Ποιος ήταν ο πιο πλούσιος άνθρωπος όλων των εποχών;

12:46 25/10/2011 - Πηγή: Antinews

Την ώρα που εδώ στην Ελλάδα ο απλός λαός τσιγαρίζεται και βράζει στο ζουμί του, αλλά και ο κόσμος γενικότερα διολισθαίνει προς την φτώχεια, με τις  εισοδηματικές ανισότητες να τρέφουν κινήματα διαμαρτυρίας όπως αυτό της Occupy Wall Street, και όχι μόνο, κάποιοι προσπαθούν να το διασκεδάσουν.

Μέσα σε αυτό το κλίμα λοιπόν, ο οικονομολόγος της Παγκόσμιας Τράπεζας

Branko Milanovic, προσπαθεί να απαντήσει στο  πολύ ενδιαφέρον ερώτημα: «ποιος ήταν ο πλουσιότερος άνθρωπος που έζησε ποτέ»;

Η σύγκριση εισοδημάτων του σήμερα με αυτά του παρελθόντος είναι μια δύσκολη ιστορία. Δεν υπάρχει κάποιος απλός τρόπος σύγκρισης της ισοτιμίας μεταξύ του σημερινού δολαρίου και των νομισμάτων του παρελθόντος.

Επιπλέον, η «ίση αγοραστική δύναμη» δεν μπορεί να διευκρινιστεί ιστορικά. Κανονικά ο όρος σημαίνει πως κάποιος μπορεί να αγοράσει με Χ ρωμαϊκά δηνάρια την ίδια ποσότητα αγαθών, που θα μπορούσε να αγοράσει με ένα Υ ποσό σημερινών δολαρίων. Τα αγαθά όμως έχουν αλλάξει με το χρόνο, ενώ αν τα περιορίζαμε μόνο σε αυτά που υπήρχαν και τότε και τώρα, θα βλέπαμε πως οι σχετικές τιμές τους έχουν αλλάξει κατά πολύ.

Παλιά, οι υπηρεσίες ήταν φτηνές διότι τα μεροκάματα ήταν χαμηλά. Σήμερα όμως, ειδικά στις πλούσιες χώρες, οι υπηρεσίες είναι πανάκριβες. Το αντίθετο συμβαίνει με το ψωμί και το ελαιόλαδο. Έτσι λοιπόν, για να μπορέσουμε να συγκρίνουμε τον πλούτο και το εισόδημα των εύπορων σε διάφορες ιστορικές περιόδους, η πιο λογική προσέγγιση είναι να τους τοποθετήσουμε μέσα στα ιστορικά τους πλαίσια και να μετρήσουμε την οικονομική τους ισχύ με βάση την δυνατότητα εξαγοράς ανθρώπινης εργασίας (μεσαίας δεξιότητας και κατάρτισης) σε εκείνο τον χρόνο και χώρο.

Ως έναν βαθμό, μια δεδομένη ποσότητα ανθρώπινης εργασίας είναι ένα παγκόσμιο μέτρο με το οποίο μπορούμε να υπολογίσουμε το κόστος ζωής. Όπως είχε γράψει πριν από 200 χρόνια ο Adam Smith, «κάποιος μπορεί να είναι πλούσιος ή φτωχός, ανάλογα με τη ποσότητα εργασίας που μπορεί να αγοράσει». Αυτή η αρχή εμπεριέχει και τις βελτιώσεις που επήλθαν στην παραγωγικότητα, αφού το σημερινό εισόδημα του Bill Gates μπορεί να μετρηθεί έναντι των μέσων εισοδημάτων σύγχρονων συμπατριωτών του.

Μια καλή αρχή είναι η αρχαία Ρώμη, για την οποία διαθέτουμε αρκετά στοιχεία όσον αφορά στους τότε πλούσιους, ενώ η οικονομία της ήταν αρκούντως σύγχρονη, ώστε να μπορούμε να κάνουμε συγκρίσεις με το σήμερα, που να είναι λογικές.

Στη κλασική ρωμαϊκή περίοδο υπήρχε ο πάμπλουτος Μάρκος Κράσος, που το 50 π.Χ. είχε περιουσία 200 εκατ. σηστερτίους. Υπήρχε και αυτοκράτορας Οκταβιανός με ανάλογη περιουσία. Τέλος, ο Μάρκος Αντώνιος Πάλλας, διέθετε περιουσία ύψους 300 εκατ. σηστερτίων την εποχή του Νέρωνα.

Αν πάρουμε τον Κράσο, και υπολογίσουμε ένα μέσο ετήσιο επιτόκιο της τάξης του 6%, που θεωρούνταν φυσιολογικό, το ετήσιο εισόδημά του θα ήταν περίπου 12 εκατομμύρια. Το μέσο ετήσιο εισόδημα ενός Ρωμαίου πολίτη εκείνης της εποχής ήταν 380 σηστέρτια. Έτσι, το εισόδημα του Κράσου αντιστοιχούσε στο εισόδη