Ιταλία: Από τον ευρωσκεπτικισμό στον εναγκαλισμό με την Ευρώπη
Του Giovanni Orsina (*)
Στις βουλευτικές εκλογές που έγιναν το 2018 στην Ιταλία έλαβαν μέρος δύο ευρωσκεπτικιστικά κόμματα, το Κίνημα των Πέντε Αστέρων και η Λέγκα, που συγκυβέρνησαν μέχρι το καλοκαίρι του 2019. Από την ίδια εθνοσυνέλευση γεννιέται σήμερα μια κυβέρνηση με επικεφαλής τον Μάριο Ντράγκι, πρώην διοικητή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Από τα τέλη της δεκαετίας του ’70, η Ιταλία αγωνίζεται με το πρόβλημα της συμβατότητας ανάμεσα στην εθνική πολιτική και τις ευρωπαϊκές υποχρεώσεις, ιδιαίτερα στο οικονομικό πεδίο. Η μη επίλυση αυτού του προβλήματος ήταν ένας από τους λόγους που κατέρρευσε πρώτα το «ιστορικό» σύστημα των κομμάτων στις αρχές της δεκαετίας του 1990 και στη συνέχεια, το 2011, το διπολικό πολιτικό σύστημα που γεννήθηκε στα συντρίμμια εκείνης της κατάρρευσης.
Η έκρηξη του ευρωσκεπτικισμού το 2012, σε μια στιγμή που η Ιταλία είχε την τεχνοκρατική και φιλοευρωπαϊκή κυβέρνηση του Μάριο Μόντι, μπορεί να θεωρηθεί μια αντίδραση απελπισίας απέναντι σε μια Ευρώπη που θεωρούνταν ένα αξεπέραστο εμπόδιο για την ανάπτυξη και την ευημερία του πληθυσμού. Προσοχή όμως! Η Ιταλία είναι παραδοσιακά φιλοευρωπαϊκή, έστω και μόνο επειδή η κοινή της γνώμη ήταν πάντα «ιταλοσκεπτικιστική», δεν έχει εμπιστοσύνη δηλαδή στην εθνική ηγετική τάξη. Την περίοδο εκείνη, η εχθρότητα των Ιταλών απέναντι στην ΕΕ ήταν αποτέλεσμα της απογοήτευσης από ένα πρόγραμμα στο οποίο είχαν πιστέψει και που απέβαινε διαφορετικό του αναμενομένου. Η εχθρότητα ενός προδομένου εραστή.
Η αντίδραση απέναντι στην κρίση χρέους του 2011, η λιτότητα και η κυβέρνηση Μόντι έφεραν τη μεγάλη εκλογική επιτυχία του Κινήματος των Πέντε Αστέρων το 2013. Αντίθετα με όλα τα προγνωστικά, το κόμμα αυτό επέζησε σε όλη τη διάρκεια της εθνοσυνέλευσης του 2013-2018. Την ίδια περίοδο, επωφελούμενη από τη μεταναστευτική κρίση, άρχισε να ανεβαίνει και η Λέγκα, την οποία ο Ματέο Σαλβίνι είχε αρχίσει να μετατρέπει σε ένα εθνικιστικό κόμμα. Τελικά, το 2016, η προσπάθεια του Ματέο Ρέντσι να μεταρρυθμίσει το ιταλικό πολιτικό σύστημα απέτυχε ύστερα από ένα δημοψήφισμα. Ο Ρέντσι ήθελε να δώσει μια εποικοδομητική έξοδο στις διαμαρτυρίες των Ιταλών, εξαιτίας όμως των λαθών του οι διαμαρτυρίες αυτές στράφηκαν εναντίον του.
Ετσι, στις βουλευτικές εκλογές του 2018, το Κίνημα των Πέντε Αστέρων και η Λέγκα κατόρθωσαν να πετύχουν απόλυτη πλειοψηφία και να συγκροτήσουν μια κυβέρνηση συνεργασίας. Παρά ταύτα, στις ευρωεκλογές του 2019 έπαιξαν ρόλο τρεις παράγοντες που εξηγούν πώς φτάσαμε από την πιο ευρωσκεπτικιστική στην πιο φιλοευρωπαϊκή κυβέρνηση.
Πρώτον, τα δύο κόμματα είναι εντελώς διαφορετικά. Ο Σαλβίνι μετέτρεψε τη Λέγκα σε ένα δεξιό κόμμα επικεντρωμένο στην υπεράσπιση του εθνικού συμφέροντος, ενώ το Κίνημα των Πέντε Αστέρων είχε πάντα μια πιο αδύναμη πολιτική ταυτότητα και ορισμένα από τα θέματά του ανήκαν στην «εναλλακτική» Αριστερά.
Δεύτερον, μετά τη συγκρότηση της Επιτροπής υπό την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, τα φιλοευρωπαϊκά κόμματα και η κυρίαρχη τάξη, υποβοηθούμενα από τους κακούς υπολογισμούς του Σαλβίνι και την κρίση ταυτότητας του Κινήματος των Πέντε Αστέρων, έδωσαν τέλος στο λαϊκιστικό πείραμα και οδήγησαν σε μια κυβέρνηση που βρισκόταν πιο κοντά στις ευρωπαϊκές πολιτικές ισορροπίες.
Τρίτον, ξέσπασε η πανδημία, που οδήγησε την ΕΕ να αλλάξει στρατηγική και να δώσει έμφαση, έστω και προσωρινά, στις δημόσιες δαπάνες. Αυτή η αλλαγή κλίματος εξηγεί γιατί τα δύο αυτά κόμματα στηρίζουν σήμερα τον Ντράγκι.
Υπάρχει όμως ένας κίνδυνος. Αν τα πράγματα δεν πάνε καλά, αν η κυβέρνηση Ντράγκι αποδειχθεί λιγότερο αποτελεσματική του αναμενομένου, αν η χρηματοδότηση που θα έρθει από την Ευρώπη δεν έχει τα αναμενόμενα οφέλη και αν η χώρα βγει από την πανδημία πολύ θυμωμένη, η Ιταλία μπορεί να πληρώσει βαρύ τίμημα από αυτή την αναστολή της πολιτικής.
(*) Ο Τζιοβάνι Ορσίνα είναι καθηγητής Πολιτικών Συστημάτων στο Πανεπιστήμιο LUISS
Διαβάστε περισσότερα
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Blogs
- Κορονοϊός: Πού εντοπίζονται τα 698 νέα κρούσματα - Tα μισά στην Αττική, περισσότερα από τη Θεσσαλονίκη η Αχαΐα
- Η κοροϊδία καλά κρατεί :28 Φεβρουαρίου θα επιτρέψουν το κυνήγι
- Κορονοϊός: Ύφεση της πανδημίας το δίμηνο Απριλίου - Μαΐου - Οι εκτιμήσεις των ειδικών
- Εξαφάνιση Lamaniff: Βγαίνει από την ψυχιατρική κλινική ο 24χρονος ράπερ – Τι ερευνά η ΕΛ.ΑΣ.
- Παράνομη η απαγόρευση κυκλοφορίας! Παραβιάζονται θεμελιώδη δικαιώματα
- Δημιουργήθηκε Μητρώο Εμπειρογνωμόνων Αναδιάρθρωσης Οφειλών
- Δελτίο τύπου ΙΜ Θήρας Αμοργού & Νήσων για τον ιερέα του Καμαριού
- 5 πράγματα που ΔΕΝ πρέπει να κάνεις μετά από μια βόλτα στο χιόνι
- O καραμανλικός Βαληνάκης αφήνει πάλι αιχμές κατά του Κυριάκου Μητσοτάκη
- ΕΟΔΥ ΧΑΡΤΗΣ ΚΟΡΟΝΟΙΟΣ : Στα 698 τα νέα κρούσματα σημερα
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Antinews
- Παράνομη η απαγόρευση κυκλοφορίας! Παραβιάζονται θεμελιώδη δικαιώματα
- O καραμανλικός Βαληνάκης αφήνει πάλι αιχμές κατά του Κυριάκου Μητσοτάκη
- ΣΥΡΙΖΑ: Επιτελική ανικανότητα απέναντι στην κακοκαιρία
- Oι αλλαγές που φέρνει το νέο Εργασιακό
- Ιταλία: Από τον ευρωσκεπτικισμό στον εναγκαλισμό με την Ευρώπη
- Ο Ερντογάν κατηγορεί την Ουάσινγκτον ότι «υποστηρίζει τους «τρομοκράτες»
- Στο τουρκικό ΥΠΕΞ εκλήθη ο Αμερικανός πρέσβης - Είχε προηγηθεί ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τους θανάτους Τούρκων στο βόρειο Ιράκ
- Ταραντίλης: Σε πλήρη κινητοποίηση ο κρατικός μηχανισμός για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της κακοκαιρίας
- Πρωτογενές έλλειμα 1,47 δισ. ευρώ τον Ιανουάριο λόγω παράτασης του lockdown
- ΚΙΝΑΛ: Η κυβέρνηση έκλεισε την εθνική οδό Αθηνών Λαμίας χωρίς να ειδοποιήσει κανένα
- Τελευταία Νέα Antinews
- Ιταλία: Από τον ευρωσκεπτικισμό στον εναγκαλισμό με την Ευρώπη
- Παράνομη η απαγόρευση κυκλοφορίας! Παραβιάζονται θεμελιώδη δικαιώματα
- O καραμανλικός Βαληνάκης αφήνει πάλι αιχμές κατά του Κυριάκου Μητσοτάκη
- Στο τουρκικό ΥΠΕΞ εκλήθη ο Αμερικανός πρέσβης - Είχε προηγηθεί ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τους θανάτους Τούρκων στο βόρειο Ιράκ
- Oι αλλαγές που φέρνει το νέο Εργασιακό
- Ο Ερντογάν κατηγορεί την Ουάσινγκτον ότι «υποστηρίζει τους «τρομοκράτες»
- Πρωτογενές έλλειμα 1,47 δισ. ευρώ τον Ιανουάριο λόγω παράτασης του lockdown
- Ταραντίλης: Σε πλήρη κινητοποίηση ο κρατικός μηχανισμός για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της κακοκαιρίας
- ΚΙΝΑΛ: Η κυβέρνηση έκλεισε την εθνική οδό Αθηνών Λαμίας χωρίς να ειδοποιήσει κανένα
- ΣΥΡΙΖΑ: Επιτελική ανικανότητα απέναντι στην κακοκαιρία
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Blogs
- Κακοκαιρία «Μήδεια»: Δείχνει τα «δόντια» της στην Αττική – Προσοχή τις επόμενες ώρες
- Η υπουργός Εξωτερικών του Περόυ Ελίσαμπεθ Αστέτε, παραιτήθηκε για το «βαρύ σφάλμα» να εμβολιαστεί κατά προτεραιότητα
- Εξακολουθεί να ισχύει η μηδενική χρέωση για μαθητές που συνδέονται για τηλεκπαίδευση
- ΚΟΡΟΝΟΪΟΣ! 698 νέα κρούσματα, 299 διασωληνωμένοι και 26 θάνατοι...
- Κορονοϊός – Θεοδωρίδου: Αυτή είναι η σειρά προτεραιότητας των εμβολιασμών
- Θεοδωρίδου: «9 στους 10 θανάτους και 8 στις 10 εισαγωγές στις ΜΕΘ αφορούν ασθενείς άνω των 60 ετών»
- Η Πανούκλα του Αλμπέρ Καμύ με τον Πυγμαλίωνα Δαδακαρίδη- Το επίσημο trailer
- Η κοροϊδία καλά κρατεί :28 Φεβρουαρίου θα επιτρέψουν το κυνήγι
- Κορωνοϊός: Η γεωγραφική κατανομή των κρουσμάτων – Πρώτη η Αττική, ακολουθεί η Αχαΐα
- ΕΜΥ Έκτακτο δελτίο: Πρόγνωση για αύριο Τρίτη 16 Φεβρουαρίου- Καιρος Αττικη Χιονια
