Η «Μαύρη Παρασκευή» και η ιστορία της

16:17 29/11/2013 - Πηγή: Antinews

Είναι η πιο εμπορική ημέρα του χρόνου στην μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου. Την Black Friday, την επόμενη ημέρα μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών στις ΗΠΑ, τα καταστήματα προσφέρουν τα προϊόντα τους με πολύ μεγάλες εκπτώσεις. Η Μαύρη Παρασκευή εγκαινιάζει παραδοσιακά την εποχή των χριστουγεννιάτικων αγορών. Ιδού 10 πράγματα για την ιστορία της:

1.Ο

όρος «Μαύρη Παρασκευή» χρησιμοποιούταν για να αναφερθεί στις συντριβές της χρηματιστηριακής αγοράς το 1800. «Το μαύρο χρησιμοποιείται για αιώνες για να χαρακτηρίσει διάφορες καταστροφές», λέει ο γλωσσολόγος Μπέντζαμιν Ζίμερ. Στις ΗΠΑ, η πρώτη φορά που χρησιμοποιήθηκε ο όρος ήταν στις 24 Σεπτεμβρίου του 1869, όταν δύο κερδοσκόποι, ο Jay Gould και ο James Fisk, προσπάθησαν να μονοπωλήσουν την αγορά χρυσού στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης. Όταν η κυβέρνηση παρενέβη, οι τιμές έπεσαν κατακόρυφα και πολλοί επενδυτές έχασαν αρκετά μεγάλες περιουσίες.
2. «Οι παρελάσεις του Αη Βασίλη» ήταν ο προκάτοχος της Μαύρης Παρασκευής. Για πολλούς Αμερικανούς, η παρέλαση του Macy την Ημέρα των Ευχαριστιών έχει γίνει μέρος της τελετουργίας των διακοπών. Η παράδοση των παρελάσεων ξεκίνησε από το καναδέζικο Eaton, το 1905.

3. Η ημερομηνία της ημέρας των Ευχαριστιών καθοριζόταν, εμμέσως, από όσους ψώνιζαν για τις διακοπές. Από τα μέσα του δέκατου ένατου αιώνα έως τις αρχές του εικοστού αιώνα, ένα έθιμο που ξεκίνησε από τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Αβραάμ Λίνκολν, ο κάθε πρόεδρος κήρυττε μια «ημέρα ευχαριστίας» την τελευταία Πέμπτη του Νοεμβρίου. Αλλά το 1939, συνέβη κάτι αστείο: η τελευταία Πέμπτη έτυχε να είναι η τελευταία ημέρα του Νοεμβρίου. Οι έμποροι, ανήσυχοι για την σύντομη περίοδο των διακοπών, ζήτησε από τον τότε πρόεδρο Φρανκλίνο Ρόυζβελτ να κηρύξει τις διακοπές μια εβδομάδα νωρίτερα – κάτι το οποίο έκανε.
Για τα επόμενα τρία χρόνια, η ημέρα των ευχαριστιών λεγόταν χλευαστικά «Franksgiving» και γιορταζόταν διαφορετικές ημέρες σε διάφορα μέρη της χώρας. Στα τέλη του 1941, ψήφισμα από το Κογκρέσο ξεκαθάρισε το θέμα. Από τότε, η Ημέρα των Ευχαριστιών γιορτάζεται την τέταρτη Πέμπτη του Νοεμβρίου – εξασφαλίζοντας μία επιπλέον εβδομάδα για ψώνια πριν από τα Χριστούγεννα.

4 . «Η Παρασκευή μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών -ίτις». Σύμφωνα με την Bonnie Taylor – Blake, ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας, ένα ενημερωτικό δελτίο για την εργασία διεκδικεί την πρώτη χρήση του όρου που σχετίζεται με τις διακοπές.
Το 1951 η εγκύκλιος επέστησε την προσοχή στα υψηλά ποσοστά όσων δήλωναν ασθένεια εκείνη την ημέρα. «Η Παρασκευή μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών -ίτις» είναι μια ασθένεια σχεδόν τόσο βαριά όσο η βουβωνική πανώλη. Τουλάχιστον όσον αφορά την παραγωγή… Το κατάστημα μπορεί να είναι μισοάδειο, αλλά κάθε απών ήταν άρρωστος – και μπορεί να το αποδείξει», αναφέρει η εγκύκλιος.
5 . Μεγάλη Παρασκευή; Η πόλη που διέδωσε πρώτη φορά τον όρο ήταν η Φιλαδέλφεια. Οι αστυνομικοί, απογοητευμένοι από την συμφόρηση που προκαλούσαν οι αγοραστές εκείνη την ημέρα, άρχισαν να την αποκαλούν «Μαύρη Παρασκευή». Όπως ήταν αναμενόμενο, οι έμποροι δεν ήταν ευχαριστημένοι που είχαν συσχετιστεί με το κυκλοφοριακό και το νέφος.
Έτσι προσπάθησαν να επαναφέρουν τον όρο «Big Friday», σύμφωνα με μια τοπική εφημερίδα της Φιλαδέλφεια από το 1961. Περιττό να πούμε ότι ο όρος αυτός δεν «έκατσε».

6 . Η «Μαύρη Παρασκευή» έγινε εθνικός όρος τη δεκαετία του 1990. Η φράση «Μαύρη Παρασκευή» παρέμεινε μια τοπική ιδιορρυθμία της Φιλαδέλφειας για ένα εκπληκτικά μεγάλο χρονικό διάστημα. Άρχισε να διαδίδεται ευρέως στα μέσα της δεκαετίας του ’90.
7 . Μερικοί λένε ότι η Μαύρη Παρασκευή αναφέρεται στη φράση «going into the black» (δηλαδή στην ύπαρξη εσόδων). Οι έμποροι προσπάθησαν δώσουν μια θετική έννοια στο «μαύρο» του όρου. Ωστόσο, δεν υπάρχουν στοιχεία που να στηρίζουν αυτόν τον ισχυρισμό. Είναι αλήθεια ότι οι πωλήσεις των διακοπών αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος των καταναλωτικών δαπανών για το έτος.
Πέρυσι, οι αγοραστές δαπάνησαν την Μαύρη Παρασκευή περίπου 59,1 δις δολάρια. Αλλά το πόσα από αυτά είναι κέρδος δεν είναι σαφές – με δεδομένο το πόσο οι έμποροι ανταγωνίζονται μεταξύ τους για να προσφέρουν μεγαλύτερα κίνητρα και εκπτώσεις .
8. Η Μαύρη Παρασκευή έγινε η μεγαλύτερη ημέρα για ψώνια το έτος 2001. Αν και αναφέρεται συχνά ως η μεγαλύτερη μέρα αγορών όλου του έτους, κέρδισε αυτόν τον τίτλο τη δεκαετία του 2000. Αυτό συμβαίνει επειδή, για πολλά χρόνια, ο κανόνας δεν ήταν ότι οι Αμερικανοί αγαπούσαν τις προσφορές αλλά ότι τους άρεσε να χρονοτριβούν. Έτσι, μέχρι εκείνην την εποχή, συνήθως τα περισσότερα πορτοφόλια άδειαζαν το Σάββατο πριν τα Χριστούγεννα.
9. Η Μαύρη Παρασκευή έχει γίνει ένα διεθνές γεγονός. Οι Καναδοί έμποροι δεν άντεχαν να βλέπουν τους πελάτες τους να πηγαίνουν νότια για την Μαύρη Παρασκευή, σε αναζήτηση καλύτερων προσφορών. Έτσι, άρχισαν τις προσφορές, παρά το γεγονός ότι η καναδική Ημέρα των Ευχαριστιών είναι έναν μήνα νωρίτερα.
Στο Μεξικό υπάρχει το El Buen Fin, που χονδρικά μεταφράζεται ως «καλό Σαββατοκύριακο». Είναι συνδεδεμένο με την επέτειο της επανάστασης του Μεξικού το 1910, η οποία μερικές φορές πέφτει την ίδια ημέρα με την αμερικανική Ημέρα των Ευχαριστιών. Πέρα από τη Βόρεια Αμερική και καθώς οι online αγορές έχουν αυξηθεί, εταιρείες όπως το Amazon έχουν καθιερώσει την Cyber Δευτέρα, που ακούστηκε για πρώτη φορά από το 2005, για να προωθήσουν ευκαιρίες για τους αγοραστές σε όλο τον κόσμο. Στην Κίνα πρόσφατα ξεκίνησε η «Singles Day» (Ημέρα εργένηδων) που προκάλεσε την πώληση δύο εκατομμυρίων σουτιέν σε μία ώρα –ένας σωρός που αν μαζευόταν θα ήταν τρεις φορές υψηλότερος από το Έβερεστ.
10 . Η Μαύρη Παρασκευή υπό εξαφάνιση. Η Wal- Mart, η μεγαλύτερη εταιρεία λιανικής πώλησης στον κόσμο, έσπασε την παράδοση της Μαύρης Παρασκευής το 2011 , όταν άνοιξε το κατάστημά της το βράδυ της Ημέρας των Ευχαριστιών. Από τότε, οι έμποροι κάνουν έναν αγώνα δρόμου για να καλύψουν τη διαφορά και τώρα, 33 εκατομμύρια Αμερικανοί δήλωσαν ότι σχεδίαζαν να ψωνίσουν αμέσως μετά την γαλοπούλα. Αλλά μην ανησυχείτε – αυτή τη φορά , οι λιανοπωλητές έχουν καταλήξει σε ένα όνομα από μόνοι τους: «Γκρίζα Πέμπτη».