Ο ελληνικός κίνδυνος απειλεί το βρετανικό δημοψήφισμα

16:07 18/4/2016 - Πηγή: Antinews

Κανείς δεν έχει βρει τον τρόπο να διαλυθεί το "τρίγωνο της δυσπιστίας" ανάμεσα στην Ελλάδα, τους ευρωπαίους πιστωτές της και το ΔΝΤ, σχολιάζει ο Simon Nixon.

Δύο μήνες απομένουν μέχρι το δημοψήφισμα της Βρετανίας, σχετικά με το αν θα αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση, και το μπλοκ

είναι αποφασισμένο να βάλει μια τάξη. Τίποτα δεν πρέπει να επιτραπεί να συμβεί από τώρα μέχρι και τις 23 Ιουνίου, που θα μπορούσε να ενισχύσει την εκστρατεία για μια βρετανική έξοδο, το "Brexit" -ένα αποτέλεσμα που σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο την περασμένη εβδομάδα, θα προκαλέσει ένα "σοβαρό περιφερειακό και παγκόσμιο σοκ".

Το πρώτο βήμα προς αυτή την λειτουργία εκκαθάρισης ήταν η συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας τον περασμένο μήνα, μια ρύθμιση που προς το παρόν, τουλάχιστον, έχει ως επί το πλείστον σταματήσει τη ροή των νέων μεταναστών στην ΕΕ, εκτονώνοντας μια κρίση που αποδεικνύεται δώρο για την εκστρατεία του Brexit. Αλλά η επόμενη εκκρεμότητα είναι η τελευταία αντιπαράθεση της Ελλάδας με τους διεθνείς πιστωτές της για το πρόγραμμα διάσωσης, το οποίο αν δεν επιλυθεί απειλεί να φθάσει σημείο καμπής όταν μια εξαγορά ομολόγων πέφτει τον Ιούνιο, ακριβώς όταν οι Βρετανοί θα πάνε να ψηφίσουν.

Παρά τις προσπάθειες να σπάσει το αδιέξοδο στο περιθώριο της εαρινής συνόδου του ΔΝΤ στην Ουάσιγκτον την περασμένη εβδομάδα, οι ελληνικές διαπραγματεύσεις διάσωσης συνεχίζουν να λειτουργούν μέσα στα ίδια εμπόδια που έχουν παραλύσει τη χώρα σε μεγάλο μέρος κατά τα τελευταία δύο χρόνια. Η Γερμανία και η Βορειοευρωπαίοι σύμμαχοί της λένε ότι δεν θα δανείσουν περισσότερα χρήματα στην Ελλάδα, εκτός και εάν το ΔΝΤ συμφωνεί να δανείσει, επίσης. Όμως, το ΔΝΤ δεν θα δανείσει, εκτός και αν η Αθήνα δεσμευτεί για σκληρές μεταρρυθμίσεις και η Γερμανία συμφωνεί να επιτρέψει στην Ελλάδα σημαντική ελάφρυνση του χρέους, την οποία κανείς δεν θέλει να κάνει. Κανείς δεν έχει βρει ακόμα έναν τρόπο γι' αυτό το "τρίγωνο της δυσπιστίας", όπως το αποκάλεσε ένας αξιωματούχος της ΕΕ.

Οι Ευρωπαίοι πιστωτές της Ελλάδας και το ΔΝΤ συμφώνησαν τουλάχιστον σε ένα πράγμα στην Ουάσιγκτον: πώς να επιλύσουν τις διαφορές τους σχετικά με τους στόχους για την επόμενη φάση του ελληνικού προγράμματος. Σύμφωνα με τη συμφωνία που επετεύχθη το περασμένο καλοκαίρι, η Ελλάδα υποτίθεται ότι θα παραδώσει ένα πλεόνασμα του προϋπολογισμού της τάξης του 3,5% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος το 2018. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πιστεύει ότι για την επίτευξη αυτού του στόχου, η Ελλάδα πρέπει να εφαρμόσει περαιτέρω μέτρα λιτότητας φέτος που ισοδυναμούν με 3 % του ΑΕΠ. Το ΔΝΤ, το οποίο έχει μια πιο απαισιόδοξη άποψη των ζημιών που προκλήθηκαν από το αδιέξοδο του περασμένου έτους, πιστεύει ότι θα απαιτηθούν πρόσθετα μέτρα λιτότητας που ισοδυναμούν με το 4,5% του ΑΕΠ για να φτάσει το στόχο, κάτι που υποστήριξε ότι ήταν ρεαλιστικό. Το ΔΝΤ αντ' αυτού επιχειρηματολογούσε για ένα χαμηλότερο δημοσιονομικό πλεόνασμα με στόχο το 1,5% του ΑΕΠ, το οποίο θα απαιτούσε επιπλέον μέτρα λιτότητας μόνο 2,5% του ΑΕΠ, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του.

Ο συμβιβασμός είναι όσο πιο βάναυσος θα μπορούσε να είναι για την Ελλάδα. Και οι δύο πλευρές έχουν συμφωνήσει να παραμείνουν στον αρχικό στόχο του 3,5% και να χρησιμοποιήσουν τις προβλέψεις της Επιτροπής ως βάση. Αλλά η Ελλάδα θα πρέπει να δεσμευτεί, και ενδεχομένως να νομοθετήσει, την επιπλέον λιτότητα που απαιτείται για να καλύψει οποιοδήποτε έλλειμμα, εάν αποδειχθεί πιο ακριβής η πιο ζοφερή εκτίμηση του ΔΝΤ.

Το τι θα συμβεί στη συνέχεια εξαρτάται από την Αθήνα. Θα πρέπει τώρα να συμφωνήσει σχετικά με τα αναγκαία για την επίτευξη των στόχων αυτών μέτρα, που το ΔΝΤ επιμένει ότι πρέπει να είναι "αξιόπιστα". Αν ο στόχος του 3,5% δεν επιτευχθεί, η Γερμανία δεν θα συμφωνήσει με την ελάφρυνση του χρέους, και χωρίς εγγύηση ελάφρυνσης του χρέους το ΔΝΤ δεν μπορεί να συμμετέχει στο σχέδιο διάσωσης. Αλλά ο ορισμός του ΔΝΤ για το τι είναι αξιόπιστο θα δημιουργήσει μείζονα πολιτικά προβλήματα στην αριστερή κυβέρνηση της Ελλάδας. Κατέστησε σαφές ότι δεν θα αποδεχθεί τη συνέχιση της εξάρτησης από την προσέγγιση "απομυζήστε τους πλούσιους" στα δημοσιονομικά, που επιδιώχθηκε από διαδοχικές ελληνικές κυβερνήσεις και υποστηρίζει ότι έχει γίνει αυτοκαταστροφική.

Αν και η Ελλάδα έχει κάνει μια αξιοσημείωτη δημοσιονομική προσαρμογή μετά την κρίση, αυτό έχει σε μεγάλο βαθμό επιτευχθεί με τη συσσώρευση νέων φόρων από την ίδια στενή βάση, περικόπτοντας παράλληλα διακριτικές δαπάνες για την προστασία των θέσεων εργασίας στον δημόσιο τομέα και τους μισθούς και τα δικαιώματα κοινωνικής πρόνοιας.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το 55% των Ελλήνων απαλλάσσεται από το φόρο εισοδήματος, σε σύγκριση με 2% των Πορτογάλων και 5% των Ιρλανδών, σύμφωνα με το ΔΝΤ. Εν τω μεταξύ, το ελληνικό συνταξιοδοτικό σύστημα κοστίζει στην Αθήνα το ισοδύναμο του 10% του ΑΕΠ κάθε χρόνο, πολύ περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη χώρα στην Ευρώπη.

Το ΔΝΤ υποστηρίζει ότι αυτό δεν είναι βιώσιμο: τα ποσοστά φορολογικών συντελεστών έχουν μειωθεί ενώ οι τιμωρητικοί φόροι στα μεγαλύτερα εισοδήματα έχουν τροφοδοτήσει τη φοροδιαφυγή και τη φυγή κεφαλαίων. Εν τω μεταξύ, ο οικονομικός και κοινωνικός ιστός της χώρας ναυάγησε από τις υπερβολικές περικοπές των δαπανών για ζωτικές δημόσιες υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένου του απαραίτητου εξοπλισμού για τα σχολεία και τα νοσοκομεία και τη συντήρηση των υποδομών.

Το ΔΝΤ εδώ και καιρό επιμένει ότι ο μόνος αξιόπιστος τρόπος για να ενισχυθούν τα δημοσιονομικά στην Ελλάδα πλέον είναι να διευρυνθεί η φορολογική βάση και να μειωθούν οι συνταξιοδοτικές δαπάνες. Είναι δύσκολο να δούμε πώς θα μπορούσε πλέον να υποχωρήσει αξιόπιστα. Το δέλεαρ για την Αθήνα είναι ότι εάν υπογράψει αυτά τα μέτρα, η χώρα θα πρέπει να λάβει την ελάφρυνση του χρέους που της έχουν υποσχεθεί, ανοίγοντας το δρόμο για την εξομάλυνση των οικονομικών συνθηκών, συμπεριλαμβανομένης της επιλεξιμότητας για το κυβερνητικό πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της πρόσβασης σε φθηνότερες διευκολύνσεις τραπεζικής χρηματοδότησης της ΕΚΤ.

Αλλά όπως έχουν τα πράγματα, το ΔΝΤ και το Βερολίνο απέχουν πολύ από τον μακροπρόθεσμο ρεαλιστικό στόχο του προϋπολογισμού για την Ελλάδα, ο οποίος θα καθορίσει το ποσό της ελάφρυνσης του χρέους που είναι απαραίτητο, και τη χρονική στιγμή οποιασδήποτε μείωσης του χρέους. Το Βερολίνο ανησυχεί ότι, αν της δοθεί η ευκαιρία, η Αθήνα θα ξεκινήσει γρήγορα τον δανεισμό και τις δαπάνες και πάλι. Μπορεί να διαλυθεί το τρίγωνο της δυσπιστίας, ανοίγοντας το δρόμο για μια συμφωνία τον Μάιο; Μόνο εάν η Αθήνα και το Βερολίνο είναι διατεθειμένοι να υποχωρήσουν. Και οι δύο θα πρέπει να θυσιάσουν μεγάλο πολιτικό κεφάλαιο. Η εναλλακτική λύση είναι η Ευρώπη να αρχίσει να συζητά και πάλι το Grexit, παρότι αντιμετωπίζει την πολύ πραγματική πιθανότητα ενός Brexit.

wsj.com

Διαβάστε περισσότερα