Ο ρόλος της Δεξιάς Πτέρυγας στις ουκρανικές διαδηλώσεις

11:02 28/1/2014 - Πηγή: Antinews

Ο Βίκτορ Γιανούκοβιτς φαίνεται αποφασισμένος να συντρίψει το κίνημα διαμαρτυρίας, αλλά η αντιπολίτευση δεν θα υποχωρήσει ήσυχα. Ένα δεξιό εθνικιστικό κόμμα επιδιώκει να επωφεληθεί από την αυξανόμενη βία και έχει αρχίσει να προειδοποιεί για έναν εμφύλιο πόλεμο, γράφει το Spiegel.

Ντυμένος με τζιν και σακάκι, ο βουλευτής που θέλει να ανατρέψει τον πρόεδρο της Ουκρανίας με οποιοδήποτε μέσο στέκεται στην Πλατεία Ανεξαρτησίας του Κιέβου, όπου παίζεται ο αγώνας για

την εξουσία κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο μηνών. «Τι μπορούν να κάνουν οι πέτρες, οι βόμβες μολότοφ και τα καμένα ελαστικά απέναντι σε κανόνια νερού, σφαίρες και τεθωρακισμένα οχήματα;» ρωτά ο Ιγκόρ Μιροσνιτσένκο.

«Πολλοί άνθρωποι εδώ είναι έτοιμοι να πεθάνουν». Κάτω από το σακάκι του, ο Μιροσνιτσένκο φοράει ένα παραδοσιακό κεντημένο ουκρανικό πουκάμισο. Είναι ένας από τους ηγέτες του δεξιού εθνικιστικού κόμματος Σβόμποντα (Ελευθερία), το οποίο σχημάτισε συνασπισμό με το κόμμα Ουντάρ του πρώην πρωταθλητή πυγμαχίας βαρέων βαρών Βιτάλι Κλίτσκο, μαζί με το Κόμμα της Πατρίδας της φυλακισμένης πρώην ηγέτιδας Γιούλια Τιμοσένκο, κατά του προέδρου Βίκτορ Γιανούκοβιτς.

Πριν από λίγες ημέρες ο Μιροσνιτσένκο προσπάθησε να εμποδίσει το πέρασμα μιας τροπολογίας που περιορίζει το δικαίωμα της διαδήλωσης. Όταν ο πρόεδρος την υπέγραψε, ο Μιροσνιτσένκο και τρεις άλλοι βουλευτές του Σβόμποντα πήγαν στο τυπογραφείο όπου τυπώνεται η εφημερίδα της κυβέρνησης. Οι νέοι νόμοι ισχύουν μόνον από τη στιγμή που έχουν δημοσιευθεί. Μέρος της εκτύπωσης είχε ήδη φύγει σε φορτηγά, αλλά οι διαδηλωτές έκαψαν το υπόλοιπο στην πλατεία Ανεξαρτησίας. Οι κυβερνητικοί αντίπαλοι έχουν δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στο κέντρο του Κιέβου τις τελευταίες ημέρες και η χώρα βρίσκεται στο χείλος ενός «ανταρτοπόλεμου», λέει ο Μιροσνιτσένκο. «Θα χυθεί πολύ αίμα, και αίμα αθώων ανθρώπων. Δεν έχω καμία ελπίδα ότι ο Γιανούκοβιτς θα ικανοποιήσει έστω και ένα από τα αιτήματά μας».

Αυξάνεται ο αριθμός των νεκρών

Την περασμένη εβδομάδα , τρεις άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στις διαδηλώσεις και ένας από αυτούς έφερε τραύματα από βασανιστήρια. Εκατοντάδες διαδηλωτές έχουν τραυματιστεί. Με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, η πορεία που ακολούθησε ο πρόεδρος την περασμένη εβδομάδα δεν είχε νόημα. Ο Βίκτορ Γιανούκοβιτς δεν έχει κάνει τίποτα για να επιλύσει τη σύγκρουση επί δύο μήνες. Και μετά έχυσε λάδι στη φωτιά, μέσω μιας δέσμης νόμων εχθρικών προς τη δημοκρατία.

Αλλά ακόμη και ένας άνθρωπος με πολιτικούς ορίζοντες τόσο περιορισμένους όσο ο Γιανούκοβιτς, δεν μπορεί να ήθελε αυτό που συμβαίνει τώρα στην Ουκρανία. Το σκηνικό πλέον μοιάζει με αυτό εμφυλίου και το μίσος μεταξύ των φιλο- Ευρωπαίων και των φίλων της Ρωσίας έχει γίνει αιματηρό. Οι υποστηρικτές του Γιανούκοβιτς θεωρούν τους διαδηλωτές «εξτρεμιστές και τρομοκράτες». Ακόμα και ο πρωθυπουργός Νικολάι Μικόλα Αζάροφ χρησιμοποίησε αυτά τα λόγια στην τηλεόραση σαν να ήταν αυτονόητα. Ο Αρσέν Κλιντσάγεφ, βουλευτής της κυβέρνησης, λέει ότι ήταν «απόλυτα σωστό» που σκοτώθηκαν οι πρώτοι διαδηλωτές. Είχαν στραφεί εναντίον της ηγεσίας της χώρας και θα πρέπει να «λάβουμε μια πολύ σκληρή γραμμή εναντίον των διαδηλωτών».

Ο Μιροσνιτσένκο, εν τω μεταξύ, θεωρεί τους υποστηρικτές του Γιανούκοβιτς «φασίστες και ληστές» που θέλουν να μετατρέψουν το δημοκρατικό Κίεβο σε ένα «μαφιόζικο Ντόνετσκ». Το Ντόνετσκ είναι ένα μεταλλευτικό κέντρο στη ρωσόφωνη ανατολή της Ουκρανίας. Στη δεκαετία του 1990, στην πόλη έγιναν αιματηρές διαμάχες για την εξουσία μεταξύ των αντίπαλων επιχειρηματιών. Ο Γιανούκοβιτς, που καταδικάστηκε για κλοπή και πρόκληση σωματικής βλάβης, προέρχεται από εκεί και εκπροσωπεί τα συμφέροντα των ολιγαρχών που βασίζονται στο Ντόνετσκ.

Το πεδίο για τις συνομιλίες μεταξύ των δύο πλευρών διαβρώνεται και η χώρα διαιρείται όλο και περισσότερο. Ουκρανοί οι οποίοι μέχρι τώρα δεν είχαν εμπλακεί στις διαδηλώσεις αρχίζουν τώρα να γίνονται ακτιβιστές. Την περασμένη Πέμπτη, άνθρωποι εισέβαλαν σε δημόσια κτίρια και κτίρια των περιφερειακών κοινοβουλίων, όχι μόνο στα δυτικά προπύργια της αντίστασης, αλλά και στα ανατολικά. Εξανάγκασαν τους κυβερνήτες να παραιτηθούν και μπλόκαραν τις δημόσιες υπηρεσίες. Κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου οι διαδηλώσεις εξαπλώθηκαν ακόμη περισσότερο, ενώ στο Κίεβο διαδηλωτές κατέλαβαν προσωρινά το Υπουργείο Δικαιοσύνης.

Ασθενής αντιπολίτευση

Ο Λεονίντ Κραβτσούκ, ο πρώτος πρόεδρος της Ουκρανίας, δήλωσε ότι η σημερινή κυβέρνηση κάνει τα πράγματα χειρότερα, αναφερόμενος στο σκανδαλώδες ψήφισμα των νόμων για τις διαδηλώσεις, που δεν συζητήθηκαν στην κοινοβουλευτική επιτροπή. Η ψηφοφορία διεξήχθη με ανάταση της χειρός σε μια ταραχώδη κοινοβουλευτική σύνοδο και ο επικεφαλής του κοινοβουλίου υπέγραψε αμέσως τους νόμους, κατά παράβαση των κανόνων.

Οι τροπολογίες είναι σύμφωνες με τους ρωσικούς νόμους, αλλά οι ποινές είναι ακόμα πιο σκληρές. Στη Ρωσία, «οι διοργανωτές των μαζικών ταραχών» αντιμετωπίζουν τέσσερα έως 10 χρόνια φυλάκισης, σε σύγκριση με 10 έως 15 στην Ουκρανία. Ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης της Ουκρανίας Σεργκέι Γκολοβάτι λέει ότι τα γεγονότα των τελευταίων ημερών διαχειρίστηκαν από τη Μόσχα και όχι από το Κίεβο. Το πολιτικό καθεστώς της Ουκρανίας, λέει, είναι να «ευθυγραμμίζεται με αυτό της Ρωσίας και της Λευκορωσίας». Το καθεστώς χρειάζεται μια ψευδο- δικαστική βάση για την καταστολή. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο Γιανούκοβιτς στρέφεται προς μια βίαιη έκβαση της κρίσης, πιστεύει ο Γκολοβάτι.

Η εκτίμηση αυτή είναι σύμφωνη με την απόλυση των μετριοπαθών από την ομάδα του Γιανούκοβιτς, συμπεριλαμβανομένου του επικεφαλής του προεδρικού γραφείου Σεργκέι Λεβοτσκίν, που ευνόησε την έναρξη διαλόγου με την αντιπολίτευση. Αντικαταστάθηκε με έναν υποστηρικτή του Γιανούκοβιτς από το Ντόνετσκ, που φέρεται να έχει διατάξει την πρώτη βίαιη εκκαθάριση της πλατείας Μαϊντάν, το Νοέμβριο.

Η απροθυμία του Γιανούκοβιτς να συμβιβαστεί έχει επίσης να κάνει με την αδυναμία της αντιπολίτευσης. Οι διαμαρτυρίες των φιλοευρωπαίων Ουκρανών, που ξεκίνησαν πριν από οκτώ εβδομάδες, αιφνιδίασαν τον Κλίτσκο και τους επικεφαλής των συμμαχικών κομμάτων της αντιπολίτευσης. Την περασμένη εβδομάδα, τα γεγονότα τους πρόλαβαν για μια ακόμα φορά, όταν ακτιβιστές κατέλαβαν την πλατεία, απογοητευμένοι που οι τρεις ηγέτες της αντιπολίτευσης δεν μπορούσαν να πάρουν αυτό που ζητούσαν.

Ο Μιροσνιτσένκο δεν είναι οπαδός του Κλίτσκο. Η πολιτική του εξέλιξη κινείται «μάλλον αργά», λέει σαρκαστικά. «Δεν νομίζω ότι μπορεί να αναλάβει την ηγεσία της αντιπολίτευσης, πόσο μάλλον την ηγεσία της πλατείας». Αυτό που δεν λέει είναι ότι και το δικό του κόμμα αποτελεί επίσης ένα πρόβλημα για τη συμμαχία της αντιπολίτευσης. Το Σβόμποντα έχει ενταχθεί στην εξέγερση, αλλά απορρίπτει ορισμένα ανθρώπινα και μειονοτικά δικαιώματα.

Με 10 τοις εκατό υποστήριξη, το κόμμα είναι το τέταρτο ισχυρότερο στο κοινοβούλιο. Το κόμμα του Κλίτσκο και της Τιμοσένκο χρειάζεται την υποστήριξή του. Πλέον, το κόμμα είναι ένας βασικός παράγοντας στις διαδηλώσεις. Αλλά ο Κλίτσκο υποβαθμίζει τη στάση του Σβόμποντα. «Έχουμε διαφορετικές ιδεολογίες, αλλά δύο πράγματα μας συνδέουν», λέει ο Κλίτσκο. «Αγωνιζόμαστε εναντίον όσων βρίσκονται στην εξουσία σήμερα και θέλουμε ευρωπαϊκές αξίες για τη χώρα μας».

Φλερτ με τη Δεξιά Πτέρυγα

Το κόμμα Σβόμποντα διαθέτει επίσης άριστες σχέσεις με την Ευρώπη, αλλά είναι διαφορετικές από αυτές που μπορεί να προτιμά ο Κλίτσκο. Έχει συμμαχήσει με το ακροδεξιό Εθνικό Μέτωπο της Γαλλίας και με το ιταλικό νέο- φασιστικό κόμμα Fiamma Tricolore. Αλλά όσον αφορά την καταπίεση της ομοφυλοφιλίας, ο εκπρόσωπος του Μιροσνιτσένκο συμφωνεί με τον ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, παρότι κάνει ό,τι μπορεί για να εμποδίσει την επιρροή της Μόσχας στη χώρα του. «Η ΕΕ είναι η μόνη δυνατότητα για να υπερασπιστούμε τους εαυτούς μας ενάντια στη ρωσική πίεση», λέει. Ο ίδιος και το κόμμα του θεωρούν τη συμμαχία με τον Κλίτσκο καθαρά θέμα τακτικής. Ο Κλίτσκο, εξάλλου, θα ήθελα να περιορίσει τις εξουσίες του προέδρου, ενώ το Σβόμποντα ονειρεύεται μια χώρα με έναν ισχυρό ηγέτη.

Ο Μιροσνιτσένκο ήταν εκπρόσωπος Τύπου της ουκρανικής εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου μέχρι το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 2008, αλλά δεν είναι ακριβώς κοσμοπολίτης. Θα ήθελα ακόμη και να δει ξένους επαγγελματίες ποδοσφαιριστές να απελαύνονται επειδή «αλλάζουν τον εθνολογικό χάρτη της Ουκρανίας». Υπήρξαν και άλλα, παρόμοια περιστατικά. Σε μια συζήτηση το 2012 σχετικά με την γεννημένη στην Ουκρανία Αμερικανίδα ηθοποιό Μίλα Κούνις, είπε ότι δεν ήταν από την Ουκρανία, αλλά μάλλον μια «Εβραία». Πράγματι, ο αντισημιτισμός είναι μέρος της πλατφόρμας του εξτρεμιστικού κόμματός του. Μέχρι το 2004 , αποκαλούνταν Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα της Ουκρανίας, σε μια εσκεμμένη αναφορά στο Εθνικό Σοσιαλιστικό κόμμα του Αδόλφου Χίτλερ. Μόλις το περασμένο καλοκαίρι, ένας εξέχων ηγέτης της νεολαίας του κόμματος διένειμε κείμενα από τη ναζιστική προπαγάνδα του Γκέμπελς, μεταφρασμένα στα ουκρανικά.

Χωρίς τη σφιχτή οργάνωση των εθνικιστών, η εξέγερση στην πλατεία Μαϊντάν θα είχε προ πολλού καταρρεύσει. Αλλά το Σβόμποντα αποτελεί επίσης τον μεγαλύτερο κίνδυνο για το κίνημα διαμαρτυρίας. Οι στρατιώτες του κόμματος, με το συγκεχυμένο, δεξιό δόγμα τους, δεν είναι πιθανό να συγκρατηθούν για πολύ περισσότερο καιρό. Και ίσως αυτό να περιμένει και ο πρόεδρος.

spiegel.de