Ο Ερντογάν και επικεφαλής του υπουργικού συμβουλίου

Ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, προήδρευσε σε συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου για πρώτη φορά ως αρχηγός κράτους, σε μια κίνηση που θεωρείται από πολλούς ως ένα σημάδι της ολοένα και πιο αυταρχικής του διακυβέρνησης. Ο Ερντογάν, ο οποίος ανέλαβε την προεδρία μετά τις εκλογές του Αυγούστου, έπειτα από μια δεκαετία και πλέον ως πρωθυπουργός, προήδρευσε της συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου στο νέο, αμφιλεγόμενο προεδρικό μέγαρο του στα περίχωρα της Άγκυρας.

Ο πρόεδρος

της Τουρκίας έχει το δικαίωμα, σύμφωνα με το σύνταγμα, να είναι πρόεδρος στις συνεδριάσεις του υπουργικού συμβουλίου, οι οποίες όμως συνήθως εποπτεύονται από τον πρωθυπουργό –δηλαδή τον Αχμέτ Νταβούτογλου. Ωστόσο, οι δύο προκάτοχοι του Ερντογάν – ο Αχμέτ Νετζντέτ Σεζέρ και ο Αμπντουλάχ Γκιουλ – εκτελούσαν σε μεγάλο βαθμό εθιμοτυπικό ρόλο και ποτέ δεν προήδρευσαν σε κάποια κυβερνητική συνεδρίαση. Ο τελευταίος πρόεδρος που το έπραξε ήταν ο Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, κατά την θητεία του την περίοδο 1993-2000. Ο Ερντογάν είναι ο έκτος πρόεδρος της Τουρκίας που προεδρεύει σε συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου στην ιστορία της σύγχρονης δημοκρατίας που ιδρύθηκε το 1923.

Κατά γενική ομολογία ο Ερντογάν άλλαξε την Τουρκία κατά τη διάρκεια του χρόνου του ως πρωθυπουργός (2003-2014), κερδίζοντας επαίνους για την επιτάχυνση της ανάπτυξης, αλλά παράλληλα αντιμετώπισε και κατηγορίες για την επιβολή του εξισλαμισμού και του αυταρχισμού στην κοσμική δημοκρατία. Στις εκλογές του Αυγούστου, για πρώτη φορά ένας Τούρκος πρόεδρος εξελέγη με άμεση ψηφοφορία από το λαό, κάτι που έκανε τον Ερντογάν να θεωρεί ότι έχει πλέον μια ισχυρή λαϊκή εντολή.

Τα τελευταία χρόνια, οι τούρκοι πρόεδροι έχουν σε μεγάλο βαθμό απλά έναν εθιμοτυπικό και ελεγκτικό ρόλο, με την εξουσία να στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στον πρωθυπουργό και στο κοινοβούλιο. Αλλά έχοντας μόλις μισό χρόνο στο γραφείο, ο Ερντογάν έχει καταστήσει σαφές ότι ο πρόεδρος είναι το "νούμερο 1" της Τουρκίας σε όλα τα μείζονα θέματα, συμπεριλαμβανομένης και της εξωτερικής πολιτικής.

Η αντιπολίτευση κατηγορεί τον Ερντογάν ότι ενεργεί όλο και περισσότερο σαν αυτοκράτορας, δημιουργώντας τη δική του «σκιώδη κυβέρνηση» στην προεδρία, με αρμοδιότητες που ανταγωνίζονται εκείνες των υπουργών. Η συνεδρίαση της Δευτέρας έρχεται στην αρχή ενός καθοριστικού έτους για την Τουρκία, όπου θα διεξαχθούν βουλευτικές εκλογές τον Ιούνιο, στις οποίες το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) επιδιώκει μια μεγάλη πλειοψηφία για να γράψει ένα νέο σύνταγμα που θα κατοχυρώνει τις προεδρικές εξουσίες του Ερντογάν.

Οι επικριτές λένε ότι οι πολιτικές ελευθερίες και τα μέσα ενημέρωσης έχουν διαβρωθεί περαιτέρω στην Τουρκία κατά τη διάρκεια του εξαμήνου που ο Ερντογάν είναι στην προεδρία, μια περίοδος που έχει χαρακτηρισθεί από την επίθεση ενάντια στους οπαδούς του Φετουλάχ Γκιουλέν. Ο Ερντογάν έχει, επίσης, προβεί σε όλο και πιο αλλόκοτες δηλώσεις, υποστηρίζοντας μεταξύ άλλων ότι οι μουσουλμάνοι ανακάλυψαν την Αμερική πριν από τον Κολόμβο και λέγοντας ότι οι γυναίκες δεν είναι ίσες με τους άνδρες.

Συν όλα αυτά, ο Ερντογάν έχτισε και το τεράστιο προεδρικό μέγαρο, το οποίο εγκαινίασε προ μηνών, και θεωρεί ως απαραίτητο σύμβολο μιας ισχυρής «νέας Τουρκίας». Οι επικριτές του λένε ότι το κτίριο των 1.150 δωματίων και των 490 εκατ. ευρώ είναι άλλο ένα σημάδι της αυταρχικότητάς του που ξεχειλίζει. Οι προκάτοχοί του εργάζονταν σε ένα πολύ πιο ταπεινό παλάτι Κάνκαγια στο κέντρο της Άγκυρας.

www.theguardian.com

Διαβάστε περισσότερα

Keywords
Τυχαία Θέματα