Πραξικόπημα στην Τουρκία: Ποιος βρίσκεται από πίσω και γιατί;

13:22 16/7/2016 - Πηγή: Antinews

Ο Πρωθυπουργός της Τουρκίας Μπινάλι Γιλντιρίμ δήλωσε την Παρασκευή ότι ο στρατός προσπαθεί να εκδιώξει τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Η απόπειρα πραξικοπήματος έρχεται μετά από μια μακρά περίοδο σταθερότητας στην Τουρκία, καθώς ο Ερντογάν έχει παραμείνει στην εξουσία από το 2003. Αλλά ο στρατός της Τουρκίας παίζει εδώ και χρόνια σημαντικό ρόλο στην πολιτική του έθνους και μόνο τα τελευταία χρόνια εξασθένισε η εξουσία του.

Ποιος

διευθύνει το στρατό;

Τεχνικώς ο στρατός λογοδοτεί στον πρωθυπουργό Γιλντιρίμ και στον υπουργό Άμυνας Φικρί Ισίκ. Αλλά ανώτερος στρατιωτικός ηγέτης της Τουρκίας είναι ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Άμυνας Χουλουσί Ακάρ. Είναι ένας διακεκριμένος ηγέτης, που έχει κάνει περιοδείες με το ΝΑΤΟ στη Βοσνία και την Ερζεγοβίνη, μεταξύ άλλων. Ο Ακάρ ανέλαβε την κορυφαία θέση μόλις πριν από ένα χρόνο και φάνηκε να έχει μια στενή σχέση με τον Ερντογάν. Ο διορισμός του συνέπεσε με την εντατικοποίηση της μάχης με τις κουρδικές δυνάμεις κοντά στα συριακά σύνορα. Σύμφωνα με ρεπορτάζ, συγκινήθηκε μέχρι δακρύων κατά τη διάρκεια της ομιλίας του Ερντογάν στο Ιφτάρ τον Ιούνιο. Δεν είναι σαφές αν έχει κάποια συμμετοχή στο πραξικόπημα, αν και το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu ανέφερε ότι κρατείται όμηρος από τη στρατιωτική ομάδα πίσω από την εξέγερση. Ο Ερντογάν δεν ήταν σε θέση να το επιβεβαιώσει ή να το διαψεύσει.

Αυτό που γνωρίζουμε για την ομάδα πίσω από την απόπειρα πραξικοπήματος είναι ότι φαίνεται να διαθέτει σημαντική ισχύ στις χερσαίες δυνάμεις που ανέπτυξαν στρατιώτες σε όλη την Άγκυρα, στρατιωτικά αεροσκάφη και πολεμικά πλοία. Το ακριβές μέγεθος της δύναμης είναι άγνωστο, αν και σύμφωνα με δήλωση που κυκλοφόρησε στα κρατικά μέσα ενημέρωσης, αυτοαποκαλείται Συμβούλιο για την Ειρήνη στη χώρα.

Σύμφωνα με την εφημερίδα Evrensel Gazetesi, ο αστυνομικός διοικητής στην επαρχία της Προύσας, ο συνταγματάρχης Γιουρντακούλ Ακους, έχει τεθεί υπό κράτηση μετά την υποψία ότι βρίσκεται πίσω από την εξέγερση. Αυτό δεν έχει επιβεβαιωθεί επίσημα. Εν τω μεταξύ ο Ζεκάι Ακσακαλί, επικεφαλής των στρατιωτικών ειδικών δυνάμεων της Τουρκίας, πήρε την πλευρά της κυβέρνησης, λέγοντας στο τηλεοπτικό κανάλι NTV ότι "όσοι επιχειρούν ένα πραξικόπημα δεν θα πετύχουν".

Γιατί ο στρατός θέλει ένα πραξικόπημα;

Ο τουρκικός στρατός υπήρξε πάντα ισχυρός και η χώρα εξακολουθεί να διαθέτει το δεύτερο μεγαλύτερο στρατό στο ΝΑΤΟ, μετά τις ΗΠΑ. Πολιτικά, ο στρατός συμμετείχε σε τέσσερις διαφορετικές κυβερνήσεις από τη δεκαετία του 1960. Αλλά η εκλογή του Ερντογάν το 2003 ξεκίνησε μια περίοδο παρακμής για τον στρατό, καθώς ο Τούρκος ηγέτης κατάφερε να περιορίσει την εξουσία του.

Το 2007, οι ένοπλες δυνάμεις δημοσιοποίησαν μια απειλή online για να παρέμβουν στις αμφίρροπες εκλογές. Η υπόθεση, που είναι γνωστή ως το Ε-πραξικόπημα, πυροδότησε μια έρευνα και ένα χρόνο αργότερα, οι Τούρκοι ερευνητές ανακοίνωσαν ότι είχαν αποκαλύψει ένα γενικό πενταετές σχέδιο ανατροπής της κυβέρνησης που εκκολάφθηκε από στρατιώτες και δημόσια πρόσωπα.

Η επιθυμία του Ερντογάν για μια ευρύτερη στρατιωτική εκστρατεία στη Συρία δεν υπήρξε δημοφιλής μεταξύ των στρατιωτικών, αλλά ούτε και ο αυξανόμενος συντηρητισμός του. Ο Μετίν Γκουρτσάν, ένας πρώην Τούρκος αξιωματικός του στρατού ο οποίος τώρα εργάζεται ως αναλυτής ασφαλείας με έδρα την Κωνσταντινούπολη, δήλωσε στην Wall Street Journal την περασμένη εβδομάδα ότι με την υποβάθμιση της αντιπολίτευσης στην Τουρκία, οι στρατιωτικοί αξιωματούχοι θεωρούν τους εαυτούς τους ως τους μόνους που μπορούν να "βάλουν φρένο και να δημιουργήσουν ελέγχους και ισορροπίες εναντίον του Ερντογάν".

newsweek.com

Διαβάστε περισσότερα