Η ώρα της κρίσης για την ΕΕ

15:37 2/3/2016 - Πηγή: Antinews

Η μεταναστευτική κρίση της Ευρώπης έχει φτάσει σε ένα δυνητικά καθοριστικό σημείο καμπής αυτό το μήνα, με τους πυλώνες της πολιτικής της ΕΕ να δέχονται συνεχή επίθεση και τη Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ να αντιμετωπίζει την πρώτη εκλογική δοκιμασία για την πολιτική της για τους πρόσφυγες. Οι ηγέτες της ΕΕ προετοιμάζονται για την έκτακτη σύνοδο κορυφής για το μεταναστευτικό την επόμενη Δευτέρα, με φόντο τις απελπιστικές σκηνές στα σύνορα Ελλάδας-ΠΓΔΜ,

όπου τα πλήθη των μεταναστών ξυλοκοπήθηκαν όταν έκαναν έφοδο σε έναν φράχτη και τους αντιμετώπισαν με δακρυγόνα.

Τέσσερα κρίσιμα στοιχεία της απάντησης της Ευρώπης στο μεταναστευτικό βρίσκονται σε κίνδυνο: η κεντρική προσπάθεια να ανακόψει την παράνομη μετανάστευση από την Τουρκία, η ικανότητα της Ελλάδας να αντιμετωπίσει τους δεκάδες χιλιάδες μετανάστες που παγιδεύονται στο έδαφός της, η προθυμία της Ευρώπης να ακολουθήσει μια κοινή πολιτική και η πολιτική υπομονή που απομένει στη Γερμανία, τον κύριο προορισμό για τους μετανάστες που φτάνουν στην Ευρώπη.

Η έντονη διπλωματία κατά το επόμενο δεκαπενθήμερο μπορεί να υπαγορεύσει κατά πόσον η ΕΕ είναι σε θέση να δράσει συνολικά ή να διασπαστεί και να επιστρέψει σε εθνικές δράσεις ενάντια σε μια αναμενόμενη εισροή αυτή την άνοιξη και το καλοκαίρι.

Τέλος για το «Σχέδιο Α» της Μέρκελ;

Η Μέρκελ "πολιορκείται" απ 'όλες τις πλευρές στο εσωτερικό, ενώ στο εξωτερικό έχει απομονωθεί. Η άφιξη των 1,1 εκατ. προσφύγων στη Γερμανία έχει διαβρώσει την μεγάλη κάποτε δημοτικότητά της, αλλά και του κυβερνητικού συνασπισμού των CDU/CSU. Το CDU προετοιμάζεται για άσχημα αποτελέσματα στις εκλογές σε τρία κρατίδια που έχουν προγραμματιστεί για τις 13 Μαρτίου και έχουν μετατραπεί σε δημοψήφισμα σχετικά με τη μεταναστευτική στρατηγική της καγκελαρίου. Το τυχάρπαστο Alternative für Deutschland, ένα δεξιό λαϊκιστικό κόμμα που θέλει να κλείσει τα σύνορα, φαίνεται ισχυρό στις δημοσκοπήσεις - και οι επικριτές στο κόμμα της Μέρκελ απαιτούν μια αλλαγή πορείας.

Ορισμένοι διπλωμάτες στις Βρυξέλλες δείχνουν ότι μια τέτοια αλλαγή είναι ήδη σε εξέλιξη. Εξακολουθεί να υπάρχει μια παραφωνία στα μηνύματα από το Βερολίνο. Διπλωμάτες σημείωσαν τον "ριζικά" διαφορετικό τόνο του Γερμανού υπουργού Εσωτερικών Τόμας Ντε Μεζιέρ στη συνεδρίαση των υπουργών Εσωτερικών στις Βρυξέλλες την περασμένη εβδομάδα. Αλλά δημοσίως, το Βερολίνο εμμένει στην πολιτική της Μέρκελ, η οποία βασίζεται κατά κύριο λόγο σε μια συμφωνία της ΕΕ με την Τουρκία για να πατάξει την παράνομη διακίνηση ανθρώπων σε όλο το Αιγαίο, επιμένοντας ότι "δεν υπάρχει σχέδιο Β».

Δύο κρίσιμες συναντήσεις σε ένα δεκαπενθήμερο - οι συνομιλίες ΕΕ-Τουρκίας στις 7 Μαρτίου και η σύνοδος κορυφής της ΕΕ για τη μετανάστευση στις 18 και 19 Μαρτίου- θα δείξουν αν θα πετύχει.

Τρεις μήνες αφού οι Βρυξέλλες και η Άγκυρα κατέληξαν σε μια συμφωνία για να μειώσουν τη ροή των ανθρώπων από την Τουρκία στην Ευρώπη το Νοέμβριο, περισσότερα από 2.000 άτομα ανά ημέρα εξακολουθούν να κάνουν το επικίνδυνο πέρασμα. Αυτό έχει οδηγήσει σε αδιέξοδο: η Άγκυρα δεν θα μειώσει τη ροή μέχρι να αρχίσει η ΕΕ να δέχεται πρόσφυγες απευθείας από την Τουρκία, ενώ τα κράτη-μέλη δεν θα υποδέχονται πρόσφυγες που συνεχίζουν να καταφθάνουν κατά χιλιάδες. Κατ' ιδίαν, οι αξιωματούχοι παραδέχονται ότι η Τουρκία έχει το πάνω χέρι. Μαζικές επιστροφές των προσφύγων και των μεταναστών από την Ελλάδα προς την Τουρκία "δεν μπορούν να συμβούν χωρίς την επανεγκατάσταση", είπε ένας ανώτερος Ευρωπαίος διπλωμάτης.

Ο Ντόναλντ Τουσκ, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, θα πάει στην Άγκυρα την Πέμπτη για μια άλλη συνάντηση με τον Τούρκο ηγέτη Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Η Άγκυρα γνωρίζει ότι είναι σε ισχυρή θέση: η τελευταία φορά που συναντήθηκαν οι δυο τους, ο Ερντογάν απείλησε να βάλει τους πρόσφυγες σε λεωφορεία για την Ευρώπη εάν δεν ικανοποιηθούν τα αιτήματά του.

Αν και οι διπλωμάτες θέλουν απελπισμένα την επίτευξη τελικής συμφωνίας που θα γίνει αποδεκτή από την Τουρκία, την ΕΕ και τη γειτονική της Ελλάδα -και περιφερειακό της αντίπαλο- ένας σκληρός παράγοντας παραμένει: ούτε το Βερολίνο, ούτε η Αθήνα μπορούν να αντιμετωπίσουν - είτε πολιτικά είτε πρακτικά - άλλες 1 εκατ. αφίξεις το 2016.

Ελλάδα: η στιγμή που όλοι φοβούνταν

Οι εικόνες με δακρυγόνα εναντίον των προσφύγων που σπεύδουν να σπάσουν έναν φράχτη με συρματόπλεγμα στα σύνορα Ελλάδας-ΠΓΔΜ δεν ήταν η οργανωμένη αντίδραση που οραματιζόταν οι υπεύθυνοι όταν η κρίση κορυφώθηκε το περασμένο καλοκαίρι. Ενώ μόλις λίγους μήνες οι αξιωματούχοι της ΕΕ διαμαρτυρήθηκαν έντονα για την κακή διαχείριση της εισροής από την Ελλάδα, τώρα ανησυχούν περισσότερο για μια ανθρωπιστική κρίση, καθώς έως και 70.000 πρόσφυγες προβλέπεται να εγκλωβιστούν στη χώρα τις επόμενες εβδομάδες.

Η Γερμανία, ένα "γεράκι" για την οικονομία της Ελλάδας, έχει μετατραπεί σε "περιστέρι" για την προσφυγική κρίση της. "Δεν κρατήσαμε την Ελλάδα στο ευρώ μόνο για να την αφήσουμε στη συνέχεια στη μοίρα της", δήλωσε η Μέρκελ την Κυριακή.

Ο θάνατος της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης και της "κοινής" πολιτικής

Εννέα μήνες μετά τα πρώτα προβλήματα, η ευρωπαϊκή ναυαρχίδα της πολιτικής της μετεγκατάστασης προσφύγων από την Ιταλία και την Ελλάδα έχει οδηγήσει στη μεταφορά μόλις 600 ατόμων, από τους 160.000 που θα έπρεπε να μετεγκατασταθούν. Μετά από μήνες επιχειρημάτων και λίγη ορατή πρόοδο, τα κράτη-μέλη έχουν αρχίσει να ενεργούν μόνα τους. Οι πρόσφατες κινήσεις από την Αυστρία, πάλαι ποτέ στενότερο σύμμαχο της Γερμανίας για το ζήτημα των προσφύγων, καθώς και εννέα γειτόνων της, να κλείσουν εν μέρει τα σύνορά τους, προκάλεσε χάος στην Ελλάδα.

Αξιωματούχοι της ΕΕ ψάχνουν μανιωδώς τρόπους για να αναβιώσουν μια κοινή πολιτική για τους πρόσφυγες. Ο ένας είναι να επιτρέψουν στις χώρες να δεχθούν πρόσφυγες από την Τουρκία αντί να τους παίρνουν από την Ιταλία και την Ελλάδα. Αλλά ενώ οι κυβερνήσεις στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη είναι ανοικτές σε αυτή την ιδέα, η Ιταλία και η Ελλάδα δεν είναι. "Είμαστε κοντά στον χειρότερο εφιάλτη μας - ένα αρνητικό σπιράλ των κλειστών συνόρων και της ανεξάρτητης πολιτικής" είπε ένας υπουργός της ευρωζώνης. "Δεν θέλω να πάω εκεί, αλλά δεν έχουμε καιρό".

ft.com

Διαβάστε περισσότερα