των διαφωνιών

18:41 4/3/2014 - Πηγή: Antinews

Χωρίς εκπλήξεις κύλησε η τρίωρη συνάντηση του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου με τον Αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα στο Λευκό Οίκο, τη Δευτέρα το βράδυ. Η σχέση μεταξύ των δύο δεν φημιζόταν ποτέ για τη θερμότητά της και η σημειωτόν πορεία των ισραηλινο-παλαιστινιακών διαπραγματεύσεων υπό αμερικανική αιγίδα έχει ενισχύσει τις εντάσεις. Αν και αποφεύχθηκαν οι «ηχηρές» διαφωνίες, όπως έχει συμβεί παλιότερα, οι δύο άνδρες φάνηκε ξεκάθαρα στις δηλώσεις τους ότι δεν συμφωνούν σε σειρά ζητημάτων και κυρίως ότι δεν μοιράζονται την ίδια αντίληψη για το τι πρέπει να γίνει στο εξής, με

χαρακτηριστικότερη τη γνωστή διαφωνία τους για την αντιμετώπιση του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος: ο Νετανιάχου δεν έκρυψε ότι δυσπιστεί ως προς το ότι η, σε εξέλιξη, διπλωματική προσπάθεια θα αποτρέψει το Ιράν ν’ αποκτήσει πυρηνικό όπλο και ότι δεν συμφωνεί με τους αμερικανικούς χειρισμούς.

Ο Ομπάμα υπενθύμισε ότι το χρονοδιάγραμμα που είχε θέσει η αμερικανική διπλωματία προκειμένου να επιτευχθεί τελική συμφωνία εκπνέει στα τέλη Απριλίου. Εκτίμησε ότι η επίτευξη μόνιμης λύσης, με τη δημιουργία δύο γειτονικών κρατών, παραμένει πάντα πιθανή και δυνατή αλλά προϋποθέτει, όπως υπογράμμισε, «πολύ δύσκολες αποφάσεις». Ο Νετανιάχου, από την πλευρά του, επανέλαβε τη γνωστή επωδό ότι το Ισραήλ κάνει τα πάντα για την ειρήνη αλλά οι Παλαιστίνιοι δεν έχουν εκπληρώσει τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν και επιμένουν να μην αναγνωρίζουν το Ισραήλ ως εβραϊκό κράτος.

Πριν τη συνάντηση, ο Ομπάμα είχε παραχωρήσει συνέντευξη στο δίκτυο Bloomberg και ερωτώμενος για την πορεία των ισραηλινο-παλαιστινιακών διαπραγματεύσεων είχε αφήσει να διαφανεί έντονη δυσφορία. «Εγκαταλείπεις αυτό που φτάνει να είναι μόνιμη κατοχή της Δυτικής Όχθης; Είναι αυτός ο χαρακτήρας του Ισραήλ ως κράτος για μεγάλο χρονικό διάστημα; ..Αν οι Παλαιστίνιοι πιστέψουν ότι δεν υπάρχει δυνατότητα για ίδρυση ενός ανεξάρτητου κυρίαρχου ενιαίου κράτους τότε η ικανότητά μας να διαχειριστούμε τη διεθνή αποτυχία θα είναι περιορισμένη» προειδοποίησε ο Ομπάμα .

Δεν πρόκειται για την πρώτη φορά που η αμερικανική διπλωματία προειδοποιεί το Ισραήλ. Έχει καταστήσει σαφές στην ισραηλινή κυβέρνηση ότι αν αποτύχει η διαπραγμάτευση, τότε η διεθνής αντίδραση πιθανότατα δεν θα μπορεί να «περιοριστεί» με αμερικανική παρέμβαση, είτε γιατί απλώς δεν θα είναι εφικτό είτε γιατί η Ουάσινγκτον αφήνει να διαφανεί ότι δεν επιθυμεί «να προστατεύει» διαρκώς επιλογές των ισραηλινών κυβερνήσεων που την φέρνουν σε τριβή με συμμάχους της. Τόσο ο Ομπάμα όσο κυρίως ο υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι έχουν επανειλημμένως θίξει το ενδεχόμενο η αποτυχία και αυτής της προσπάθειας διαλόγου να «δημιουργήσει προϋποθέσεις διεθνούς απομόνωσης» του Ισραήλ. Πρόκειται για «αναφορά» που σχετίζεται με την προοπτική γενίκευσης του μποϋκοτάζ που ήδη εφαρμόζεται, σε σημαντικό βαθμό σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, απέναντι στα ισραηλινά προϊόντα, με την επιβολή κυρώσεων από την ΕΕ (όπως πχ η τελευταία απαίτηση για συγκεκριμένη αναφορά στα προϊόντα που προέρχονται από εποικισμούς) αλλά και για την πιθανότητα προσφυγής της Παλαιστινιακής Αρχής κατά του Ισραήλ σε διεθνείς οργανισμούς, όπως το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, με την κατηγορία των εγκλημάτων πολέμου κατά των Παλαιστινίων.

Η αμερικανική διπλωματία πιέζει ασφυκτικά να υπάρξει μια έστω και επιφανειακή «πρόοδος» στο Παλαιστινιακό και δια μέσου αυτής να «αποποιηθεί» τη διαμορφωμένη εντύπωση ότι «στηρίζει άκριτα και αταλάντευτα πάντα το Ισραήλ» εκτιμώντας ότι έτσι μπορεί να βελτιωθεί κάπως η εικόνα των ΗΠΑ στον αραβικό - μουσουλμανικό κόσμο, κάτι αναγκαίο για να διευκολυνθούν οι αμερικανικοί σχεδιασμοί στην περιοχή. Σύμφωνα με διπλωματικές διαρροές, ο Ομπάμα πίεσε τον Νετανιάχου και θα πιέσει πολύ περισσότερο τον Παλαιστίνιο πρόεδρο Μαχμούντ Αμπάς, που μεταβαίνει στην Ουάσινγκτον στις 17 Μαρτίου, να αποδεχτούν ένα «πλαίσιο συμφωνίας» στο οποίο θα υπάρχουν, εκατέρωθεν υποχωρήσεις, που θα αφορούν στα τελικά σύνορα ενός παλαιστινιακού κράτους, στο καθεστώς της κατεχόμενης από το 1967 ανατολικής Ιερουσαλήμ, σ τις ισραηλινές απαιτήσεις ασφαλείας για τη Δυτική Όχθη μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται η παραμονή ισραηλινού στρατού στην Κοιλάδα του Ιορδάνη και στο ισραηλινό αίτημα αναγνώρισης του Ισραήλ ως εβραϊκού κράτους σε συνδυασμό με την απόφαση του ΟΗΕ περί δικαιώματος επιστροφής των Παλαιστινίων προσφύγων στις εστίες τους.

Ο Αμπάς έχει αρνηθεί την παραμονή του ισραηλινού στρατού αντιπροτείνοντας την ανάπτυξη διεθνούς δύναμης υπό τον ΟΗΕ ή ακόμη και το ΝΑΤΟ, κάτι που απορρίπτει το Τελ Αβίβ. Ζητά επίσης αφετηρία συζήτησης για την τελική λύση να είναι τα σύνορα του 1967, και όχι τα δεδομένα που το Ισραήλ έχει δημιουργήσει σήμερα με την ανέγερση δεκάδων εποικισμών στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη (των οποίων ο ρυθμός ανάπτυξης έχει διπλασιαστεί τους τελευταίους μήνες). Τέλος, επιμένει στην αναγνώριση του Ισραήλ ως ισραηλινού κράτους και όχι εβραϊκού καθώς το δεύτερο αυτομάτως καταρρίπτει το δικαίωμα επιστροφής των προσφύγων και κατ’ επέκταση και τη δυνατότητα τους να στοιχειοθετήσουν αίτημα αποζημίωσης από το ισραηλινό κράτος για τις περιουσίες τους που κατασχέθηκαν (1948, 1967). Επιπλέον, αν το Ισραήλ αναγνωριστεί ως εβραϊκό κράτος αυτομάτως δεν έχουν δικαίωμα υπηκοότητας οι περισσότεροι από 1,5 εκατομμύριο Ισραηλινοί άραβες (1/5 του συνολικού πληθυσμού), που ζουν, εργάζονται, φορολογούνται και έχουν περιουσίες στη χώρα. Τέλος, με το συγκεκριμένο αίτημα διαφωνούν και πολλοί Ισραηλινοί εβραίοι που θεωρούν ότι πρόκειται για εγκατάλειψη του ξεκάθαρα κοσμικού χαρακτήρα του κράτους τους και ότι πιέζονται να δεχτούν μια θρησκευτική, εκτός της εθνικής, ταυτότητας που δεν επιθυμούν να είναι το βασικό τους χαρακτηριστικό.

Όπως χαρακτηριστικά έγραφε η ισραηλινή εφημερίδα Haaretz, ο Αμπάς, σε συνάντηση που είχε με αντιπροσωπεία του ισραηλινού αντιπολιτευόμενου κόμματος Meretz, είναι εξαιρετικά απαισιόδοξος ως προς την τελική έκβαση των συνομιλιών. Θεωρεί ότι δεν έχει γίνει καμία πρόοδος αφού το Ισραήλ επιμένει στον εποικισμό και στην κατοχή και ξεκαθαρίζει ότι η δυσαρέσκεια στα παλαιστινιακά εδάφη είναι τόσο μεγάλη από το διαπραγματευτικό τέλμα που ούτε ο ίδιος έχει περιθώρια ελιγμών. Κατά τον Αμπάς, εκτός μεγάλης έκπληξης, στα τέλη Απριλίου θα τελειώσει χωρίς αποτέλεσμα και αυτός ο γύρος συνομιλιών. Η νέα κατάρρευση των όποιων ειρηνευτικών προσπαθειών αναμφίβολα θα συμβάλλει στην κλιμάκωση της ήδη τεταμένης περιρρέουσας ατμόσφαιρας στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής πυροδοτώντας απρόβλεπτες συνέπειες στην ήδη εξαιρετικά πολύπλοκη κατάσταση που έχει διαμορφωθεί με επίκεντρο τη Συρία..

BBC, Reuters, Bloomberg, al Arabiya, Haaretz, Guardian

Διαβάστε περισσότερα

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο >>

Keywords