Κ. Σημίτης και τα ασαφή περιεχόμενα του εκσυγχρονισμού

20:06 9/1/2025 - Πηγή: Antinews

Του Απόστολου Αποστόλου*

«Στην Ελλάδα συνηθίζουμε να κάνουν ωραίες κηδείες» έλεγε η Μελίνα Μερκούρη. Και επίσης θα συμπληρώναμε, ότι εκφωνούνται καληκέλαδοι επικήδειοι χωρίς απλότητα και σεβασμό, αλλά με φράσεις κλισέ και με υπερβολικούς τονισμούς.

Εκείνο όμως που δε μαθαίνουμε και είμαστε αμεταποίητοι και ανεπίδεκτοι μαθήσεως, είναι να μην κοιτάμε την ιστορία γιατί έχουμε συμβιβαστεί με αυτό που έλεγε ο Βιλφρέντο Παρέτο «η ιστορία είναι το κοιμητήριο των αριστοκρατών».

Εξάλλου μονίμως έχουμε ένα πρόβλημα

δε ξέρουμε τι είναι το γίγνεσθαι; Τι είναι αλλαγή  και τι είναι  πρόοδος; Με τον θάνατο του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη το μπέρδεμα φάνηκε μπροστά μας. Άραγε η πρόοδος είναι ο μετασχηματισμός των δομών; Η αλλαγή πάλι  είναι μια αδιάκοπη μετάλλαξη από μεταγγίσεις και διασταυρώσεις; Και εν πάση περιπτώσει η πολιτική του Κ. Σημίτη τι κόμιζε; Μάλλον δεν μπορούμε να πούμε με ακρίβεια αν η πολιτική του Κώστα Σημίτη είχε χαρακτηριστικά προοδευτικότητας ή αλλαγών. Αν εξέφραζε προοδευτικότητα ήταν σίγουρα επισφαλής κάτω από την εξάρτηση της διαπλοκής (που πάντα αποτελεί στη χώρα μας  ένα γραμμάτιο  εξόφλησης) και αυτό φάνηκε με  πολιτικούς της κυβέρνησης του Κ. Σημίτη οι οποίοι οδηγήθηκαν στη δικαιοσύνη για αδικαιολόγητο πλουτισμό. Αν πάλι εξέφραζε την αλλαγή τότε εκείνη η αλλαγή αποτελούσε μια εξελληνισμένη και παραδεδομένη έκφραση η οποία πλειοδοτούσε σε επινοήσεις και σε ιδεολογήματα μιας εγχώριας εξαμβλωματικής δημοκρατίας.

Είχαμε λοιπόν για μια ακόμη φορά μια αμφιλεγόμενη πολιτική σε όλα τα επίπεδα γιατί επίσης στη χοάνη της ελληνικο-πολιτικοκοινωνικής κινητικότητας διαμορφώθηκε ένας κώδικας όπου οι διαθρωτικές μεταβολές ήταν αδύναμες μπροστά στις εξαρτήσεις της παλιάς πολιτικής μορφής. Έτσι η Ελλάδα με τη χαμηλή θέση στο παγκόσμιο σύστημα του διεθνούς καταμερισμού δεν κατάφερε να εξελιχθεί και βυθίστηκε στις επιχώριες έξεις της πολιτικής της νωθρότητας.

Η πολιτική του Κώστα Σημίτη δεν ήταν συγκρουσιακή και είχε εγκυστώσεις με προτάσεις  ειδωλοποιημένου νεοφιλελευθερισμού. Εξάλλου οι αντιθέσεις στη λύση των προβλημάτων στην Ελλάδα κρατούν κάθε εξέλιξη σε στασιμότητα και περιορίζουν τις ιστορικές διαφωνίες σε επίπεδο συναίνεσης. Να γιατί δεν υπήρξε ποτέ στη χώρα μας, ένας ιστορικός  εκσυγχρονισμός μιας νέας πολιτικής ταυτότητας  που να αποτυπώνει μια άποψη σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο. Βαφτίσαμε έτσι εκσυγχρονισμό το απαράλλαχτο όμοιο το οποίο απλώς κατέστη παρακολούθημα του σκληρού πυρήνα της ΕΕ.

Η πρόοδος και η εξέλιξη πρώτα από όλα προωθούν μια νέα κοινωνική συμφωνία  που συνδυάζει μια προοπτική οικονομικής ανάπτυξης μαζί με μια δημοκρατική ενίσχυση. Αυτό δε συνέβη και δεν επιβεβαιώθηκε στον αποκαλούμενο εκσυγχρονισμό ο οποίος αποτέλεσε μια κενή φράση και όχι μια αντιπρόταση. Εξάλλου στη χώρα μας όλες οι πολιτικές προτάσεις κρύβουν και μια αυθυπονομευμένη ιδέα που καλύπτεται από ατολμία και ύποπτες σκοπιμότητες. Έτσι χάνεται μεγαλοπρεπώς η προβληματική και ο ειδοποιός χαρακτήρας του εγχειρήματος.

Τι σήμαινε λοιπόν εκσυγχρονισμός; Τίποτε περισσότερο από έναν πολιτικό εξυπνακισμό και μια ρευστοποιημένη ημιμάθεια επάνω σε θέματα κοινωνίας, θεσμών και γεωπολιτικής. Βέβαια στην εποχή της παντοδυναμίας των μέσων μαζικής ενημέρωσης τα οποία πλειοδοτούν σε ανακρίβειες και σε ακατανίκητες αγιογραφίες, όλα προσλαμβάνουν ένα ψευδεπίγραφο νόημα. Με αποτέλεσμα να εξαφανίζεται η συνειδητή γνώση της πραγματικότητας και να αντικαθίσταται από μια απλοποιημένη ερμηνεία μισοσυνειδητής εξήγησης.

Το βασικότερο βέβαια είναι η σχέση μας με την ιστορία. Και εμείς χρόνια  συγκροτούμε μια επανάληψη της ίδιας ιστορικής εικόνας αρνούμενοι να αναζητήσουμε το άλλο. Έτσι ιστορικά τροφοδοτούμαστε από το ίδιο. Δεν έχουμε κατανοήσει το ερώτημα αν θέλουμε μια πορεία σε ευκαιριακές και πρόσκαιρες τροποποιήσεις της πολιτικής, ή αν θέλουμε να συγκροτήσουμε μια κοσμοεικόνα σε μια παγκόσμια θέση του γίγνεσθαι. Ο εκσυγχρονισμός της κυβερνητικής πορείας του κ. Σημίτη ήταν εμβόλιμο ιδεολογικό τέχνασμα που σκέπαζε τον τρέχοντα νεοελληνικό παρασιτισμό. Προς το παρόν η εγχώρια πολιτική με τις πεζές αφηγηματολογίες της, κάνει λίφτινγκ στις σελίδες της ιστορίας με μπόλικη μυθολογία και χειμαρρώδεις  λυρισμούς.

*Καθηγητής Πολιτικής και Κοινωνικής Φιλοσοφίας

The post Κ. Σημίτης και τα ασαφή περιεχόμενα του εκσυγχρονισμού appeared first on antinews.gr.