμού των ανθρώπινων απωλειών στην Μεσόγειο: 1.500 άτομα έχασαν την ζωή τους τον Απρίλιο. Μερικές εκατοντάδες απώλειες έχουν καταγραφεί μέχρι στιγμής για τον Μάιο.

Από την πλευρά της, η Κομισιόν

προώθησε λύσεις για την διευθέτηση του χάους στην Μεσόγειο. Η πρότασή της έσπασε την ανθρωπιστική κρίση σε τρεις επιμέρους στόχους: την διάσωση και προστασία των προσφύγων καθώς και την καταπολέμηση των δουλεμπόρων. Η πρώτη πρόκληση αντιμετωπίστηκε αποφασιστικά με την αναβάθμιση των θαλάσσιων επιχειρήσεων έρευνας και διάσωσης. Τα κράτη-μέλη υποστήριξαν με θέρμη το παραπάνω μέτρο δεδομένου ότι ήθελαν να αποφύγουν τον ηθικό στιγματισμό τους για τον θάνατο χιλιάδων απελπισμένων μεταναστών στην Μεσόγειο.

Η δεύτερη λογική πρόταση της Κομισιόν αφορούσε την προστασία των αιτούντων ασύλου μετά την διάσωσή τους σε ευρωπαϊκά κράτη. Οι Βρυξέλλες υποστήριξαν πως η ευθύνη για παροχή ασύλου και στέγασης μεταναστών θα πρέπει να αμοιβαιοποιηθεί σε όλα τα κράτη-μέλη της ένωσης. Ωστόσο η πρόταση αυτή ανέδειξε τα εγγενή προβλήματα της ένωσης. Προς το παρόν, τα κράτη της Βόρειας Μεσογείου έχουν επωμιστεί αποκλειστικά όλες τις ευθύνες για την διάσωση και στέγαση των μεταναστών. Από την άλλη, οι πολιτικοί στις υπόλοιπες χώρες, οι οποίες κερδίζουν από την υπάρχουσα κατάσταση, αρνούνται να πάρουν περαιτέρω μέτρα. Παραδείγματος χάριν, η Εσθονία και Σλοβακία ηγούνται της ομάδας των αντιρρησιών. Είναι λογικό λοιπόν να διερωτάται κανείς τι θα σκεφτόντουσαν οι μετανάστες της Ανατολικής Ευρώπης κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου αν αντιμετώπιζαν την ίδια συμπεριφορά που προωθούν πρώην ανατολικά κράτη-μέλη της ένωσης σήμερα.

Άλλα μέλη της ένωσης επιχείρησαν να θολώσουν τα νερά, αναγνωρίζοντας το σχέδιο της Κομισιόν ως ένα είδος μετατόπισης του μεταναστευτικού ρεύματος προς τα εύπορα κράτη. Αυτό είναι σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Η Κομισιόν δεν πρότεινε την άνιση κατανομή οικονομικών προσφύγων. Επιπλέον, το θέμα της ποσόστωσης αφορά τους αιτούντες ασύλου οι οποίοι προστατεύονται από διάφορες δικλείδες ασφαλείας του διεθνούς δικαίου. Τέτοιες δικλείδες δεν καλύπτουν τους οικονομικούς μετανάστες τους οποίους η Ευρωπαϊκή Ένωση συνήθως επιστρέφει στις χώρες προέλευσής τους.

Σαφώς και υπάρχουν αρκετά προβληματικά στοιχεία στις λεπτομέρειες της πρότασης της Κομισιόν. Το βασικότερο προτέρημα της όμως είναι η εισαγωγή ρητρών στις ποσοστώσεις για την κατανομή των εισερχόμενων μεταναστών. Το πλάνο ποσόστωσης θα λαμβάνει υπόψιν τον πληθυσμό της κάθε χώρας, τα οικονομικά της μεγέθη, το ποσοστό ανεργίας, και το ποσοστό των προσφύγων και αιτούντων ασύλου που δέχθηκε από το 2010. Η κατανομή μεταναστών επομένως βάσει αυτών των κριτηρίων καθιστά το εγχείρημα ακόμα πιο δύσκολο.

Επίσης, τα επικριτικά κράτη δεν αντιπρότειναν πειστικές λύσεις στο προσχέδιο της Κομισιόν όσον αφορά την επαναπροώθηση των μεταναστών. Το καθεστώς της επαναπροώθησης αφορά τους πρόσφυγες οι οποίοι θα περάσουν από ενδελεχείς εξετάσεις υγείας και ελέγχους ασφαλείας, μια διαδικασία η οποία μπορεί να διαρκέσει μέχρι δύο χρόνια, έως ότου επιστρέψουν στην χώρα προέλευσής τους. Η πρόταση της Κομισιόν μπορεί να σώσει πολλές ζωές, προτείνοντας μια πιο ασφαλή εναλλακτική λύση για τους επίδοξους μετανάστες από τις θαλάσσιες εξορμήσεις στην Μεσόγειο. Υπολογίζεται πως με το σύστημα της Κομισιόν, πάνω από είκοσι χιλιάδες άτομα θα επαναπροωθηθούν στις χώρες προέλευσής τους.

Πέραν όμως όλων αυτών των ζητημάτων, ας συγκρίνει κανείς την υπάρχουσα κατάσταση με το ένα εκατομμύριο πρόσφυγες που έχουν μετεγκατασταθεί στον μικρό Λίβανο και την Ιορδανία, χώρες με 4 εκατομμύρια και 800.000 πληθυσμό αντίστοιχα. Αυτές οι χώρες έχουν πραγματικά παραδοθεί στα χέρια της ανθρωπιστικής κρίσης. Κανένας δεν καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να πετύχει το ακατόρθωτο. Σίγουρα όμως 500 εκατομμύρια πολίτες της ένωσης έχουν αρκετή γενναιοδωρία και πόρους για να βοηθήσουν μερικά εκατομμύρια άτομα που έχουν χάσει τα πάντα. Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως πριν από μερικές δεκαετίες ήταν οι ίδιοι οι Ευρωπαίοι που ζητούσαν την μετεγκατάστασή τους στον υπόλοιπο κόσμο.

Η τρίτη πρόταση της Κομισιόν αντιμετωπίζει το θέμα των δουλεμπόρων. Ωστόσο, ακόμα και αν η Ευρωπαϊκή Ένωση συλλάβει όλους τους δουλέμπορους, που θα ζήσουν τα 16.5 εκατομμύρια προσφύγων; Η Ευρώπη ρισκάρει να θεωρηθεί ως εχθρική απέναντι στους πρόσφυγες, γεγονός που θα εξαγριώσει τους συνεταίρους της στην Αφρική και την Μέση Ανατολή, οι οποίοι θα αναλάβουν εξ’ ολοκλήρου το κόστος της ανθρωπιστικής κρίσης. Αυτές είναι πολιτικές οι οποίες ανήκουν καθαρά στην άκρα-δεξιά.

Οι περισσότεροι ευρωπαίοι δεν είναι ούτε ρατσιστές ούτε αναίσθητοι. Δεν θέλουν να βλέπουν οικογένειες μεταναστών να ξεκληρίζονται στην Μεσόγειο. Θέλουν οι κυβερνήσεις τους να ελέγχουν ποιος μπαίνει στην Ευρώπη και με τι τρόπο. Οι ευρωπαίοι ηγέτες σίγουρα μπορούν να επιτελέσουν σωστά αυτό το καθήκον τους, με βάση πάντα τις αρχές του διεθνούς δικαίου, χωρίς παράλληλα να επηρεαστούν οι οικονομικοί δείκτες της ένωσης και οι σχέσεις της με τις γειτονικές περιοχές.

Πηγή: Financial Times

Διαβάστε περισσότερα