Η Ευρώπη το 2018 και τα σόσιαλ μίντια

Στη Γαλλία ο Μακρόν κέρδισε την προεδρία με βάση την πίστη του στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και τις υποσχέσεις για εσωτερικές πολιτικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις. Έτσι κατάφερε να βάλει στην άκρη την ακροδεξιά Λεπέν, με αποτέλεσμα να αναθαρρήσει η Ευρώπη και πολλοί να πιστεύουν ότι επιτέλους έφτασε το τέλος του λαϊκισμού και ότι η Ευρώπη ξαναβρήκε τον εαυτό της.

Κάτι τέτοιο όμως δεν συνέβη, αφού η στενή σύμμαχος της Γαλλίας

Γερμανία, ακόμη να πάρει την αντίστοιχη σκυτάλη. Η Μέρκελ ήταν απασχολημένη με τις εκλογές οι οποίες άφησαν το κόμμα της αποδυναμωμένο, προσπαθώντας να πετύχει έναν βιώσιμο κυβερνητικό συνασπισμό με τους εξίσου αποδυναμωμένους Σοσιαλδημοκράτες.

Αν όλα πάνε καλά τότε η Γερμανία ίσως να έχει μια λειτουργική κυβέρνηση τον ερχόμενο Μάρτιο, όταν η Μέρκελ με τον Μακρόν σκοπεύουν να παρουσιάσουν τα σχέδιά τους για περαιτέρω ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Εν τω μεταξύ, ο λαϊκισμός καλά κρατεί με την βοήθεια των σόσιαλ μίντια.

Στη Βρετανία, την ώρα που η Τερέζα Μέι παλεύει με τις διαπραγματεύσεις του Μπρέξιτ το πολιτικό αφήγημα της χώρας εκφυλίστηκε επικίνδυνα, ακόμη και με θανατικές απειλές εναντίον των συντηρητικών που διαφωνούν με την έξοδο από την ΕΕ.

Με την βοήθεια των σόσιαλ μίντια και του κίτρινου τύπου, και με αφορμή το Μπρέξιτ, σημειώθηκε μια βιτριολική και άκρως επικίνδυνη διαμάχη. Μια επίθεση δηλαδή που πήρε την μορφή του αντιευρωπαϊσμού. Με ελάχιστες εξαιρέσεις, ο σεβασμός στην αντίθετη άποψη και η ανοχή εξαφανίστηκαν από το προσκήνιο.

Αυτό δεν συνέβη μόνο στην Βρετανία. Ο κυβερνητικός αλλά και ο φίλα προσκείμενος στην κυβέρνηση τύπος της Ουγγαρίας έχει μπολιάσει τη χώρα με φόβο και ξενοφοβία. Το κόμμα του Ορμπάν μάλιστα έχει στοχοποιήσει τον Τζορτζ Σόρος, τον δισεκατομμυριούχο αυτόν φιλάνθρωπο ουγγρικής και εβραϊκής καταγωγής, ο οποίος συστηματικά στηρίζει τους κοινωνικούς ακτιβιστές, από την εποχή ακόμη του κομμουνισμού.

Τον περιγράφουν ως την ενσάρκωση του σατανά, ως τον άνθρωπο που θέλει να γεμίσει την Ευρώπη με Μουσουλμάνους και να εξαφανίσει τον Χριστιανισμό. Υπάρχουν πόστερ με το πρόσωπο του Σόρος στα δάπεδα του μετρό, με τους ανθρώπους να τα τσαλαπατάνε. Η μη αντίδραση της ΕΕ για αυτή την δαιμονοποίηση ενός ανθρώπου είναι σοκαριστική, χώρια ο έμμεσος αντισημιτισμός που προκύπτει από αυτό.

Πιο πέρα, στη Βιέννη, ο νέος συντηρητικός καγκελάριος Κουρζ συνεργάζεται με την ακροδεξιά και αντιμεταναστευτική πολιτική δύναμη, το κόμμα της Ελευθερίας, το οποίο πλέον ελέγχει τα υπουργεία Εσωτερικών, Εξωτερικών και εκείνο της Άμυνας.

Στην Πολωνία το κυβερνών εθνικιστικό και συντηρητικό κόμμα ελέγχει πλήρως τα ΜΜΕ και την δικαστική εξουσία. Στις 20/12 η Κομισιόν ξεκίνησε έρευνες εναντίον της Βουδαπέστης για παραβίαση των κοινών αρχών και των κανόνων δικαίου, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε κυρώσεις ή και σε αναστολή του δικαιώματος ψήφου. Όποιο και να είναι το αποτέλεσμα, η πολωνική κοινωνία έχει πολωθεί και το πολιτικό κέντρο έχει συρρικνωθεί.

Την ίδια πόλωση βλέπουμε και στην Ισπανία σε σχέση με τις εξελίξεις στην Καταλονία. Εκεί ο τύπος έχει χάσει κάθε αίσθηση αμεροληψίας, κάτι που αναμένεται να δούμε να συμβαίνει και στην Ιταλία όταν πάρει φωτιά η προεκλογική εκστρατεία του επόμενου Μαΐου…

Αυτές οι τάσεις σε ολόκληρη την Ευρώπη είναι σημαντικές όχι μόνο επειδή θα συνεχιστούν μέσα στο νέο έτος, αλλά κυρίως επειδή οι πληροφορίες, τα αφηγήματα και οι συζητήσεις πηγάζουν όλο και πιο πολύ από τα κοινωνικά μέσα και τους λαϊκιστές.

Είναι εύκολο να κατηγορούμε τους γίγαντες του διαδικτύου Facebook, Google, Twitter και YouTube, τους οποίους επαινούσαμε για την συμμετοχή και συμβολή τους στον ξεσηκωμό της αραβικής άνοιξης το 2011. Από τότε όμως, αφήνοντας στην άκρη το γεγονός ότι η Ρωσία, η Τουρκία, η Κίνα και άλλα κράτη εκμεταλλεύονται τα εν λόγω μέσα για να ελέγχουν ή να επηρεάζουν τους πολίτες τους, η ψηφιακή επανάσταση βρίσκεται σε σκληρό ανταγωνισμό (και μάλλον κερδίζει) με τις παραδοσιακές μορφές διακυβέρνησης, πληροφόρησης και διπλωματίας στη Δύση.

Η ψηφιακή επανάσταση κοντράρει την συμβατική πολιτική επειδή βρίσκεται έξω από την παραδοσιακή πολιτική αρένα. Και όμως, ακόμη και τώρα, οι κυβερνήσεις καθυστερούν να αντιδράσουν σε αυτό το νέο είδος ιντερνετικής πολιτικής των σόσιαλ μίντια.

Ο πρόεδρος Τραμπ, με την εθνική στρατηγική ασφάλειας του (NSS), κάτι πάει να κάνει επ’ αυτού. Στο κεφάλαιο για την διπλωματία αναφέρεται πως «οι ανταγωνιστές της Αμερικής χρησιμοποιούν την πληροφορία ως όπλο με σκοπό να επιτεθούν στις αρχές και τους θεσμούς της, να υπονομεύσουν τις ελεύθερες κοινωνίες, θωρακίζοντας τους εαυτούς τους από την εξωτερική πληροφόρηση… χρησιμοποιούν τεχνικές μάρκετινγκ για να στοχοποιήσουν άτομα με βάση την δράση τους, τις απόψεις τους και τις αρχές τους. Διασπείρουν παραπληροφόρηση και προπαγάνδα».

Επίσης υπήρχε και μια άμεση αναφορά στη Ρωσία: «Η Ρωσία χρησιμοποιεί επιχειρήσεις παραπληροφόρησης ως μέρος των διαδικτυακών προσπαθειών της να επηρεάσει την παγκόσμια κοινή γνώμη… με ψεύτικα διαδικτυακά προφίλ, μεσάζοντες και πληρωμένα τρολ ή απλούς χρήστες των σόσιαλ μίντια». Όλα αυτά από έναν πρόεδρο που διέψευσε τις ρωσικές παρεμβάσεις στην αμερικανική εσωτερική πολιτική σκηνή.

Κάποιες ευρωπαϊκές χώρες αρχίζουν σιγά σιγά να αντιλαμβάνονται την δύναμη των σόσιαλ μίντια στην διάδοση των πληροφοριών, του φόβου και του μίσους. Η προεκλογική ομάδα του Μακρόν γρήγορα κατάφερε και εντόπισε τον ρωσικό δάκτυλο. Στην Γερμανία, οι εταιρίες των σόσιαλ μίντια αντιμετωπίζουν πλέον χρηματικά πρόστιμα ύψους ως και 50 εκατ. ευρώ αν δεν απομακρύνουν παράνομο περιεχόμενο από τα σάιτς τους. Συνολικά όμως οι κυβερνήσεις και οι θεσμοί της ΕΕ κάνουν ελάχιστα ώστε να αντιμετωπίσουν τις νέες πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές προκλήσεις της ψηφιακής επανάστασης.

Η στρατηγική του Τραμπ προτείνει, μεταξύ άλλων, ο ιδιωτικός τομέας που παρέχει τις πλατφόρμες αυτές «να δανείσει τους πόρους και την δημιουργικότητά του ώστε να προωθούνται οι αξίες που εμπνέουν μια κοινότητα πολιτισμένων ατόμων και ομάδων».

Στην αυγή του 2018, μάλλον ήρθε ο καιρός οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να καταλάβουν πως ο ψηφιακός κυβερνοχώρος έχει την δύναμη να ενισχύσει ή να υπονομεύσει τις δημοκρατικές και φιλελεύθερες αξίες της Δύσης. Το διακύβευμα είναι πλέον πολύ σοβαρό…

Απόδοση: S.A.

carnegieeurope.eu

Διαβάστε περισσότερα

Keywords
Τυχαία Θέματα