Η Λιβύη δεν θα πρέπει να βιαστεί να προχωρήσει σε εκλογές

07:06 7/9/2011 - Πηγή: Antinews

 Με τη Λιβύη στα χέρια διάφορων ενόπλων φυλάρχων και ομάδων, που ο καθένας επιδιώκει τη πολιτική εξουσία, αποτελεί μάλλον ουτοπία το να περιμένουμε μια ομαλή μετάβαση προς μια σταθερή δημοκρατία. Και όμως, το λιβυκό Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο (NTC), και ο ΟΗΕ ήδη άρχισαν να σχεδιάζουν εκλογές.Μόλις το NTC κέρδισε τον έλεγχο της Τρίπολης, ο πρόεδρός του Mustafa Abdel-Jalil ζήτησε ένα

νέο σύνταγμα, και εκλογές μέσα στους επόμενους 18 μήνες. Ένα (εσωτερικό) έγγραφο του ΟΗΕ μιλάει για μια μετάβαση δυο φάσεων, προς τη δημοκρατία.Η πρώτη φάση θα αφορά στη δημιουργία προϋποθέσεων όπως η δημόσια ασφάλεια, η εμπιστοσύνη στις αρχές, η εκλογή ενός προσωρινού Συμβουλίου που θα συντάξει το νέο σύνταγμα, κλπ. Η δεύτερη φάση θα είναι μια 6μηνη περίοδος, στη διάρκεια της οποίας το NTC, με τη βοήθεια του ΟΗΕ, θα στήσει τον εκλογικό μηχανισμό.Πραγματικά δεν χρειάζεται σπουδή. Όλες (ιστορικά) οι εκλογές που ακολούθησαν μια εμφύλια σύρραξη από το 1945, αποδείχθηκαν προβληματικές. Όσο πιο νωρίς ένα κράτος έσπευδε στις κάλπες, τόσο αυξάνονταν ο κίνδυνος νέων συγκρούσεων. Σε γενικές γραμμές, μια περίοδος 5 ετών, πριν τις πρώτες εκλογές, μειώνει τον κίνδυνο σύρραξης κατά το 1/3.Μετά από έναν εμφύλιο πόλεμο, εξασθενεί η ευνομία. Παράλληλα, όλοι όσοι βάζουν υποψηφιότητα είναι οι ίδιοι που πριν από λίγο καιρό πολεμούσαν. Οι ομάδες που συσπειρώνονται γύρω τους βασίζονται σε παραδοσιακούς δεσμούς, όπως είναι οι φυλές, οι εθνότητες, και οι θρησκευτικές σέχτες. Σε μια τέτοια περίπτωση, οι υποψήφιοι καταφεύγουν σε λαϊκισμούς, βασισμένους στην ιδιαίτερη ταυτότητα των ομάδων. Οι οπαδοί τους συνήθως αρνούνται να αποδεχθούν τα εκλογικά αποτελέσματα, κάτι που είναι πολύ επικίνδυνο αν δεν έχει μεσολαβήσει ενδελεχής αφοπλισμός και αποστράτευση των ενόπλων.Για να ριζώσει η δημοκρατία χρειάζονται κόμματα και πολιτικοί οργανισμοί, που γεφυρώνουν τα χάσματα. Ακόμη και μια μερική αποστράτευση πριν από τη διεξαγωγή εκλογών, μειώνει κατά πολύ τον κίνδυνο σύγκρουσης.Στη Λιβύη όμως, τα 40 χρόνια του Κανταφισμού την άφησαν χωρίς πολιτική κουλτούρα, και κάτι τέτοιο δεν μπορεί να δημιουργηθεί άμεσα. Παράλληλα, η χώρα είναι γεμάτη με όπλα, που βρίσκονται στα χέρια ομάδων και ατόμων.Υπάρχου κάποιες προϋποθέσεις που μειώνουν τη πιθανότητα νέου πολέμου. Αν μια πλευρά ηττηθεί ολοκληρωτικά, μειώνονται στο μισό οι πιθανότητες μιας νέας εμφύλιας διαμάχης. Οι αντικαθεστωτικοί κέρδισαν τον Καντάφι, αλλά η ισορροπία δυνάμεων ανάμεσά τους παραμένει ρευστή. Η παρουσία ισχυρών ειρηνευτικών δυνάμεων θα βοηθούσε, αλλά δεν μπορούμε να φανταστούμε πως οι κυανόκρανοι του ΟΗΕ θα μπορούσαν να παίξουν σημαντικό ρόλο στη σημερινή Λιβύη.Το ενδεχόμενο νέων εχθροπραξιών επίσης μειώνεται σημαντικά αν μια χώρα προλάβει και δημιουργήσει αδιάβλητους, ευνομούμενους, και μη διεφθαρμένους θεσμούς (δικαστήρια, αστυνομία, γραφειοκρατία, κλπ). Ο Καντάφι στέρησε τη Λιβύη από τέτοιους θεσμούς και όργανα, ενώ η πλούσια από το πετρέλαιο οικονομία της χώρας επιτρέπει την ανεξέλεγκτη διαφθορά. Για να ξεπεραστούν αυτοί οι αρνητικοί παράγ