Ίδιες ρίζες, ίδια "θεραπεία" για τζιχαντιστές και ναζιστές

Από την αρχή της συριακής κρίσης, περίπου 40.000 πρόσφυγες έχουν φτάσει στη Σουηδία. Επειδή η κυβέρνηση αποφάσισε να προσφέρει άδειες παραμονής σε κάθε Σύριο που το ζητά, εκτιμάται ότι μέχρι το τέλος του 2014 θα έχουν φτάσει στη χώρα άλλοι 80.000. Ανεπίσημες πηγές υπολογίζουν ότι ο πληθυσμός των αλλοδαπών που διαμένουν στη σκανδιναβική χώρα είναι περίπου 16%, αν και η ακριβής δημογραφική στατιστική που βασίζεται στην εθνικότητα δεν είναι διαθέσιμη. Οι Σουηδοί Δημοκράτες - το ακροδεξιό ξενοφοβικό κόμμα που έχει γίνει γνωστό ως «αναμορφωμένη ναζιστική ομάδα» - ήταν στο παρελθόν το μόνο που θεωρούσε

τη μετανάστευση «πρόβλημα» για το έθνος. Αλλά από τις εκλογές της 14ης Σεπτεμβρίου, έχουν γίνει η τρίτη μεγαλύτερη πολιτική δύναμη της χώρας.

Ο Sabah Mamoon γεννήθηκε στο Χαλέπι της Συρίας πριν από 34 χρόνια. Εργάζεται σε ένα κατάστημα με πίτσα και κεμπάπ, στο προάστιο Kärrtorp έξω από την πρωτεύουσα, όπου μια ομάδα νεοναζί που αποκαλείται Σουηδικό Κίνημα Αντίστασης επιτέθηκε σε ένα εκλογικό τμήμα μετά τις εκλογές. Εκεί, λίγους μήνες πριν, οι διαδηλωτές κατά του ρατσισμού δέχθηκαν επίθεση από 30 περίπου μέλη της ομάδας, που ήταν οπλισμένοι με μαχαίρια και αυτοσχέδιες ασπίδες. Περίπου το 25% του πληθυσμού στο Kärrtorp είναι ξένης προέλευσης και «υπάρχουν πολύ λίγοι κανονικοί Σουηδοί» λέει ο Mamoon. «Οι υπόλοιποι είναι οπαδοί της λευκής υπεροχής, άνθρωποι που μας θέλουν νεκρούς. Και τώρα, με το Ισλαμικό Κράτος, έχουν μια καλή δικαιολογία. Αν είσαι Άραβας, είσαι τρομοκράτης».

Αφήνουν το σημάδι τους

Σχεδόν κάθε βράδυ, ο Mamoon δέχεται μια επίσκεψη, ενώ δουλεύει. «Με ρωτούν: Είσαι ακόμα εδώ; Πότε φεύγεις; Στη συνέχεια, αν δεν υπάρχει κανείς άλλος στο κατάστημα, στέκονται έξω και κάνουν τον ναζιστικό χαιρετισμό. Μερικές φορές φωνάζουν Heil Hitler. Άλλες φορές, μου κάνουν με χειρονομία ότι κόβουν το λαιμό μου και γελούν». Ο Mamoon είναι ένας ευγενής νεαρός άνδρας και μέχρι τώρα αυτό έχει συμβεί τόσες πολλές φορές, κάτι που τον έχει σημαδέψει. Η ένταση στο Kärrtorp - όπως και σε δεκάδες άλλες πόλεις της Σουηδίας και των προαστίων - είναι στα ύψη, ειδικά μετά την εκλογική επιτυχία της ακροδεξιάς. «Αναρωτιέμαι πότε θα συμβούν οι πρώτες ρατσιστικές δολοφονίες εδώ, και τι μπορεί να γίνει γι 'αυτό, γιατί ο θυμός είναι σε κομβικό σημείο», λέει.

Ο Robert Orell έχει περάσει τα τελευταία χρόνια της ζωής του, αποφεύγοντας ακριβώς αυτή την οργή . Εργάζεται για το σουηδικό παράρτημα μιας οργάνωσης που ονομάζεται «Έξοδος» και βοηθά τους νεοναζί να ξεφύγουν από τη θεωρία της λευκής υπεροχής, το κίνημα που γεννήθηκε στις ΗΠΑ το 1966 και θεωρεί την Άρια φυλή ανώτερη. Σήμερα, μόνο στη Σουηδία, υπάρχουν περίπου 30 κόμματα και ομάδες που ενστερνίζονται τέτοιες ιδέες.

Στα 14 χρόνια της ύπαρξής της, η «Έξοδος» έχει βοηθήσει 700 άτομα να ξεφύγουν από αυτόν τον βίαιο κύκλο. Και, κατά το περασμένο έτος, ο σύλλογος δουλεύει ένα πρόγραμμα που βοηθά τους νέους της Σουηδίας οι οποίοι στρατολογούνται ή ασχολούνται με τη τζιχάντ. «Όλες οι εργασίες μας αφορούν την αποριζοσπαστικοποίηση» λέει ο Orell. «Ο βίαιος εξτρεμισμός τρέφεται από το θυμό και την απογοήτευση, που κάνει κάποιον άλλον ο οποίος δεν ανήκει στην ομάδα να αισθάνεται αποτυχημένος» προσθέτει.

Η εμπειρία του πραγματικού κόσμου

Αυτό δεν είναι μόνο θεωρία. Ο Orell ξέρει ακριβώς πως αισθάνονται τα παιδιά που διασώζει. «Ήμουν κι εγώ νεοναζί», λέει. «Για πέντε χρόνια, ήμουν μέλος μιας ομάδας που πιστεύει στην λευκή υπεροχή». Συμπλοκές στους δρόμους, βανδαλισμοί, επιθέσεις εκδίκησης… Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι αυτός ο χαμογελαστός 30άρης έχει τέτοιο παρελθόν.

Υπάρχουν πολλοί λόγοι που «κανονικά» παιδιά γίνονται βίαιοι, ξενοφοβικοί φανατικοί. Ο Orell το έκανε επειδή ήταν ένας «χαμένος» στο σχολείο. «Ποτέ δεν έκανα κάτι καλά. Η ομάδα με έκανε να πιστεύω ότι ήμουν ανώτερος και διοχέτευα τον θυμό μου», λέει. «Έδινε εξηγήσεις για τα λάθη και τις αδικίες που πολώνουν τον κόσμο. Ήμασταν εμείς και αυτοί. Το σωστό και το λάθος». Οι καλύτεροι υποψήφιοι για ομάδες όπως αυτή είναι οι πιο αδύναμοι: τα θύματα του εκφοβισμού ή της περιθωριοποίησης, με δύσκολες οικογενειακές καταστάσεις – ιδανικοί για πλύση εγκεφάλου.

Ο ισλαμικός εξτρεμισμός λειτουργεί με τον ίδιο ακριβώς τρόπο. Σύμφωνα με την SAPO, την υπηρεσία πληροφοριών της Σουηδίας, ο αριθμός των τζιχαντιστών που έχουν φύγει από τη Σουηδία για να πολεμήσουν με το ISIS έχει πολλαπλασιαστεί από το καλοκαίρι του 2012. Μερικοί από αυτούς έμειναν, κάποιοι επέστρεψαν. Άλλοι, αντίθετα, προσπαθούν να στρατολογήσουν κόσμο και να σχεδιάσουν «μια ευρωπαϊκή τρομοκρατική στρατηγική».

Υπήρχαν 100 τέτοιοι τζιχαντιστές πριν από δύο χρόνια, «αλλά τώρα υπάρχουν πολλοί περισσότεροι και η εγρήγορση είναι υψηλή», λέει μια πηγή από τη Sapo, η οποία έχει ματαίωσε δύο επιθέσεις σε σουηδικό έδαφος τους τελευταίους μήνες.

Οι τζιχαντιστές στρατολογούνται μέσω συγγενών και φίλων, ακριβώς όπως και οι 3.000 ακροδεξιοί εξτρεμιστές που παρακολουθούνται από τη Sapo. «Αλλά τα παιδιά με υγιή κοινωνικά δίκτυα, στέρεες οικογένειες και ενδιαφέροντα και πάθη», εξηγεί ο Orell, «σπάνια γίνονται βίαια». Συχνά, η «θεραπεία» της «Εξόδου» ξεκινάει με ένα τηλεφώνημα από γονείς που ανησυχούν για τη συμπεριφορά του παιδιού τους.

Η ομάδα θεραπευτών και κοινωνικών λειτουργών του συλλόγου, πολλοί από τους οποίους είναι πρώην Ναζί όπως ο Orell, αρχίζει με έναν «χάρτη πηγών» για το θέμα: τι είδους άνθρωποι είναι, ποιες είναι οι αδυναμίες και οι ικανότητές τους, αν έχουν κοινωνικές σχέσεις εκτός της ομάδας. Μόλις εμφανιστούν οι πρώτες ρωγμές στο φανατισμό, αναζητούν την επαφή, αρχικά έμμεσα και στη συνέχεια με συναντήσεις και συνεντεύξεις, και στη συνέχεια με νέους φίλους και χόμπι. Το ποσοστό επιτυχίας της ομάδας είναι 93%.

Η νέα πρόκληση είναι να εφαρμόσουν τη μέθοδο παρέμβασης προς μια διαφορετική μορφή μίσους, τη τζιχάντ.

www.lastampa.it

Διαβάστε περισσότερα

Keywords
Τυχαία Θέματα