Η μη ανεκτικότητα μπορεί να φέρει την ανατροπή του Ερντογάν

08:46 5/6/2013 - Πηγή: Antinews

Ο πρωθυπουργός της Τουρκίας έχει ένα πρόβλημα με την πολυφωνία, σχολιάζει το editorial των Financial Times.
Το ότι μια διαμαρτυρία μερικών εκατοντάδων ατόμων που υπερασπίζονται ένα από τα λίγα κεντρικά δημόσια πάρκα της Κωνσταντινούπολης από την ανάπλαση θα συντάραζε μέσα σε λίγες ώρες την πόλη και θα εξαπλωνόταν σαν φωτιά σε ολόκληρη τη χώρα, λέει πολλά για την Τουρκία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Η τραγελαφικά υπερβολική αντίδραση της αστυνομίας στο πάρκο Γκεζί κοντά στην

πλατεία Ταξίμ ήταν η σπίθα. Ωστόσο, ο κ. Ερντογάν πρέπει να δει το γεγονός ότι οι διαμαρτυρίες δεν θα είχαν πάρει εθνικές διαστάσεις χωρίς να πυροδοτούνταν – ένα μονοπάτι στο οποίο οδήγησε ο ίδιος και η όλο και πιο αυταρχική συμπεριφορά του. Ο νεο-ισλαμιστής πρωθυπουργός παραπονιέται συνέχεια για μια εξωπραγματική συνωμοσία, καταγγέλλοντας ότι το Twitter ήταν το εργαλείο των «ληστών του δρόμου» και των «εξτρεμιστών», που όπως λέει προκαλούν τις ταραχές, και καθοδηγεί τις μυστικές υπηρεσίες του για να εντοπίσουν το «ξένο δάχτυλο» πίσω από την εθνική αναταραχή. Αυτή η ξαφνική αύξηση της δημόσιας οργής εξέπληξε σχεδόν τους πάντες. Αλλά δεν προέκυψε από το τίποτα.

Ο κ. Ερντογάν λέει ότι οι αντίπαλοί του δεν μπορούν να τον νικήσουν στις εκλογές και προσπαθούν να τον ρίξουν με εξωκοινοβουλευτικά μέσα. Από τότε που το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) ανέβηκε για πρώτη φορά στην εξουσία το 2002, έχει κερδίσει τρεις συνεχόμενες εκλογές με αρκετά μεγάλο ποσοστό. Οι περισσότεροι από τους κύριους αντιπάλους του, οι κληρονόμοι του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, ιδρυτή της σύγχρονης Τουρκίας, είχαν συμπεριφερθεί σαν η δημοκρατία να είναι δικιά τους και φέρθηκαν στο ΑΚΡ σαν «νεόπλουτοι» από την ζώνη του Κορανιού της Ανατολίας. Έχουν πράγματι δολοπλοκήσει επιμελώς κατά του κ. Ερντογάν, με τους στρατηγούς και τους δικαστές της Τουρκίας να προσπαθούν να κερδίσουν πίσω αυτά που συνεχώς χάνουν στην κάλπη. Αλλά έχουν αποτύχει. Όταν ο στρατός τελευταία προσπάθησε να επιβληθεί στους Τούρκους το 2007, ο κ. Ερντογάν στράφηκε στο λαό, κερδίζοντας με μεγάλη πλειοψηφία. Ο στρατός έκτοτε αποδυναμώθηκε, με σχεδόν έναν στους οκτώ στρατηγούς να μαραζώνουν πίσω από τα κάγκελα. Αλλά ο πρωθυπουργός συμπεριφέρεται και ο ίδιος σαν στρατηγός, που παλεύει ακόμα στον τελευταίο πόλεμο, προσπαθώντας να συμπυκνώσει τις διαφορετικές τάξεις του Twitter, σε μια μονάδα που να μπορεί να εντοπίσει. Χάνει την ουσία.

Το 2007 εμπιστευόταν τους ανθρώπους. Μετά την επανεκλογή του το 2011, η φιλοδοξία του έγινε απεριόριστη ενώ η ανοχή του στη διαφωνία περιορίστηκε. Ωστόσο, εξακολουθεί να έχει την νοοτροπία του ηγέτη της αντιπολίτευσης του οποίου το ένστικτο είναι να πολώσει, κάτι που τον εμποδίζει να γίνει ο ηγέτης όλης της Τουρκίας. Μετά από μια δεκαετία ως πρωθυπουργός, ο κ. Ερντογάν τώρα ζει στην απομόνωση της σχεδόν ανεξέλεγκτης εξουσίας. Την ίδια στιγμή, η κεμαλική αντιπολίτευση είναι μη εκλέξιμη. Οι δύο αυτοί παράγοντες σε συνδυασμό έχουν οδηγήσει τους Τούρκους στους δρόμους.
Η ισοπεδωτική προσέγγιση της κυβέρνησης στην ανάπτυξη, χωρίς να λαμβάνει υπόψη τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, δεν είναι παρά ένα σύμπτωμα. Η εισβολή του κ. Ερντογάν στην ιδιωτική ζωή – την οποία αναφέρει ως «θρησκευτικές εντολές», ενώ περιορίζει τις πωλήσεις αλκοόλ ή το δικαίωμα άμβλωσης – έχει εξοργίσει τους αστούς Τούρκους που δεν αποτίναξαν την κεμαλική συνταγματικότητα για να δοκιμάσουν την παραλλαγή του AKP.
Η Τουρκία, σύμμαχος στο ΝΑΤΟ καθώς και ένα υποψήφιο μέλος της ΕΕ, έχει φυλακίσει περισσότερους δημοσιογράφους από ότι η Κίνα και το Ιράν μαζί και ο κ. Ερντογάν έχει εκφοβίσει τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ώστε να αυτολογοκρίνονται. Δεν είναι να απορεί κανείς που αποκαλεί τα social media «ταραχοποιούς». Αυτό δεν είναι πλέον θέμα κάποιου με χαμηλές ανοχές και μια τάση για αυθαίρετες πολιτικές και οξύθυμη ρητορική. Ο κ. Ερντογάν έχει ένα πρόβλημα με την πολυφωνία. Αυτό είναι κρίμα.

Οι επιτυχίες του – στον εκσυγχρονισμό της οικονομίας της Τουρκίας, την αποδυνάμωση του στρατού και την πρωτοπορία μιας πολιτικής της μουσουλμανικής δημοκρατίας, με την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ και πρόσφατα, την έναρξη μιας ειρηνευτικής διαδικασίας με τους Κούρδους της Τουρκίας – είναι εξαιρετικές. Σε ένα διεθνές τοπίο πολιτικών Πυγμαίων, ο κ. Ερντογάν εξασφάλισε μια ξεχωριστή θέση. Αυτή η κληρονομιά θα τεθεί σε κίνδυνο αν δεν προσέξει το μήνυμα της πλατείας Ταξίμ και τις μυριάδες ομάδες στην τουρκική κοινωνία που δεν ανέχονται πλέον να τους προστάζουν. Θα πρέπει να σταματήσει να προσποιείται ότι είναι θύμα και να συμπεριφέρεται σαν πολιτικός.

Το νέο σύνταγμα υπό συζήτηση – ακόμη και αν οι κεμαλιστές και οι εθνικιστές δεν έχουν διάθεση να συζητήσουν με το ΑΚΡ – θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως όχημα για την ένταξη. Ο κ. Ερντογάν φαίνεται να το θεωρεί ως μια συζήτηση για το πώς γλιστράει από την πρωθυπουργία σε μια πιο ισχυρή προεδρία το επόμενο έτος. Όσο και να θέλει να γίνει πρόεδρος στην εκατονταετηρίδα της δημοκρατίας του Ατατούρκ το 2023, θα κριθεί από την κατάσταση των κοινωνικών και δημοκρατικών θεσμών που αφήνει πίσω του.

http://www.ft.com/intl/cms/s/0/b6999f28-cc69-11e2-bb22-00144feab7de.html#axzz2VGuSsZuu