Ρωσία-Τουρκία εμβαθύνουν τη σχέση τους στη Συρία

13:33 9/1/2017 - Πηγή: Antinews

Ρωσικά πολεμικά αεροσκάφη πραγματοποίησαν αεροπορικές επιδρομές για να υποστηρίξουν τις επιθέσεις της Τουρκίας στο βόρειο τμήμα της Συρίας κατά του Ισλαμικού Κράτους, μια σημαντική εξέλιξη στην εκκολαπτόμενη ρωσο-τουρκική συνεργασία. Η εμβάθυνση των σχέσεων απειλεί να περιθωριοποιήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες στον αγώνα για να διαμορφώσει την τελική τύχη της Συρίας.

Οι εναέριες επιδρομές, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν για περίπου μια εβδομάδα κοντά στην στρατηγικής σημασίας πόλη Αλ Μπαμπ, αντιπροσωπεύουν την πρώτη χρήση της στρατιωτικής ισχύος του Κρεμλίνου για να βοηθήσουν τους Τούρκους στον

αγώνα τους ενάντια στην τρομοκρατική ομάδα. Οι Ρώσοι κατέλαβαν ένα άνοιγμα, στην προσπάθειά τους να δημιουργήσουν μια στρατιωτική σχέση με την Τουρκία, μέλος του ΝΑΤΟ, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες επεδίωκαν να διατηρήσουν την έμφαση στην κατάληψη της Ράκα, την αυτοανακηρυσσόμενη πρωτεύουσα του Ισλαμικού Κράτους.

Οι ρωσικοί βομβαρδισμοί είναι μια αξιοσημείωτη μεταστροφή από το Νοέμβριο του 2015, όταν ένας τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος F-16 κατέρριψε ένα ρωσικό αεροπλάνο Su-24 υποστηρίζοντας ότι είχε παραβιάσει τον εναέριο χώρο της Τουρκίας. Η Ρωσία και η Τουρκία είχαν ήδη εμπλακεί σε μια κοινή προσπάθεια για τη δημιουργία μιας κατάπαυσης του πυρός στη Συρία - η οποία που δεν περιλαμβάνει τις Ηνωμένες Πολιτείες. Την ίδια στιγμή, οι σχέσεις μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Τουρκίας έχουν υποβαθμιστεί σημαντικά, υπό την αυξανόμενη πίεση του Τούρκου προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος ανησυχεί όλο και περισσότερο για τις κουρδικές δυνάμεις των YPG, με τις οποίες οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ευθυγραμμιστεί για την καταπολέμηση του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία.

Ορισμένοι αναλυτές λένε ότι η Ρωσία φαίνεται να έχει φτάσει σε μια θέση προς την οποία οι Τούρκοι κινούνται για τη δημιουργία μιας ζώνης ασφαλείας στο βόρειο τμήμα της Συρίας, ώστε να εμποδίσουν τους Κούρδους της Συρίας να δημιουργήσουν μια αυτόνομη περιοχή. Σε αντάλλαγμα, οι Τούρκοι φαίνεται να υπαναχωρούν στις προσπάθειές τους να ανατρέψουν τον Πρόεδρο της Συρίας Μπασάρ αλ-Άσαντ, ο οποίος, με τη βοήθεια της Ρωσίας, ενισχύει τις δυνάμεις του στις μεγάλες πόλεις της χώρας, προς το νότο.

"Η ρωσική-τουρκική προσέγγιση είναι σε μεγάλο βαθμό τακτική" σχολιάζει ο James F. Jeffrey, πρώην πρεσβευτής των Ηνωμένων Πολιτειών στην Τουρκία. "Η Ρωσία μπορεί να αναχθεί αυτή τη στιγμή έναν τουρκικό θύλακα στη βόρεια Συρία, αν δεν απειλεί το καθεστώς του Άσαντ. Και επιτρέπει στη Ρωσία να εκμεταλλευτεί τη στροφή των ΗΠΑ προς τον αντίπαλο της Τουρκίας, το YPG, παρέχοντας αεροπορική υποστήριξη στους Τούρκους κατά του Ισλαμικού Κράτους, την οποία η ΗΠΑ ανεξήγητα δεν παρέχει".

Ο νέος Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει μιλήσει θετικά, αν και αορίστως, για το ενδεχόμενο συνεργασίας με τη Ρωσία στον αγώνα κατά του Ισλαμικού Κράτους. Αλλά οι προσπάθειες της κυβέρνησης Ομπάμα να σφυρηλατήσουν μια κοινή πολιτική και στρατιωτική στρατηγική με το Κρεμλίνο για τη Συρία κατέρρευσε, όταν η Ρωσία υποστήριξε τις συριακές δυνάμεις και τους υποστηριζόμενους από το Ιράν μαχητές στην βίαιη ανακατάληψη του Χαλεπίου. Η Τουρκία ξεκίνησε την επιχείρηση στην Αλ Μπαμπ, ανατολικά του Χαλεπίου, χωρίς συντονισμό με τις Ηνωμένες Πολιτείες και χωρίς το όφελος των αμερικανικών αεροπορικών επιδρομών. "Αυτό είναι κάτι που έχουν αποφασίσει να κάνουν ανεξάρτητα" δήλωσε τον Νοέμβριο ο συνταγματάρχης John Dorrian, εκπρόσωπος της υπό αμερικανικής ηγεσίας επιχείρησης ενάντια στο Ισλαμικό Κράτος.

Η Τουρκία φάνηκε να υποθέτει ότι θα ξεμπερδέψει σύντομα με τους μαχητές του Ισλαμικού Κράτους εκεί. Αλλά οι μάχες ήταν σκληρές. Στα τέλη Νοεμβρίου, τα προβλήματα του τουρκικού στρατού είχαν επιδεινωθεί, όταν τρεις από τους στρατιώτες του σκοτώθηκαν σε μια συριακή αεροπορική επιδρομή, όπως υποστήριξαν οι τουρκικές δυνάμεις. Ο Ερντογάν αργότερα μίλησε τηλεφωνικά με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος τον διαβεβαίωσε ότι η Ρωσία δεν είχε συμμετάσχει στην εναέρια επίθεση, σύμφωνα με τα τουρκικά Μέσα. Η βελτίωση των σχέσεων μεταξύ των δύο αυταρχικών ηγετών άνοιξε την πόρτα για μεγαλύτερη συνεργασία.

Ο τουρκικός στρατός μίλησε δημοσίως για το ρωσικό ρόλο σε μια ανακοίνωση στις 2 Γενάρη, σημειώνοντας ότι ρωσικά πολεμικά αεροσκάφη έπληξαν στόχους την προηγούμενη ημέρα, περίπου πέντε μίλια νότια της Αλ Μπαμπ. Αμερικανοί αξιωματούχοι, οι οποίοι ζήτησαν να μην κατονομαστούν, δήλωσαν ότι οι ρωσικές αεροπορικές επιδρομές στην περιοχή της Αλ Μπαμπ ξεκίνησαν στα τέλη του Δεκεμβρίου, και ότι ρωσικά αεροσκάφη πετούσαν κοντά στην Αλ Μπαμπ πρόσφατα, την Παρασκευή. Η αποτελεσματικότητα των ρωσικών αεροπορικών δραστηριοτήτων είναι ασαφής. Καθώς οι απώλειες της Τουρκίας στην επιχείρηση της Αλ Μπαμπ αυξάνονται, Τούρκοι αξιωματούχοι έχουν εκφράσει παράπονα για την έλλειψη της αμερικανικής αεροπορικής υποστήριξης και μάλιστα έκαναν συγκαλυμμένες απειλές, ότι η Τουρκία θα μπορούσε να αναστείλει τις συμμαχικές πτήσεις κατά του Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ και στη Συρία από την κύρια βάση της στο Ιντσιρλίκ, κάτι που θα ήταν ένα σημαντικό πλήγμα για την υπό αμερικανική ηγεσία αεροπορική εκστρατεία.

Αμερικανοί αξιωματούχοι υποστήριξαν ότι η συγκρατημένη εκτέλεση συμμαχικών αεροπορικών επιδρομών κατά τις τελευταίες εβδομάδες ήταν συνδεδεμένη με μια τουρκική απόφαση, για την απαγόρευση των αμερικανικών drones αναγνώρισης μέσα και γύρω από την Αλ Μπαμπ, που βοηθούν στον εντοπισμό και την επιβεβαίωση των στόχων, καθώς και στις κακές καιρικές συνθήκες.

Ο τουρκικός στρατός είπε ότι το μέτρο ήταν αναγκαίο για να διασφαλιστεί ότι κανένα δυνητικά εχθρικό αεροσκάφος δεν πετά πάνω από τα στρατεύματά της, αλλά έχει παρεμποδίσει την ικανότητα των Ηνωμένων Πολιτειών να πραγματοποιήσουν αεροπορικές επιδρομές, χωρίς να θέτουν σε κίνδυνο τους αμάχους. Επιχειρώντας χωρίς το πλεονέκτημα των ακριβών πληροφοριών, οι Ηνωμένες Πολιτείες πρόσφατα προχώρησαν σε μια επιχείρηση "επίδειξης δύναμης", όπως την χαρακτήρισαν αξιωματούχοι, στην οποία αμερικανικά αεροσκάφη πέταξαν χαμηλά πάνω από την Αλ Μπαμπ και έριξαν φωτοβολίδες. Αλλά την περασμένη εβδομάδα, οι Τούρκοι συμφώνησαν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να πετάξουν drones και άλλα αεροσκάφη για τη συλλογή πληροφοριών, κάτι που ανοίγει το δρόμο για την πραγματοποίηση αεροπορικών επιδρομών από τον υπό αμερικανική ηγεσία συνασπισμό κατά του Ισλαμικού Κράτους στην Αλ Μπαμπ.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες θεωρούν τις κουρδικές δυνάμεις ως ορισμένους από τους πιο αποτελεσματικούς μαχητές στην εκστρατεία κατά του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία. Αλλά από σεβασμό προς τις τουρκικές ευαισθησίες, οι Αμερικανοί αρνήθηκαν να τους οπλίσουν άμεσα. Οι Τούρκοι, όμως, δεν τους θεωρούν ως τίποτα περισσότερο από ένα βραχίονα του Κουρδικού Εργατικού Κόμματος. Οι Τούρκοι έχουν κατηγορήσει την ομάδα για τη δολοφονία δεκάδων τουρκικών δυνάμεων ασφαλείας κατά τις τελευταίες εβδομάδες.

Από κάθε άποψη, η εκκολαπτόμενη συνεργασία μεταξύ της Ρωσίας και της Τουρκίας είναι μια εντυπωσιακή εξέλιξη. Η κατάσταση ήταν πολύ διαφορετική όταν ρωσικά πολεμικά αεροσκάφη έφτασαν στο Λατάκια της Συρίας τον Σεπτέμβριο του 2015 για να βοηθήσουν την κυβέρνηση Άσαντ να επιτεθεί στις ομάδες ανταρτών, συμπεριλαμβανομένων και ορισμένων που υποστηρίζονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Τουρκία.

Οι σχέσεις πέρασαν κρίση όταν ένα τουρκικό μαχητικό κατέρριψε ένα ρωσικό Su-24 και ο Ρώσος πιλότος πυροβολήθηκε θανάσιμα από αντάρτες της Συρίας. Ο Πούτιν κατήγγειλε το περιστατικό ως "μαχαιριά στην πλάτη". Η Ρωσία απάντησε με την ανάπτυξη S-400, ενός προηγμένου συστήματος αεράμυνας, στη Λατάκια, και επέβαλε οικονομικές κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας. Αλλά κατά το παρελθόν έτος, οι υπολογισμοί των δύο χωρών έχουν αλλάξει. Ενώ ο πρόεδρος Ομπάμα προειδοποίησε ότι η Συρία θα γίνει ένα ρωσικό στρατιωτικό "τέλμα", οι Ρώσοι, σε συνεργασία με το Ιράν, δυνάμεις υποστηριζόμενες από το Ιράν και το συριακό στρατό, βοήθησαν τον Άσαντ να πάρει πίσω το Χαλέπι κατά τους τελευταίους μήνες της κυβέρνησης Ομπάμα, χωρίς ουσιαστικές ρωσικές απώλειες.

Παρόλα αυτά, η Ρωσία πρέπει να υπολογίσει το γεγονός ότι ο συριακός στρατός στερείται τα στρατεύματα για να ελέγχει το σύνολο της χώρας. Παράλληλα, οι άμεσοι στόχους της Τουρκίας έχουν αλλάξει. Ανησυχεί για το ενδεχόμενο ότι οι κούρδοι μαχητές θα μπορούσαν να συνδεθούν με ξεχωριστά καντόνια για να δημιουργηθεί ένας αυτόνομος θύλακας σε όλη τη βόρεια Συρία, καθώς και για την παρουσία μαχητών του Ισλαμικού Κράτους κοντά στα σύνορά της και γι' αυτό έστειλε τις δικές της δυνάμεις στη βόρεια Συρία τον Αύγουστο.

Η τουρκική επίθεση κατόρθωσε να καταλάβει την Τζαραμπλούς. Αλλά έχει τελματώσει κοντά στην Αλ Μπαμπ, την τελευταία μεγάλη πόλη δυτικά της Ράκα που εξακολουθεί να κρατά το Ισλαμικό Κράτος.

nytimes.com

Διαβάστε περισσότερα