«Ο Ομπάμα πρέπει να ζητήσει συγγνώμη» από τους Δυτικούς συμμάχους

15:32 29/10/2013 - Πηγή: Antinews

Η κυβέρνηση Ομπάμα δεν έχει κατανοήσει ακόμη το μέγεθος και τη σοβαρότητα των ζημιών που προκλήθηκαν στην αξιοπιστία της Αμερικής μεταξύ των ευρωπαίων συμμάχων της, σχολιάζει ο Καρλ Τέοντορ τσου Γκούτενμπεργκ, πρώην υπουργός Άμυνας και Οικονομίας και Τεχνολογίας της Γερμανίας.

Οι Γερμανοί συνήθιζαν να αστειεύονται με την τάση της καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ να επικοινωνεί αποτελεσματικά μέσω βιαστικών γραπτών μηνυμάτων, λέγοντας ότι αυτό σηματοδότησε ουσιαστικά το τέλος της παραδοσιακής ιστοριογραφίας. Λοιπόν,

τουλάχιστον οι αμερικανικές υπηρεσίες κατασκοπείας φαίνεται να έχουν καταγράψει πλήρως τις παρασκηνιακές επικοινωνίες – στο Βερολίνο και πιο πέρα​​

Δυστυχώς, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα και η κυβέρνησή του δεν έχουν ακόμη κατανοήσει το μέγεθος και τη σοβαρότητα των ζημιών που προκλήθηκαν στην αξιοπιστία της Αμερικής μεταξύ των ευρωπαίων συμμάχων της. Το πρόβλημα δεν είναι ότι οι χώρες κατασκοπεύουν η μία την άλλη (όλοι το κάνουν). Μάλλον, αυτά που είναι πιο επιζήμια είναι η έκταση της συλλογής πληροφοριών των ΗΠΑ και η στάση της Αμερικής απέναντι στους συμμάχους.

Οι προηγούμενες διατλαντικές συγκρούσεις σε διάφορα ζητήματα όπως η κλιματική αλλαγή, οι κρατούμενοι στο Γκουαντάναμο και ο πόλεμος του Ιράκ είχαν εκθέσει ένα πρόβλημα αμοιβαίας κατανόησης, μερικές φορές λόγω των έντονων διαφορών σχετικά με τον καλύτερο τρόπο για την επίτευξη ορισμένων κοινών στόχων. Αλλά η κρίση με τις υποκλοπές τηλεφωνικών συνδιαλέξεων και άλλες ανησυχητικές αποκαλύψεις του πρώην εργαζομένου στην NSA Έντουαρντ Σνόουντεν αναδεικνύουν ένα βαθύτερο πρόβλημα: μια κρίση αμοιβαίας δυσπιστίας που κινδυνεύει να γίνει ένα σοβαρό διατλαντικό ρήγμα, σε μια εποχή που η συνεργασία για την ασφάλεια και η στενότερη πολιτική και οικονομική συνεργασία μεταξύ της Ευρώπης και των Ηνωμένων Πολιτειών είναι πιο απαραίτητη από ποτέ.

Δεν υπάρχει ίσως τίποτα πιο καταστροφικό για τις φιλικές σχέσεις μεταξύ των δημοκρατικών κρατών από τη συμπεριφορά του ενός συμμάχου που προκαλεί την άλλη πλευρά να χάσει την υπόληψή της στο εσωτερικό. Εξάλλου, ήταν η Μέρκελ που προσπάθησε να ηρεμήσει τα νερά όταν το σκάνδαλο της NSA έπληξε την Ευρώπη αυτό το καλοκαίρι. Γι’ αυτό, η υποτιθέμενη υποκλοπή των κινητών τηλεφώνων της από τις ΗΠΑ είναι τόσο επιζήμια γι’ αυτήν, τόσο σε προσωπικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο.
Ως κάποιος που υπηρέτησε στην κυβέρνηση της Μέρκελ την περίοδο 2009-2011, οφείλω να ομολογήσω ότι ήμουν κάπως απρόσεκτος στη χρήση των κινητών συσκευών επικοινωνίας, όσο διάστημα είχα κάποιο αξίωμα. Κατ’ αρχήν, βέβαια, θα πρέπει πάντα να υποθέτουμε ότι οι ξένες υπηρεσίες μυστικών υπηρεσιών πληροφοριών προσπαθούν να ακούν συνομιλίες άλλων κυβερνήσεων. Αλλά υπάρχει μεγάλη διαφορά αν οι εν λόγω δραστηριότητες ασκούνται από τη Ρωσία ή την Κίνα, ή από έναν σύμμαχο που τονίζει κατ ‘επανάληψη τη σημασία της στενής διατλαντικής συνεργασίας και φιλίας.
Η προσωπικότητα του Ομπάμα κάνει τα πράγματα πιο περίπλοκα. Είναι δύσκολο να θυμηθούμε κάποιον άλλο πρόεδρο των ΗΠΑ που έχει τόσο προσωπικά αποσυνδεθεί από άλλους αρχηγούς κρατών. Αντί να φτάσει αμέσως σε μια φιλική χώρα, αποφάσισε να περάσει απαρατήρητος και να στείλει τον εκπρόσωπο του Λευκού Οίκου Τζέι Κάρνεϊ, να κάνει μια μάλλον αμήχανη δήλωση, ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ «δεν παρακολουθεί και δεν θα παρακολουθεί» τις επικοινωνίες της Μέρκελ. Φυσικά, δεν χρειάζεται και ιδιαίτερες ερμηνευτικές ικανότητες για να αναγνωρίσει κάποιος μια αδέξια προσπάθεια να αποφύγει να ομολογήσει ότι οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες στόχευαν τη Μέρκελ στο παρελθόν.

Η κυβέρνηση Ομπάμα φαίνεται να μην έχει καταφέρει να θέσει κάποια βασικά ερωτήματα. Πώς θα μπορούσε να δικαιολογήσει την κατασκοπεία ενός ηγέτη ο οποίος είναι μεταξύ των στενότερων συμμάχων των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ και στην αποστολή στο Αφγανιστάν – ενός ηγέτη τον οποίο κάλεσε στον Rose Garden για να παραχωρήσει το Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας, την υψηλότερη τιμή που η Αμερική μπορεί να δώσει σε έναν ξένο;
Επιπλέον, η Μέρκελ δεν ήταν ο μοναδικός στόχος. Στην περίπτωση της Γαλλίας, πώς θα μπορούσε η κυβέρνηση Ομπάμα να δικαιολογήσει ότι στόχευσε έναν σύμμαχο που έχει προσπαθήσει σκληρά για να χτίσει μια σχέση εμπιστοσύνης με τις ΗΠΑ, παρέχοντας την αναγκαία στρατιωτική και πολιτική κάλυψη στη Λιβύη και τη Συρία; Ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, επίσης, πρέπει να αισθάνεται σαν ηλίθιος – όχι μόνο λόγω της παρακολούθησης των ΗΠΑ, αλλά και επειδή προφανώς δεν έλαβε καμία προειδοποίηση από τις μυστικές υπηρεσίες του για την αιφνίδια απόφαση του Ομπάμα να ζητήσει από το Κογκρέσο να περάσει ένα ψήφισμα πριν από τη χρήση στρατιωτικής δύναμης στη Συρία .

Τέλος, πώς μπορεί ο Ομπάμα να εξηγήσει στην ΕΕ (της οποίας η αντιπροσωπεία στην Ουάσιγκτον επίσης παρακολουθούταν) ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό να γίνουν έντιμες, σοβαρές και ολοκληρωμένες διαπραγματεύσεις για τη σύναψη της Συνεργασίας Διατλαντικού Εμπορίου και Εταιρικών Επενδύσεων; Σημαντικές μορφές στην Ευρώπη – συμπεριλαμβανομένου του προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του ηγέτη των Σοσιαλδημοκρατών της Γερμανίας (ο οποίος είναι έτοιμος να σχηματίσει κυβέρνηση συνασπισμού με τη Μέρκελ) – ήδη ζητούν την αναστολή των συνομιλιών της συμφωνίας. Το ενδεχόμενο οικονομικό κόστος της καθυστέρησης ή μια αποτυχία στην επίτευξη στενότερης διατλαντικής οικονομικής ολοκλήρωσης μπορεί να φτάσουν τα εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια – εκτός από τις ανυπολόγιστες ζημιές που θα υπάρξουν για την αξιοπιστία της Αμερικής στην Ευρώπη.
Γίνεται πολύς λόγος σήμερα για τους κινδύνους μιας νέας εποχής αμερικανικού απομονωτισμού και της έλλειψης της ηγεσίας των ΗΠΑ στον κόσμο. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι ο απομονωτισμός μπορεί να προκληθεί όχι μόνο από μια πιθανή υποχώρηση από τις διεθνείς υποθέσεις, αλλά και από τη μάλλον αλόγιστη χρήση της σκληρής και ήπιας δύναμης της Αμερικής στην παγκόσμια σκηνή.
Για να ξεφύγουμε από το χάος της NSA, θα συζητηθούν διάφορες επιλογές. Η νέα γαλλο- γερμανική ώθηση για μια συμφωνία μοιράσματος των πληροφοριών με τις ΗΠΑ είναι μάλλον δύσκολο να εφαρμοστεί στην πράξη, ιδίως αν ληφθεί υπόψη ότι οι κατασκοπευτικές υπηρεσίες που λειτουργούν σε όλο τον κόσμο δεν είναι πάντα πλήρως ελεγχόμενες. Ως πρώτο βήμα, ο Ομπάμα πρέπει να ξαναβρεί τις μεγάλες επικοινωνιακές ικανότητες που τον έκαναν αρχικά να φτάσει στο Λευκό Οίκο. Από την πλευρά της δημόσιας διπλωματίας, ο χειρισμός του σκανδάλου παρακολούθησης ήταν μια πλήρης αποτυχία. Για να περιοριστούν οι ζημίες και να αρχίσει η ανοικοδόμηση της πολυπόθητης εμπιστοσύνης, ο Ομπάμα πρέπει να εκφράσει μια αξιόπιστη συγγνώμη στη Μέρκελ, στις άλλες χώρες των Δυτικών συμμάχων και στους πολίτες τους.
Στο αμερικανικό πολιτικό πλαίσιο, η έκφραση συγγνώμης, ειδικά σε ξένες κυβερνήσεις, θεωρείται συχνά ως ένα σημάδι αδυναμίας. Στην περίπτωση του σκανδάλου της NSA, μία αναμφισβήτητη συγγνώμη από τον Ομπάμα είναι η μόνη βιώσιμη λύση για να αφήσουμε το παρελθόν πίσω και να προχωρήσουμε μπροστά. Δυστυχώς, η ευκαιρία για μια τέτοια χειρονομία που θα πρέπει να θεωρηθεί στην Ευρώπη ως ένα πολυαναμενόμενο κλαδί ελιάς – και ένα σημάδι της πραγματικής αμερικανικής δύναμης και πίστης – τελειώνει γρήγορα.
http://www.project-syndicate.org/commentary/on-the-fallout-from-us-spying-on-its-european-allies-by-karl-theodor-zu-guttenberg